تأثیرات مرگبار خشکسالی؛ از کمبود غذا تا بحران آب

به گزارش تجارت نیوز،

در سال 2024 میلادی، یک روند نگران‌کننده در سراسر جهان شکل گرفته و دماها به بالاترین سطوح تاریخ خود افزایش یافته‌اند. به طوری که میانگین جهانی دما در ماه ژوئیه به 17.16 درجه سانتی‌گراد (62.89 درجه فارنهایت) رسید و شرایط خشکسالی را در سرتاسر جهان تشدید کرد. پیامدهای  این افزایش بی‌سابقه دما در اکوسیستم‌ها، اقتصادها و زندگی روزمره میلیون‌ها نفر بازتاب می‌یابد.

تأثیرات خشکسالی جهانی

این گرمای شدید باعث تبخیر سریع آب موجود در خاک شده و گیاهان را در وضعیت آسیب‌پذیری قرار داده و تنوع زیستی در بسیاری از مناطق جهان را تحت فشار قرار داده است.

همچنین کاهش غیرعادی بارش‌ها موجب کاهش جریان آب در حوضه‌های بزرگ رودخانه‌ای مانند آمازون، لاپلاتا و زامبزی(دو رودخانه در آمریکای جنوبی) شده که تأثیرات زیادی بر اکوسیستم‌ها و اقتصادهای وابسته به این حوضه‌ها دارد و در نتیجه، آسیا،  آمریکای جنوبی، جنوب آفریقا و بخش‌هایی از اروپا مدیترانه‌ای و شرقی با کمبود شدید آب مواجه شده‌اند.

انحرافات دمایی گسترده

مرکز تحقیقات مشترک کمیسیون اروپا (JRC) اخیراً گزارشی را تحت عنوان "بررسی خشکسالی جهانی" منتشر کرده است که تجزیه و تحلیل دقیقی از انحرافات دما و بارش ارائه می‌دهد.

این گزارش نشان می‌دهد که چندین منطقه از جهان با انحرافات دمایی بسیار قابل توجهی مواجه بوده‌اند. در ماه ژوئیه 2024، انحرافات دما در شمال غربی آمریکای شمالی، شرق کانادا، مدیترانه، شرق اروپا، جنوب شرق و مرکز آفریقا، ایران، غرب و مرکز روسیه، ژاپن و قطب جنوب بیش از 3 درجه سانتی‌گراد بوده است.

بر اساس این گزارش از اوت 2023 تا ژوئیه 2024، 52 رویداد متوالی و طولانی‌مدت خشکسالی جوی رخ داده است و بدترین و پایدارترین خشکسالی‌ها در آمریکای جنوبی، آسیای مرکزی و شرقی، آفریقای مرکزی و آمریکای شمالی مشاهده شده است. با وجود خشکسالی‌ها، امواج گرما و دوره‌های گرم، تولید محصولات کشاورزی در بسیاری از نقاط جهان به شدت تحت تأثیر قرار گرفته است.

تأثیرات زنجیره‌ای خشکسالی

مناطق متاثر از خشکسالی اکنون با کاهش محصول و شکست کامل برداشت‌ها مواجه‌اند که بر سطح درآمد و اقتصادهای محلی تأثیر می‌گذارد. این زنجیره تأثیرات، فشار غذایی را به سطوح بحرانی در سراسر جهان افزایش داده است.

کمبود غذا باعث می‌شود آسیب‌پذیرترین جمعیت‌ها در معرض خطر گرسنگی و سوء تغذیه قرار گیرند. به عنوان مثال، در جنوب آفریقا، میلیون‌ها نفر ممکن است در آینده نزدیک به کمک‌های غذایی نیاز داشته باشند. ترکیب مرگبار کمبود باران و تبخیر بالا، منابع آبی مانند رودخانه‌ها، دریاچه‌ها و مخازن را به سرعت کاهش داده است.

کمبود برق و آب

سطوح پایین آب در رودخانه آمازون به طور نگران‌کننده‌ای تهدیدی برای کشاورزی، تأمین آب شرب، حمل و نقل و تولید برق آبی در آمریکای جنوبی محسوب می‌شود. به طور همزمان، جنوب آفریقا با کمبود برق و خاموشی ناشی از کاهش شدید جریان آب رودخانه زامبزی دست و پنجه نرم می‌کند.

کمبود آب موجب شده است که دولت‌ها در مراکش، اسپانیا، ایتالیا و آفریقای جنوبی محدودیت‌هایی برای استفاده از آب اعمال کنند. در نتیجه، اختلاف نظر در مورد حقوق آب در حوضه نیل و برخی مناطق آمریکای جنوبی به مسائل مهمی تبدیل شده است.

نیاز فوری به سازگاری

با وجود پیش‌بینی‌ها مبنی بر اینکه مرکز آفریقا و شمال اروپا ممکن است در ماه‌های آینده با شرایط بارانی بالاتر از حد متوسط مواجه شوند، روند کلی همچنان خشک و دمای بالاتر از حد متوسط در بیشتر مناطق آسیب‌دیده خواهد بود. این امر احتمالاً به کاهش بیشتر جریان‌های رودخانه و فشار بر منابع آبی منجر خواهد شد.

مدیریت کارآمد آب، که شامل کاهش تلفات آب در شبکه‌های لوله‌کشی، سیستم‌های آبیاری پایدار و سرمایه‌گذاری در جمع‌آوری آب باران و نمک‌زدایی است، می‌تواند به تقویت تاب‌آوری آبی در این دوران دشوار کمک کند.

نیاز به اقدام‌های پیشگیرانه

دانشمندان هشدار می‌دهند که این پیش‌بینی تاریک، نیاز فوری به همکاری‌های بین‌المللی و مداخلات سریع، به ویژه در مناطق شدیداً آسیب‌دیده را برجسته می‌کند.

اقدامات پیشگیرانه‌ای مانند نظارت بر خشکسالی می‌تواند به کشاورزان و سیاست‌گذاران این امکان را بدهد که شواهد حیاتی برای پیش‌بینی و آماده شدن برای رویدادهای خشکسالی داشته باشند. استفاده از محصولات مقاوم به خشکسالی، که به آب کمتری نیاز دارند و تحمل بیشتری در برابر گرما دارند، همچنین می‌تواند به کاهش ضایعات غذایی کمک کند.

اقدامات پیشگیرانه اضافی شامل شیوه‌های کشاورزی مانند تکنیک‌های کشاورزی و جنگل‌داری، خاک‌ورزی حفاظتی و چرخش محصول است.