هزینه‌های جنگ تجاری در سال ۲۰۲۰ چقدر است؟

هفته گذشته توافق تجاری اولیه میان پکن و واشینگتن کلید خورد و دونالد ترامپ آن را یک پیروزی خواند. به‌ زبان ساده‌تر، اگر چین بپذیرد که محصولات کشاورزی بیشتری به ارزش میلیاردها دلار از آمریکا وارد کند، ایالات متحده تعرفه‌های بیشتری علیه این کشور وضع نخواهد کرد. اما چند میلیارد؟

به گزارش تجارت‌نیوز ، ، ترامپ در سخنان خود تاکید کرده است که این رقم باید بزرگ باشد، او رقم 70 میلیارد را اعلام کرده؛ رقمی که بعید به‌نظر می‌رسد چین آن را بپذیرد.

اما آیا می‌توان چنین قواعد و قانون‌هایی را با دقت اندازه‌گیری کرد و به این توافق جامه عمل پوشاند.

خواسته چین در مقابل این است که نه‌تنها تعرفه‌های جدید وضع نشود، بلکه تعرفه‌های پیشین هم لغو شوند.

گفته شده رهبران دو اقتصاد بزرگ جهان قرار است ماه آینده در مجمع همکاری‌های اقتصادی آسیا-پاسیفیک در سانتیه‌گو توافقنامه نهایی را امضا کنند. به‌نوشته اکونومیست اما به‌نظر می‌رسد، این توافق پیش از آنکه حتی نوشته شود، لغو خواهد شد.

صندوق بین‌المللی پول به‌تازگی در گزارشی به بررسی اثرات مستقیم و غیرمستقیم جنگ تجاری بر رشد اقتصادی جهان پرداخته و بار دیگر چشم‌انداز خود از رشد اقتصادی را کاهش داده است.

گیتا گوپیناث، اقتصاددان ارشد این نهاد بین‌المللی گفته است که در حال حاضر، مشکل تعرفه‌های بالاتر نیست. بلکه نااطمینانی‌های طولانی‌مدت در مورد سیاست‌های تجاری است که به اقتصاد جهان آسیب می‌رساند.

عدم قطعیت موجب شده شرکت‌های تولیدکننده برای هزینه‌های بلندمدت خود محتاطانه‌تر عمل و از خرید تجهیزات و ماشین‌آلات خودداری کنند. جنگ تجاری همچنین سرمایه‌گذاری‌‌ها را هم تحت‌الشعاع قرار داده است. از آنجا که ماشین‌آلات، تجهیزات و سایر کالاهای سرمایه‌ای اغلب وارداتی هستند، تضعیف سرمایه‌گذاری آسیب بیشتری به تجارت می‌رساند.

صندوق بین‌المللی پول پیش‌بینی کرده است که اقتصاد جهان امسال تنها سه درصد رشد کند. این کمترین میزان رشد طی یک دهه -از زمان بحران مالی تاکنون- محسوب می‌شود. سال گذشته رشد اقتصاد جهان 3.6 درصد بوده است.

انتظار می‌رود ایالات متحده آمریکا و منطقه یورو امسال رشد کُندتری از آنچه صندوق بین‌المللی پول در ماه جولای پیش‌بینی کرده بود، داشته باشند.

پیشتر رشد اقتصادی هفت درصدی برای هند پیش‌بینی شده بود، اما این نهاد بین‌المللی پیش‌بینی خود را به 6.1 درصد کاهش داده است.

برای چین نیز برای اولین بار طی 30 سال گذشته رشد کمتر از شش درصد پیش‌بینی شده است.

پیش‌بینی این نهاد برای رشد اقتصادی هنگ‌کنگ تنها 0.3 درصد بوده است. این در حالی است که در ماه آپریل و پیش از شروع ناآرامی‌ها و اعتراضات، رشد 2.7 درصدی برای هنگ‌کنگ پیش‌بینی شده بود.

به‌نوشته اکونومیست ، این ناآرامی‌ها به‌قدری مهم هستند که می‌توانند توافق تجاری آمریکا و چین را تحت‌الشعاع قرار دهند.

مجلس نمایندگان ایالات متحده روز سه‌شنبه 15 اکتبر، لایحه حقوق بشر و دموکراسی سال 2019 هنگ‌کنگ را تصویب کرد. چین اما به آن واکنش نشان داد و آن را اقدامی گستاخانه در راستای مداخله در امور داخلی چین و تحریک و تشویق معترضان این منطقه دانست.

اقتصاددانان صندق بین‌المللی پول تلاش کرده‌اند میزان تخریب و خسارت‌های اقتصادی ناشی از جنگ تجاری را اندازه‌گیری کنند و نشان دهند که اگر توافق تجاری دونالد ترامپ لغو شود، اتفاقات خوبی نخواهد افتاد.

تاثیر مستقیم لغو این توافق بسیار اندک است. تعرفه‌هایی که در حال حاضر وضع شده و تعرفه‌هایی که قرار است در آینده وضع شوند، تولید ناخالص داخلی آمریکا را در مقایسه با پیش از جنگ تجاری تنها 0.2 درصد کاهش می‌دهد.

اثرات غیرمستقیم این تعرفه‌ها اما مخرب است: تضعیف اعتماد به‌ فضای کسب‌وکار، کاهش بهره‌وری و افت اشتها برای سرمایه‌گذاری در بازارهای مالی و دارایی‌های پرریسک. این خسارت‌ها تقریبا تولید ناخالص داخلی آمریکا را در سال 2020 به 0.6 درصد و تولید ناخالص داخلی چین را به دو درصد کاهش می‌دهد.

اگر برآوردهای صندوق بین‌المللی پول صحیح باشد، هزینه یک جنگ تجاری حل‌وفصل‌نشده برای آمریکا می‌تواند در سال آینده 125 میلیارد دلار و برای چین 300 میلیارد دلار باشد.

جدیدترین مطالب این نشریه انگلیسی را می‌توانید در سلسله گزارش‌های اکونومیست ملاحظه کنید.