تجارت‌نیوز گزارش می‌دهد:
تاکید برنامه هفتم بر پیوند مدارس با مساجد/ انتقادات از برنامه توسعه ادامه دارد
انتقادات به برنامه هفتم توسعه ادامه دارد. با وجود انبوه مشکلات آموزش‌وپرورش از جمله افت کیفیت آموزشی و یادگیری دانش‌آموزان، برنامه هفتم روی پیوند مدارس با مساجد و نهادهای مذهبی تاکید کرده است. مرکز پژوهش‌های مجلس در گزارشی با بررسی ایرادات این برنامه در حوزه آموزش‌وپرورش نوشت که متن آن غیرضروری و بدون توجه به اقتضائات آینده نوشته شده است.
به گزارش تجارت‌نیوز ، لایحه هفتمین برنامه توسعه هم منتشر شد؛ برنامه‌ای که قرار است مسیر توسعه ایران را تا پنج سال آینده ریل‌گذاری کند. با این حال تاکنون انتقادات زیادی از سوی کارشناسان به این برنامه وارد شده و آن را رویاپردازی دولت توصیف کرده‌اند. یکی از بخش‌های مورد انتقاد این برنامه نیز حوزه آموزش‌وپرورش است.
فصل 19 لایحه برنامه هفتم توسعه با 6 ماده به تشریح برنامه‌های آموزش‌وپرورش با عنوان «ارتقا نظام آموزشی» پرداخته است. اما این برنامه نتوانسته رضایت دغدغه‌مندان حوزه آموزشی را برطرف کند.
تاکید برنامه هفتم بر پیوند مدارس با مساجد
به نظر می‌رسد سیاستگذاران آموزشی دغدغه‌های مهم‌تری از آموزش علمی دانش‌آموزان و آماده‌سازی آنها برای پرش به مراحل بالاتر دارند. یکی از برنامه‌های دولت برای نظام آموزشی، پیوند مدارس با مساجد است. در بخشی از لایحه برنامه هفتم توسعه آمده است: «استقرار الگوی مدرسه تراز سند تحول بنیادین با تاکید بر پیوند مدرسه با مسجد، نهادهای مذهبی، انقلابی، گروه‌های جهادی و خانواده، جلب مشارکت‌های آموزشی و و تربیتی مردمی و اعطای اختیارات مالی، مدیریتی و آموزشی و پرورشی لازم به مدارس مرتبط.»
این دغدغه را می‌توان در برنامه‌های رضامراد صحرایی، وزیر آموزش‌پرورش نیز مشاهده کرد. صحرایی در ارائه برنامه‌هایش در جلسه رای اعتماد مجلس گفت که باید برای دخترانمان برنامه ویژه داشته باشیم و سبک زندگی ایرانی-اسلامی را به آنها بیاموزیم.
همه اینها در حالی‌ست که مشکلات آموزش‌وپرورش در سال‌های اخیر بیش از پیش شده است. پس از کرونا و غیرحضوری شدن مدارس، به اعتراف مقامات مسئول، کیفیت آموزشی و یادگیری دانش‌آموزان افت شدیدی داشت. از سوی دیگر نارضایتی فرهنگیان از رتبه‌بندی نیز باید در لیست چالش‌های این وزارتخانه لحاظ شود. تا جایی‌که گفته می‌شود یکی از علل استعفای یوسف نوری، وزیر سابق آموزش‌وپرورش نیز همین موضوع بود. با این حال بررسی برنامه هفتم نشان می‌دهد، چندان توجهی برای حل مسائل اساسی نظام آموزشی نشده است.
