نگاهی به اسپانسر تیم های لیگ برتری/ خداحافظی برندهای معتبر با فوتبال ایران

به گزارش تجارت‌نیوز ، یکی از مهم‌ترین راه‌های درآمدزایی برای تیم‌های ورزشی تبلیغ برندهای مختلف روی لباس‌ها است و تیم‌ها می‌توانند از یک یا چند اسپانسر در این زمینه برخوردار باشند تا به درآمد بیشتری برسند. با این حال بررسی برندهای اسپانسر تیم های لیگ برتری از گذشته تا امروز نشان می‌دهد که هر چه جلوتر می‌رویم تمایل شرکت‌های معتبر برای همکاری با تیم‌های فوتبال کمتر شده و به همین نسبت از کیفیت برندهای تبلیغ شده نیز کاسته می‌شود.

البته برخی تیم‌های حاضر در لیگ برتر ایران، به کارخانه‌های صنعتی وابسته هستند و تمایل‌ آنها نیز تبلیغ برند خودشان است. دو تیم مطرح دولتی یعنی پرسپولیس و استقلال هم حداقل در سال‌های اخیر با فشار دولت از اسپانسر برخوردار شده‌اند.

با این حال، قرارداد جدید استقلال با یک فروشگاه ساده موبایل جنجال بزرگی به راه انداخته و خیلی‌ها علیه مدیران استقلال موضع گرفته‌اند که چرا اعتبار این باشگاه را با چنین قراردادهایی زیر سوال می‌برند. در مقابل، برخی نیز بر این باورند که تیم‌های دولتی ما که همیشه بدهکار محسوب می‌شوند، به خاطر جلو نیامدن شرکت‌های مطرح و برای تامین هزینه‌ها مجبور به عقد قرارداد با دیگر گزینه‌ها هستند.

برندهای معتبری که دیگر نیستند

در چند دهه اخیر، سرخابی‌های پایتخت با شرکت‌های معتبری همکاری داشتند و تبلیغ برندهای مطرحی روی پیراهن این دو تیم دیده شد.

تبلیغ روی پیراهن از اواخر دهه شصت در فوتبال ایران استارت خورد و در این مدت پرسپولیسی‌ها علاوه بر همکاری با شرکت‌های بزرگ داخلی، برندهای معتبر خارجی از جمله تویوتا، گلدستار، سامسونگ، آیوا، جیوردانو، ماری براون، پپسی، خودروسازی اوپل و آئودی را روی لباس خود تبلیغ کردند.

از معتبرترین برندهای خارجی تبلیغ شده روی لباس استقلال هم می‌توان به ال جی، آیوا، سامسونگ و شارپ اشاره کرد. با این حال سال‌های نسبتا زیادی است که دیگر خبری از تبلیغ شرکت‌های مطرح خارجی روی پیراهن سرخابی‌های پایتخت نیست.

در واقع آخرین همکاری پرسپولیس با یک برند مطرح خارجی (آئودی) مربوط به سال 1390 است و استقلال هم آخرین بار در سال 94 یک اسپانسر مطرح بین‌المللی (سامسونگ) داشت.

چه برندهایی اسپانسر تیم های لیگ برتری شده‌اند؟

در فصل جدید لیگ برتر، پرسپولیس مانند فصل گذشته در حال تبلیغ اپراتور ایرانسل است. استقلال هم که فصل گذشته همکاری نافرجام و پردردسری با همراه اول داشت، برای این فصل سراغ سومین اپراتور تلفن همراه یعنی رایتل رفته است. فصل گذشته استقلال در حالی همراه اول را تبلیغ می‌کرد که قرارداد محکمی نداشت و پولی دریافت نمی‌کرد! آنها برای فصل جدید هم با یک اسپانسر موقتی (برای چهار مسابقه) به توافق رسیدند اما بعد از درج نام شرکت روی لباس‌ها خبر رسید که چک شرکت مذکور پاس نشد و در ادامه سراغ رایتل رفتند. گزارش‌های متعددی هم منتشر شده مبنی بر اینکه اپراتورها با فشار یا توصیه دولت حاضر به همکاری با سرخابی‌ها شده‌اند و البته ارقام پرداختی‌ آنها نیز آنچنان بالا نیست. این موضوع باعث شده است هر دو تیم سرخابی سراغ اسپانسرهای دیگری هم بروند.

تیم های صنعتی حاضر در لیگ برتر فوتبال ایران در حال تبلیغ برند خودشان هستند؛ روی لباس تیم سپاهان تبلیغ شرکت فولاد مبارکه درج شده است و البته نام برخی اسپانسرهای فرعی نیز مثل رایان کارت و گراد روی لباس طلایی پوشان دیده می‌شود.

