عاطفه محمودی 
تجارت‌نیوز گزارش می‌دهد:
پشت پرده تصادف اتوبوس سربازان و خبرنگاران/ مشکل نقص فنی بود؟
هفته گذشته ظرف کمتر از ۲۴ ساعت دو تصادف جاده‌ای ۹ فوتی و ۳۹ مجروح بر جای گذاشت. اما این تنها بخش کوچکی از حوادث جاده‌ای است که جان بسیاری را می‌گیرد و علت بسیاری از این حوادث را نقص فنی اعلام می‌کنند. اما ریشه این مشکلات کجاست؟
به گزارش تجارت‌نیوز ، هفته گذشته دو اتوبوس تصادف کرد. یکی واژگون شدن اتوبوس خبرنگاران در عصر روز چهارشنبه، دوم تیرماه و فوت دو خبرنگار و دیگری اتوبوس سرباز معلمان در محور یزد شیراز که جان ۷ سربازمعلم را گرفت و ۱۸ مجروح به جا گذاشت.
این حکایت مرگ آدم‌هایی است که سال‌هاست در جاده‌ها فرصت زندگی از آنها گرفته می‌شود و میان انبوه خبرهای روزانه گم می‌شود. مصیبت‌هایی که پایانی ندارد و سر کلاف علت این حوادث را که بگیریم به غیراستاندارد بودن اتوبوس‌ها و از رده خارج شدن آنها می‌رسد. علت بسیاری از این حوادث را نقص فنی اعلام می‌کنند. مانند دو تصادف اتوبوس خبرنگاران و سربازمعلمان که گفتند علت آن نقص فنی در ترمز بوده و راننده مقصر است.
اما قطعا در هیچ کدام از این تصادف‌ها و تصادف‌های دیگر راننده مقصر اصلی نبوده.
آنطور که امانی، معاون وزیر راه و شهرسازی گفته: « ۳۲ درصد از ناوگان باری معادل ۱۱۴ هزار دستگاه کامیون، ۳۰ درصد از اتوبوس‌ها یعنی معادل ۴ هزار ۲۰۰ دستگاه، ۶۸ درصد مینی‌بوس‌ها و ۶۶ درصد سواری‌های کشور فرسوده هستند که در مجموع معادل ۱۹ هزار دستگاه است!»
علت نقص فنی اتوبوس‌ها چیست؟
اما علت این نقص فنی‌ها چیست؟ غلامرضا خادمی‌زاده، رئیس هیات مدیره کانون سراسری انجمن‌های صنفی رانندگان بخش مسافر کشور به ایسنا گفته: «کارخانه‌های تولیدکننده هیچ مسئولیتی در قبال گارانتی ندارند و لوازم بی‌کیفیتی مانند لنت ترمز در ایران بدون کیفیت و با مقوا و کارتن تولید می‌شود.»
از سوی دیگر هادی هاشمی، رئیس اسبق پلیس راه ناجا، درباره حوادث اتوبوس‌ها و آسیب‌های آنها به رویداد ۲۴ گفته: «در حوادث اتوبوس‌ها اگر از هم جداشدگی اتاق اتوبوس یا متلاشی‌شدن آن مشاهده شود قطعا علت این امر استفاده از پروفیل‌های معمولی و ساختمانی در ساخت بدنه اتوبوس به جای پروفیل‌های صنعتی است که این امر هم به دلیل اختلاف قیمت زیاد این ۲ پروفیل است.»
ناوگان حمل و نقل عمومی ایران فرسوده است. وسایل حمل و نقل جدید وارد نمی‌شود و آنهایی هم که وارد می‌شود گاهی دست دوم است. واردات اتوبوس‌های دست دومی که در ایران بازسازی می‌شوند و به جاده‌ها برمی‌گردند. اتوبوس‌های بازسازی شده‌ای که جان خیلی‌ها را می‌گیرد.
درست اواخر سال ۹۹ بود که اسحاق جهانگیری گفت «با تصویب ستاد کرونا مقرر شده برای واردات اتوبوس ساخته و نیمه ساخته به کشور اقدامات لازم انجام شود.» هرچند مشخص نیست واردات اتوبوس به ستاد کرونا چه ارتباطی دارد اما موضعی که مجلس نسبت به این گفته‌های جهانگیری داشت مخالفت بود. نایب رئیس مجلس در گفته بود: «معاون اول رئیس جمهور دور از انتظار همه صنعتگران و دلسوزان اعلام کرده که می‌خواهد اتوبوس دست دوم وارد کند. مجلس اجازه چنین کاری را نمی‌دهد.»
نکته دیگر این است که اتوبوس خبرنگاران عقاب و زیرمجموعه اسکانیا بوده. اتوبوس‌هایی که سال ۹۳ سفیر سوئد در ایران در بازدید از کارخانه آن، گفته بود اتوبوس‌های تولید شرکت عقاب افشان از استاندارد اسکانیای سوئد خارج شده است.
اتوبوس‌های شهری هم فرسوده است
اما مشکل اتوبوس‌ها فقط به اتوبوس‌های بین شهری ختم نمی‌شود. اتوبوس‌های شهری نیز وضعیت مناسبی ندارند و جان خیلی‌ها را به خطر می‌اندازند. سال ۹۷ بود که واژگونی اتوبوس دانشجویان دانشگاه آزاد تهران ۱۰ کشته داشت. علت این حادثه را هم فرسودگی، نداشتن معاینه فنی و ترمز بریدن اعلام کردند.
در این مورد هم مسئولان بارها گفتند به دلیل تحریم امکان واردات اتوبوس‌های نو به کشور نداریم. مرضیه حصاری، مدیرکل دفتر حمل ونقل عمومی و ترافیک شهری سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور سال ۹۹ گفته بود: «با توجه به تحریم‌ها و افزایش نرخ ارز، امکان تامین اتوبوس نو در اسرع وقت وجود نداشت و مقرر شد بازسازی اتوبوس‌ها با دستور رییس جمهوری افزایش یابد و موفق به کسب مصوبه دولت برای بازسازی پنج هزار اتوبوس شدیم.»
آذر ۹۹ هم انوشیروان محسنی بندپی، استاندار تهران گفته بود برای نوسازی ناوگان حمل و نقل قرار است نفت بدهد و اتوبوس وارد کند.
حالا دیگر می‌توان این اتوبوس‌ها را ارابه‌های مرگی خواند که قصه آن برای مسئولان مربوطه مشخص است. اما نه تنها مانع ادامه کار این اتوبوس‌ها نمی‌شوند بلکه با مجوزهای ساخت و بازسازی باز هم آنها را روانه جاده می‌کنند.
نظرات