ایرادات مرکز پژوهش‌های مجلس به برنامه هفتم
مرکز پژوهش‌های مجلس نیز برنامه هفتم توسعه را برای نظام آموزشی، ضعیف توصیف کرده است. در گزارش این مرکز آمده که این برنامه نیز مانند برنامه‌های گذشته دچار فقدان ایده‌محوری و نگاه کلان به توسعه در آموزش و پرورش است. بر این اساس برنامه هفتم توسعه در حوزه نظام آموزشی به جای نگاه کلان و برنامه‌ریزی برای نیل به اهداف کلان پنج ساله به صورت بخشی و با نگاه صرف به چالش‌های امروز و بدون توجه به اقتضائات آینده نوشته شده است.
در ادامه این گزارش آمده که اختیارات مجلس به هیئت وزیران و شورای عالی انقلاب فرهنگی سپرده شده که مغایر اصل 85 قانون اساسی است. مرکز پژوهش‌های مجلس با بررسی کلیات این برنامه 6 ایراد اساسی به احکام آن وارد کرد:
- ابهام در متن و فقدان شفافیت در تقسیم وظایف و اجرا
- شاخص‌ناپذیری و فقدان اهداف کمی قابل ارزیابی به همراه راهبرد مشخص برای تحقق
- نداشتن قابلیت اجرا و اثربخشی در طول دوران برنامه
- غیرضرور و تکرار قوانین موجود و بیان مسائل بدیهی
- مشابهات احکام با قوانین بودجه سنواتی و نداشتن منطق برنامه توسعه
- فقدان زمان‌بندی اجرا
جالی خالی هوش مصنوعی در برنامه‌ریزی آموزشی
یکی از موضوعات مهمی که در همان نگاه اول جای خالی آن در برنامه‌ریزی پنج ساله دولت به چشم می‌خورد، هوش مصنوعی است.
اگرچه هوش مصنوعی به حوزه‌های مختلفی از زندگی بشر نفوذ کرده است، اما سیاستگذاران نظام آموزشی ایران یا هنوز به اهمیت آن پی نبرده‌اند یا بر این گمان هستند که هنوز دیر نیست.
برخی بر این باورند که از هوش مصنوعی می‌توان برای بهبود کارها استفاده کرده و نظام آموزشی هم از این قاعده مستثنی نیست. با این حال برنامه هفتم توسعه به طور کلی این پدیده را نادیده گرفته است.
البته این امر چندان هم عجیب نیست. جایی که حتی مدارس خشتی و کپری هم جمع نشده‌اند و همچنان در گوشه و کنار کشور ردی از فقر آموزشی را می‌توان پیدا کرد. هنوز هم بسیاری از دانش‌آموزان به دلیل فقر و مسائل فرهنگی یا ترک تحصیل می‌کنند یا از تحصیل باز می‌ماند و هنوز مقامات وعده صفر کردن شمار بازماندگان از تحصیل را می‌دهند.
پیش‌تر مرکز پژوهش‌های مجلس در گزارشی، آمار دانش‌آموزانی که ترک تحصیل کرده‌اند یا از تحصیل بازمانده‌اند، را منتشر کرد؛ آماری هشداردهنده برای نظام آموزشی کشور.
بنا بر این گزارش در سال تحصیلی 1400-1401 بیش از 911 هزار نفر در سنین 6 تا 17 سال از تحصیل جاماندند. همچنین 279 هزار دانش‌آموز در سال تحصیلی گفته‌شده، ترک تحصیل کردند.
از سوی دیگر هنوز نظام آموزشی با مشکلاتی همچون مدارس فرسوده دست و پنجه نرم می‌کند. اواخر سال گذشته، الماسی، مدیرکل دفتر وزارتی آموزش‌وپرورش در این مورد گفت: «حدود 120 هزار کلاس فرسوده در کشور داریم. علاوه بر آن بسیاری از تجهیزات مدارس نیز مستهلک هستند.» (ایمنا)
با همه این تفاسیر باید دید با وجود مشکلات این‌چنینی و نبود برنامه منسجم در حوزه آموزش‌وپرورش، چه بر سر آموزش عمومی در ایران می‌آید؟
نظرات