عضو مرکز پژوهشهای مجلس: آمریکا با رؤیای آمریکایی پیشرفت کرد، رؤیای ما ایرانیها کجاست؟ مبادا آینده ما گم شود
فناوری ساخت رویا، نام یکی از پنلهای روز دوم نمایشگاه اینوتکس بود. در این پنل به این موضوع پرداخته شد که ما ایرانیان به چیزی نیاز داریم که تصویری از آینده شکل دهد، تا ما از ذهنیت مبهم خود در مورد آینده فاصله بگیریم.
به گزارش تجارتنیوز، علیرضا نصر اصفهانی عضو هیئت علمی مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی با اشاره به این موضوع که اینوتکس هم مانند بسیاری از رویدادها حاصل رویای یک فرد بوده است، گفت:« هر یک از ما قطعا در دوران کودکی به آینده فکر کردهایم. همه تلاشهای جمعی حاصل یک رویا بوده تا جایی که در نتیجه آن سرنوشت مشترک برای جامعه شکل گرفته است.»
او ادامه داد:«همانطور که نوروز در ذهن ایرانیان مانند یک داستان رویایی جا افتاده است، پروژه توسعه و پیشرفت نیز درست مانند نوروز نیاز به یک داستان رویایی در ذهن مردم دارد.»
رویا چیزی از جنس حس و هنر است نه صرفا دانش
او با اشاره به این موضوع که ملتهایی که از آینده در ذهن خود تصویر دارند میتوانند در آینده پیشرفت کنند، گفت:« کشورهایی مانند عربستان و امارات با تلاشهای خود دنبال ساختن تصویری از آینده در ذهن خود و جوامع خود هستند. درست همانطور که آمریکا در قرن بیستم رمان نوشت، فیلم ساخت و تصاویر تمام قامت شوق برانگیز از آینده ایجاد کرد. آمریکا توانست در ذهنها، قهرمانان آمریکایی خلق کند و مردم اینطور تصور کنند که قهرمانان جهان آمریکایی هستند. اما در واقعیت اینطور نیست.»
نصر اصفهانی ادامه داد:« ما زمانی میتوانیم فناوری تولید رویا داشته باشیم که بتوانیم فرهنگ تولید کنیم، درست همان کاری که آمریکاییها کردند. رویا چیزی از جنس حس و هنر است نه صرفا دانش؛ رویا ابزار و نهاد میخواهد.»
ایلان ماسک کارآفرین صرف نیست؛ رویاپرداز است
او در مورد این ابزارها و نهادها گفت:« اول از همه رویا یک نابغه و رویاپرداز میخواهد. فردی مانند ایلان ماسک، صرفا یک کارافرین یا یک آینده پژوه نیست، کسی است که رویا خلق میکند. ما باید دنبال چنین آدمهایی باشیم، انسانهای معمولی در وهله اول نمیتوانند چنین تصاویری ایجاد کنند بنابراین اولین قدم رویا نوابغ هستند. اینکه ما در ایران رویاپردازان را کمتر می بینیم بخاطر این است که همه را در یک قالب رشد میدهیم. بنابراین باید توجه داشته باشیم که ما دنبال نوابغی هستیم که میخواهند جهان را به شکل دیگری بسازند و تصاویری از آینده در ذهن خود ساختهاند.»
او در مورد تصویرسازی از آینده گفت:« دومین چیزی که ما برای خلق آینده میخواهیم، تولید ادبیات آینده است. باید بدانیم سناریوسازی و چشم اندازپردازی است که کشورهایی مانند چین و عربستان را رو به جلو برده است؛ چرا که این سناریوها و چشم اندازها، به رویای آینده مشروعیت داده است.»
