الهام میرمحمدی 
سودای سیگار سالم؛ ایده دخانیات کم‌ضرر چقدر واقعی است؟
سیگار سومین صنعت سودآور در جهان است و سود حاصل از فروش سیگار به اندازه‌ای است که دولت‌ها حاضر به کاهش فروش آن در کشورهای دیگر و کشور خودشان نیستند.
الهام میرمحمدی: استعمال دخانیات یکی از مهم‌ترین عوامل ابتلا به بیماری سرطان است و سالانه بیش از 7 میلیون نفر در کشورهای با درآمد کم و متوسط جان خود را در اثر کشیدن سیگار از دست می‌دهند.
به گزارش تجارت‌نیوز ، از هر 5 مرگی که در آمریکا گزارش می‌شود، علت یک مرگ استعمال دخانیات است. همچنین، هزینه‌های پزشکی و برآورد مالی بهره‌وری از‌دست‌رفته در اثر کشیدن سیگار 300 میلیارد دلار در سال است.
در حال حاضر هیچ اقدام غیرقانونی از سوی بزرگ‌ترین شرکت‌های دخانیات در جهان (فیلیپ موریس در آمریکا، بریتیش‌امریکن توباکو، ایمپریال برندز، تنباکوی ژاپن و تنباکوی چین) سر نزده است. اما این صنعت همواره در مورد اثرات سیگار بر سلامت انسان دروغ گفته و با چنین پیشینه‌ای ننگین و شرم‌آور، چندان نمی‌توان به آنها اعتماد کرد.
اگرچه به طور کلی میزان استعمال دخانیات در بسیاری از کشورهای توسعه‌یافته و ثروتمند جهان در حال کاهش است، اما شرکت‌های دخانیات همواره با اقداماتی نظیر محدودیت در تبلیغات که به منظور کاهش مصرف سیگار در بازارهای نوظهور طراحی شده‌اند، مبارزه می‌کنند.
و دقیقا به همین علت است که مردم درباره اثراتِ کمترِ محصولات دخانی جدید همچون سیگار الکترونیکی یا ویپ بسیار بدگمان هستند.
هدف رگولاتورها و قانونگذاران قطعا باید کاهش مضرات با هدف حفظ سلامتی باشد. با این حال، در اکثر مواقع آنها بیش از «کاهش» بر «مضرات» تمرکز می‌کنند.
سیگارهای الکترونیکی به جای سوزاندن تنباکو، بخار تولید می‌کنند و از این رو نیکوتین کمتری وارد بدن شخص سیگاری می‌شود.
اما دو نگاه متفاوت در این مورد وجود دارد. به گفته سازمان نظام پزشکی انگلستان، سیگار الکترونیکی موجب وسوسه افراد غیرسیگاری می‌شود و با استفاده از این محصول، مصرف‌کننده تشویق می‌شود تا به سمت محصولات خطرناک‌تری برود. از این رو کاملا واضح است که سیگار الکترونیکی در مقایسه با سیگار سنتی زیان بیشتری دارد.
از سوی دیگر، پزشکان کالج سلطنتی لندن معتقدند، سیگار الکترونیکی موجب کاهش مرگ‌ومیر می‌شود.
رگولاتورها در کشورهای مختلف سیاست‌های کاملا متفاوتی را در پیش گرفته‌اند.
به عنوان مثال، برزیل، سنگاپور و تایلند استفاده از سیگارهای الکترونیکی را ممنوع کرده‌اند.
با ممنوع کردن یک محصول مضر چون سیگار الکترونیکی یا ویپ، اجازه میدهیم نسخه خطرناک‌تری از آن که به سادگی در خیابان‌ها به فروش می‌رسد، در دسترس باشد.
نیویورک هم یازدهمین ایالت آمریکا است که در ماه اکتبر، کشیدن سیگارهای الکترونیکی در مکان‌های عمومی چون کافه‌ها و رستوران‌ها را ممنوع کرد.
کشور فرانسه نیز با شعار «محافظت از مردم» این ممنوعیت را اعمال کرده است.
از سوی دیگر، سازمان بهداشت جهانی در سال 2016، خواستار تصویب قوانین جدی‌تر و ممنوعیت‌های بیشتری در مورد استعمال سیگار الکترونیکی شد.