در مورد دیگر باشگاه‌ها، تبلیغ شرکت فولاد خوزستان روی لباس این تیم اهوازی درج شده، نماینده رفسنجان در لیگ برتر مجمتع مس سرچشمه رفسنجان را تبلیغ می‌کند، هایما 7 به عنوان یکی از محصولات مونتاژی ایرانخودرو روی لباس پیکان دیده می‌شود، آلومینیوم اراک شرکت ایرالکو را در کنار تشک زست تبلیغ می‌کند، گل گهر با نام تیمش روی پیراهن به میدان می رود و روی البسه تیم ذوب آهن نیز ریل ملی تبلیغ شده، پروژه‌ای که با سرمایه گذاری کارخانه ذوب‌آهن در دست اقدام است.

همچنین، منطقه آزاد اروند چند سالی است که حمایت مالی از صنعت نفت آبادان را برعهده دارد، گروه ملی صنعتی فولاد ایران حامی استقلال خوزستان است و روی البسه تراکتور نام هواپیمایی آتا که متعلق به مالک این تیم (محمدرضا زنوزی) است، دیده می‌شود. مشابه همین اتفاق در مازندران رخ داده است و نام شرکت هواپیمایی وارش که به مالک تیم نساجی (رضا حدادیان) تعلق دارد، روی لباس این تیم درج شده.

شمس‌آذر قزوین که تازه به لیگ برتر صعود کرده است، این فصل بانک رفاه را تبلیغ می‌کند و هوادار تهران که مالکیتش با های‌وب است این فصل نوشیدنی انرژی‌زای جک وستر را تبلیغ می کند. ملوان بندرانزلی هم فعلا اسپانسر قطعی ندارد. این تیم برای تک بازی‌های مهم از جمله رویارویی با استقلال و پرسپولیس از اسپانسر بهره می‌گیرد و تا اینجای فصل در مسابقات دیگر نام هیچ برندی روی لباس این تیم دیده نشده است.

خداحافظی با برندهای خارجی تولیدکننده لباس

این شرایط در حالی است که در سال‌های دور تیم‌های فوتبال ایران برای تهیه البسه خود با برندهایی مثل حصاری، جورابان، نهنگی، عقیلی، شکاری، دایی و… همکاری داشتند اما از دهه 80 پای برندهای خارجی نیز به عنوان اسپانسر لباس به لیگ برتر ایران باز شد.

مهمترین شرکتی که تا مدت زیادی توانست بازار ایران تحت کنترل خود بگیرد شرکت آلمانی آل اشپورت بود و شرکت‌هایی مثل جوما (اسپانیا) و جیوا (ایتالیا) هم با برخی تیم‌های داخلی قرارداد همکاری منعقد کردند. در ادامه برخی برندهای چینی از جمله لی نینگ و 361 نیز به عنوان اسپانسر تیم‌های ایرانی انتخاب شدند. البته در مقطعی تیم تراکتور با البسه برند مطرح آدیداس در مسابقات حاضر می‌شد اما قراردادی در این خصوص بسته نشده بود و نام تراکتور در بین تیم‌های تحت قرارداد با این شرکت آلمانی قرار نداشت.

اما برندهای خارجی تولیدکننده لباس هم به تدریج به همکاری خود با تیم‌های لیگ برتری ایران پایان دادند به گونه‌ای که در فصل جاری هیچکدام از تیم‌های داخلی با برندهای خارجی همکاری ندارند و آل اشپورت هم بعد از سال‌ها یکه‌تازی در بازار ایران ترجیح داده به فعالیت خود در لیگ برتر خاتمه دهد.

در لیگ بیست و سوم پرسپولیس، فولاد خوزستان و نساجی مازندران با البسه تولیدی مجید به میدان می‌روند، تولیدی یوسف جامه اسپانسر استقلال، صنعت نفت آبادان، ذوب آهن اصفهان، مس رفسنجان، گل گهر سیرجان و شمس‌آذر قزوین است، سپاهان اصفهان، تراکتور تبریز و استقلال خوزستان لباس‌های تولیدی استارت را می‌پوشند، لوگوی شرکت داریک روی البسه هوادار تهران و ملوان بندرانزلی دیده می‌شود، آلومینیوم اراک همچنان با شرکت سینا اسپورت همکاری دارد و پیکان نیز با لباس‌های تولیدی نه چندان نام آشنای ALA به میدان می‌رود.

این مسئله درباره تیم ملی نیز صدق می‌کند؛ در دهه‌های اخیر ملی پوشان ایران با لباس‌های تولیدی شرکت‌های مطرحی مثل پوما و آدیداس در تورنمنت‌های مهم مثل جام جهانی و جام ملت‌های آسیا به میدان ‌رفتند. در مقاطعی کوتاه هم برخی برندها مثل لگیا و جیووا با فدراسیون ایران به توافق رسیدند. در ادامه نوبت به آل اشپورت رسید که مدت زیادی اسپانسر تیم ملی باشد اما در حال حاضر تولیدی داخلی مجید با فدراسیون فوتبال همکاری دارد و ملی‌پوشان در جام جهانی 2022 نیز با لباس‌های تولید این شرکت بازی کردند.