ما تصویری از آینده نداریم
او با تاکید بر این موضوع که آینده باید مشروعیت پیدا کند، ادامه داد:« سومین چیزی که به آینده مشروعیت میدهد سینما و هنر است، سینما برای آمریکاییها یعنی آینده؛ چرا که سینما برای آنها سرگرمی نیست بلکه استراتژی آنها برای خلق آینده است. همه ما در کودکی داستانهای علمی تخیلی همچون بیستهزار فرسنگ زیر دریا را خواندهایم و این چیزی است که ما امروز در جامعه خود نداریم؛ نه در داستانهایمان، نه در فیلم هایمان، نه در کتاب و نه در نقاشیها تصویری از آینده نداریم، آینده ما گم شدهاست. بنابراین؛ اگر ما امروز تکنولوژی هراسی داریم به این دلیل است که ما تصویری از آینده نداریم.»
رویا امری مردمی است
نصراصفهانی گفت:«رویا امری مردمی است. ما فکر میکنیم رویا را نخبگان گسترش میدهند اما در واقع این مردم هستند که در واقعیت رویا را منتشر میکنند. چرا آرش برای مردم یک اسطوره است؟ چون هزاران آرش در جامعه شکل پیدا کرد و در نهایت این مردم بودند که داستان آرش را برای کودکان خود و دیگران تعریف میکردند، در نهایت داستان آرش مشروعیت پیدا کرد.»
او گفت:« در کنار خلق داستانها، اسطورهها و تصاویر به نهادها نیز نیاز داریم تا از آینده یک اکوسیستم بسازیم. نکتهای که وجود دارد این است که این دولتها نیستند که رویا خلق میکنند، بلکه شرکتهای خصوصی هستند که به خلق و پیشرفت رویا کمک میکنند. موسسات مختلفی در نقاط مختلف دنیا وجود دارند که از آینده سند تولید میکنند و هر روز اسناد جدید بسیاری خلق میکنند.»
ما به رهبران اجتماعی نیاز داریم
او با بیان این موضوع که برای خلق رویای آینده ما به رهبران اجتماعی نیاز داریم گفت:« آنچه به ما کمک میکند این است که انسانها با یکدیگر ریزنهادها را شکل دهند، کنشگر شوند و با حاکمیت صحبت کنند، تا رویای اجتماعی، ملی و وحدت بخش شکل بگیرد. چرا که در بروکراسی نمیتوان تحول ایجاد کرد اما در ارتباطات شبکهای میتوان تغییر و تحول ایجاد کرد. بنابراین به تنهایی نمیتوان در ساختار دولتی کنشگری شکل داد. وقتی ایده انقلاب به مردم رسید افرادی همچون شهید بهشتی حضور داشتند که رویای انقلاب را به ذهن مردم انتقال داد. بنابراین ما به کنشگران و رهبران اجتماعی، ائتلاف هدایتگر و کنشگران مرزی نیاز داریم تا از آینده در ذهن مردم تصویر بسازیم.»
نقش پررنگ هوشمصنوعی در شکلگیری تصویر آینده
او ادامه داد:« چیز دیگری که به تولید تصویر آینده کمک میکند فناوری و به ویژه هوش مصنوعیاست؛ هوش مصنوعی تصاویر زیادی از آینده ساخته است که هم نمونههای بدبینانه و هم خوشبینانه در آنها دیده میشود. با این حال، ما به چیزی نیاز داریم که تصویری از آینده شکل دهد تا ما از ذهنیت مبهم خود در مورد آینده فاصله بگیریم، بنابراین میتوان هوش مصنوعی و فناوری را در این مورد مهم و کارساز دانست.»
او ادامه داد:« در حال حاضر، بین مردم نسبت به آینده، احساسات متفاوتی وجود دارد، برخی فکر میکنند آینده ترسناک است و برخی دیگر به دنبال رویای آمریکایی و یا رویایی هندی بالیوودی هستند. ما هم در تصویر ایران آینده باید از همه ظرفیتهای رویاسازی مانند شعر، موسیقی، آواز، معماری، داستان، ...بهره بگیریم»
او در پایان گفت:« رویای توسعه و پیشرفت زمانی شکل میگیرد که نخبگان ما، اساتید دانشگاه و … به آینده امیدوار باشند.»
نظرات