پشت پرده افزایش خودروهای رهاشده در خیابان‌های تهران

به‌گزارش تجارت‌نیوز، در زمان‌های نه چندان دور خودروهای فرسوده امروزی که در کوچه‌ها و خیابان‌های سطح شهر تهران مسکوت بودند، برو و بیایی داشتند و هر یک به قیمت گزافی مورد معامله قرار می‌گرفتند. اما رفته رفته و به مرور زمان خودروها نیز پا به پای تکنولوژی روز دنیا ارتقا یافتند و شکل و شمایل خودروهای فرسوده در ذهن‌ها کمرنگ‌تر از گذشته شد.

دلیل کمرنگ شدن خودروهای رها شده در سطح شهر به تبصره ۱۳ (ستاد مدیریت حمل و نقل و مصرف سوخت فعلی)باز می‌گردد؛ به‌نحوی‌که خودروسازان به‌ازای تولید هر محصول با مصرف سوخت بیش از ۱۰ لیتر در ۱۰۰ کیلومتر، باید یک گواهی اسقاط ارائه می‌کردند. همزمان اما واردکنندگان خودرو نیز ملزم به اسقاط شدند و مقرر شد با توجه به میزان مصرف سوخت محصولات خود، بین یک تا چند خودرو فرسوده را از رده خارج کنند.

طی چند سال گذشته که واردات خودرو آزاد بود، واردکنندگان عملا در جریان مستقیم پروسه اسقاط قرار گرفته و ملزم بودند به‌ازای واردات محصولات موردنظر خود، گواهی چهار خودروی اسقاط شده را ارائه کنند.

تعداد خودروهای فرسوده چقدر است؟

بنابر گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس در بهار امسال، بین یک میلیون و ۳۰۰ هزار تا یک میلیون و ۴۰۰ هزار دستگاه خودرو فرسوده (با در نظر گرفتن ملاک سنی ۲۰ سال) در کشور وجود دارد و به‌طور متوسط سالانه ۳۵۰ هزار دستگاه نیز به این رقم اضافه می‌شود. البته رقم ۳۵۰ هزار دستگاه نهایتا تنها مختص چهار سال آینده است و پس از آن، با ارقام بزرگ‌تری روبه‌رو خواهیم بود.

با ممنوعیت واردات خودروهای خارجی هر روز تصویر خودروهای لاستیک پنچر و رها شده در سطح خیابان‌ها رو به فزونی است.

در همین حال رئیس اتحادیه نمایشگاه‌داران خودرو در پاسخ به این پرسش که ماجرای خودروهای رها شده در پایتخت چیست؟ به تجارت‌نیوز می‌گوید: به‌نظر می‌رسد که خودروهای رها شده در خیابان اسقاطی و افراد این کالای سرمایه‌ای را در خیابان پارک کرده باشند. باید اشاره کرد که هیچ سرمایه‌گذاری خودروی فرسوده خود را در خیابان رها نمی‌کند.

سعید موتمنی درباره قیمت خودروهای فرسوده می‌افزاید: در این بازه زمانی خودروهای اسقاطی و فرسوده بین دو میلیون و 600 هزار تومان تا چهار میلیون تومان مشتری دارد. ممکن است این خودروها مشکل حقوقی یا با افزایش خلافی رو به رو باشند. البته این موضوع هم دلیل قرص و محکمی برای رها کردن سرمایه‌ها به شمار نمی‌رود، چرا که صاحبان این نوع خودروها در هنگام خرید اتومبیل باید نسبت به پلاک قبلی خود اعلام وضعیت کنند.

او تصریح می‌کند: به هرحال خودروهایی که حدود 20 سال از تاریخ تولیدشان می‌گذرد از رده خارج هستند و صاحبان این خودروها باید هر چه زودتر نسبت به فروش آن اقدام کنند.

تاثیر توقف واردات خودرو بر افزایش تعداد اتومبیل‌های رها شده

اما یک کارشناس خودرو نسبت به خودروهای اسقاطی نظر متفاوت دیگری را ارایه می‌دهد. امیرحسین کاکایی معتقد است: با اعمال ممنوعیت واردات خودرو تعداد خودروهای رها شده در سطح خیابان‌ها دو چندان شده است. البته در زمان‌های گذشته خودروهای فرسوده دارای دو مزیت بود. بهره‌برداری از کارت سوخت و افزایش سطح معاملات خرید و فروش این نوع خودروها رونق داشت.

او می‌گوید: به دنبال ممنوعیت واردات خودرو فرآیند اسقاط و بازیافت خودروی فرسوده متوقف شد. روال اسقاط و جایگزینی خودروهای فرسوده این بود که واردکنندگان خودرو با توجه به حجم موتور خودروهای وارداتی، موظف به خرید گواهی اسقاط و از رده خارج کردن تعدادی خودروی فرسوده بودند.

کاکایی عنوان می‌کند: در حدود یک سال گذشته به دلیل نوسانات ایجاد شده در واردات خودرو، فرایند اسقاط خودروهای فرسوده کند شده بود، بعد از اعلام تصمیم اخیر دولت مبنی بر ممنوع شدن واردات خودرو، فرایند اسقاط خودروهای فرسوده نیز به طور کامل متوقف شده است. همین موضوع باعث شد که میزان معاملات خودروهای اسقاط شده کند شود و خودروها در سطح خیابان رها شوند.

این کارشناس خودرویی می‌گوید: جلوگیری از خودروهای رها شده در سطح خیابان از قانون خاصی تبعیت نمی‌کند. هرچند که شهرداری نسبت به رهاسازی زباله یا مصالح ساختمانی واکنش نشان می‌دهد و مالکان را نسبت به رهاسازی مصالح جریمه می‌کند اما برای خودروها چنین قانونی وضع نشده است.

کاکایی تصریح می‌کند: با قوانینی که اخیرا شهرداری در حوزه معاینه فنی خودروها اعمال کرده به نظر می‌رسد تعداد خودروهای فرسوده رشد یافته و بنابراین خرید و فروش این خودروها دیگر صرفه اقتصادی ندارد.