تصمیم‌هایی از این دست به این دلیل گرفته می‌شود که هنوز تحقیقات کافی در مورد محصولات دخانی جدید و کم‌خطرتر صورت نگرفته است.
اگرچه چنین نگرانی‌هایی را نباید نادیده گرفت و تحقیقات مستقلی در مورد اثر این محصولات مورد نیاز است، اما بررسی کامل تاثیرات آنها بر سلامت نیازمند مطالعاتی است که شاید سال‌ها به طول بینجامد.
در حال حاضر، با ضرر و زیان سیگارهای سنتی مواجه هستیم. و این بسیار ناخوشایند است که با ممنوع کردن یک محصول مضر چون سیگار الکترونیکی یا ویپ، اجازه بدهیم نسخه خطرناک‌تری از آن که به سادگی در خیابان‌ها به فروش می‌رسد در دسترس باشد.
تازه‌ترین راهکار شرکت‌های دخانیات در حال حاضر محصولی به نام ویپ (Heat-not-burn) است.
سیگار متعارف با احتراق تنباکو در دمای بسیار بالا مواد سمی تولید می‌کند که آسیب‌های بسیاری را متوجه فرد سیگاری می‌کند. اما این محصول جدید، تنباکو را نمی‌سوزاند. ویپ تنباکو را گرم می‌کند و به همین دلیل آسیب کمتری افراد سیگاری را تهدید می‌کند.
بر اساس گزارش‌های منتشرشده از سوی دولت انگلیس، دو محصول جدید در حال حاضر در بازار انگلستان وجود دارد. اگرچه این محصولات همچنان ناسالمند اما در مقایسه با سیگار متعارف، چیزی در حدود 50 تا 90 درصد مواد مضر کمتری دارند.
شاید بهترین رویکرد این باشد که افراد سیگاری به سمت محصولات جایگزین با آسیب‌های کمتر هدایت شوند.
از سوی دیگر، ویپ حس و طعمی شبیه سیگار سنتی دارد و از این رو در مقایسه با سیگار الکترونیکی، محصول مناسب‌تری برای سیگاری‌ها محسوب می‌شود.
نباید فراموش کرد که همچون سیگارهای الکترونیکی، ویپ نیز یک محصول ناسالم است. این محصول دخانی بسیار جدید است و همچنان مواد مضر سرطان‌زا را شامل می‌شود. اما بهتر است ممنوعیتی در مورد فروش آن در بازار وجود نداشته باشد و مالیات کمتری نسبت به سیگار معمولی به آن تعلق بگیرد.
بسیار ایده‌آل بود اگر مردم جهان به‌هیچ‌وجه سیگار نمی‌کشیدند. علی‌رغم ضررهایی که سیگار دارد، بسیاری استعمال دخانیات را انتخاب کرده‌اند.
بنابراین به نظر می‌رسد، بهترین رویکرد این باشد که آنها را به سمت محصولاتی با آسیب‌های کمتر هدایت کنیم.
سازمان دارو و غذای آمریکا در حال تحقیق بر روی محصولی است که با ترکیبی از نخ سیگار و هویج تولید می‌شود.
این سازمان در تلاش است از طریق فشار آوردن بر شرکت‌های دخانیات برای کاهش سطح نیکوتین در سیگارهای متعارف، سطح اعتیادآوری آنها را کاهش دهد.
از سوی دیگر، از تولید محصولات دخانی جدید که مطالعات در مورد اثرات آنها ادامه دارد، استقبال می‌کند و این مسیر را برای شرکت‌های جدید هموار کرده است.
به عنوان مثال، فیلیپ موریس در اوایل سال 2018، اجازه فروش IQOS، که نوعی ویپ است، خواهد داشت.
با اقداماتی از این دست، ممکن است انتقادهای بسیاری متوجه این سازمان شود. اما نباید فراموش کرد که این دست انتقادها احمقانه و بیش‌ازحد سخت‌گیرانه است. چرا که جایگزین‌های کم‌خطرتر، جان افراد بیشتری را نجات می‌دهد و سیگار متعارف افزایش مرگ‌ومیر را به همراه دارد.
منبع: اکونومیست
نظرات