چرا آمریکا نباید نگران روابط چین و ایران باشد؟

به گزارش تجارت‌نیوز ، چین تنها در طول شش ماه در دو منطقه خاورمیانه و اروپای شرقی که برای ایالات متحده اهمیت حیاتی دارد، گام‌های دیپلماتیک قابل توجهی برداشته است.

در ماه نوامبر، پکن قراردادی 27 ساله با دوحه برای تامین گاز مایع طبیعی امضا کرد که تا به امروز طولانی‌ترین قرارداد امضا شده در این زمینه است. این قرارداد در حالی امضا شد که متحدان اروپایی آمریکا به دنبال تامین منابع گازی خود بودند. در ماه فوریه، چین یک برنامه صلح برای پایان دادن به جنگ اوکراین پیشنهاد کرد و خود را به عنوان یک میانجی قدرتمند معرفی کرد.

پس از آن در اوایل ماه مارس در یک توافق میان ایران و عربستان سعودی میانجی‌گری کرد که موجب احیای کامل روابط دیپلماتیک این دو کشور شد.

تمام این اقدامات موجب نگرانی ایالات متحده به ویژه در خصوص ارتباط متحدانش در منطقه خلیج فارس با پکن شده است.
بر اساس گزارش الجزیره ، واشنگتن باید متوجه این مساله باشد که تصمیمات دیپلماتیک خودش در دولت اوباما با راهبرد محور آسیایی، نگرانی‌ها را در خصوص کمرنگ شدن حضور آمریکا در منطقه آغاز کرد.

و این نگرانی تنها مختص به کشورهای منطقه خلیج فارس نیست. یک فرستاده سابق اتحادیه اروپا به عراق در ارتباطی شخصی با نویسنده گزارش الجزیره به کمبود حضور غرب در عراق اشاره کرد و آن را یک غفلت فاجعه‌بار با هزینه‌ای بالا خواند و گفت که چین اکنون در تلاش برای پر کردن این جای خالی که غرب ایجاد کرده، در حال ایجاد شراکت با ایران، عربستان سعودی، امارات متحده عربی و دیگر بازیگران مهم منطقه‌ای است.

در این گزارش که تحلیلی است از سوی «سلطان برکت»، استاد مطالعات بشردوستانه در دانشگاه حمد بن خلیفه بنیاد قطر و استاد افتخاری دانشگاه یورک، آمده که آمریکا اکنون در تلاش است ثابت کند که راهبرد محور آسیایی به معنی از بین رفتن نفوذ در خلیج فارس نیست. اما ارتباط این منطقه با پکن نباید چندان موجب نگرانی واشنگتن شود بلکه این روابط اسرائیل (رژیم اشغالی) با چین است که باید نگران‌کننده باشد. به ادعای الجزیره، چین در این منطقه نقش بی‌ثبات‌کننده را ایفا می‌کند و آمریکا باید بیشتر به این مساله فکر کند.

در سال‌های اخیر، حجم معاملات میان چین و منطقه خلیج فارس به شکل قابل توجهی افزایش یافته است. از 6 کشور عضو شورای همکاری خلیج فارس، تجارت دوجانبه 4 کشور با چین اکنون بسیار بیشتر از تجارت آنها با ایالات متحده است. این مساله می‌تواند برای واشنگتن نگران‌کننده باشد اما انگیزه اقتصادی و نیاز به تامین انرژی در قلب روابط چین-خلیج فارس قرار دارد. به عبارتی روابط این دو بیشتر از نوع مراوده‌ای است تا استراتژیک.

روابط رژیم اشغالی با چین برای آمریکا نگران‌کننده‌تر است؟

توافق اخیر ایران و عربستان با میانجی‌گری چین، ممکن است نشان دهنده این باشد که شی جین پینگ در رقابت با آمریکا تلاش دارد نفوذ خود را در منطقه افزایش دهد، اما به گفته الجزیره، پیشی گرفتن از جایگاه آمریکا می‌تواند برای این کشور چالش‌برانگیز باشد. به این معنی که آمریکا شریک امنیتی اصلی کشورهای حوزه خلیج فارس باقی می‌ماند و روابط چندوجهی خود را با این منطقه حفظ خواهد کرد که شامل روابط نظامی، دیپلماتیک، فرهنگی، تحصیلی و اجتماعی است.

ترک سریع امارات متحده عربی توسط پایگاه نظامی چین پس از مداخله واشنگتن در سال 2021، می‌تواند تاییدی بر این مساله باشد.
در مقابل اسرائیل از دهه 1980 همکاری خود در زمینه تکنولوژی را به شکل قابل ملاحظه‌ای با چین حفظ کرده است. تا جایی که شرکت‌های اسرائیلی به فروش فناوری‌های پیشرفته نظامی حساس به پکن محکوم شدند و این فروش‌ها با فشار آمریکا متوقف شد.
با این حال اسرائیل به فروش تجهیزات جاسوسی به مقامات چینی ادامه داده و سرمایه‌گذاری‌های کلانی را در بخش فناوری از سمت چین پذیرفته است به طوری که این سرمایه‌گذاری‌ها در سال 2018 به 325 میلیون دلار رسیدند.

روابط تجاری بین پکن و تل‌آویو به ویژه تحت رهبری نتانیاهو رونق پیدا کرده است تا جایی که در سال 2021 تجارت دوجانبه این دو به 22.8 میلیارد دلار رسید. شرکت‌های چینی همچنین برنده مناقصه پروژه‌های زیرساختی بزرگی مانند بندر استراتژیک در نزدیکی حیفا شدند که با توجه به احتمال جاسوسی چین از کشتی‌های نیروی دریایی آمریکا در آنجا، مقامات دفاعی ایالات متحده را نگران کرده است.

این دو کشور همچنین در حال مذاکره بر سر توافقنامه تجارت آزاد هستند که اگر امضا شود، در خاورمیانه اولین خواهد بود. به عبارت دیگر، روابط رژیم اشغالی ممکن است برای منافع آمریکا بسیار بیشتر از قراردادهای انرژی که کشورهای خلیج فارس با پکن بسته‌اند، تهدید کننده باشد.

علاوه بر این، اسرائیل به عنوان یک عامل تخریب‌کننده ثبات منطقه‌ای نقش داشته است. با توجه به تلاش‌های خود واشنگتن برای دستیابی به توافق با تهران، توافق ایران و عربستان با میانجی‌گری چین نباید تهدیدآمیز تلقی شود. در انتهای این گزارش آمده است که اگر آمریکا می‌خواهد نفوذ چین در منطقه را محدود کند، باید اسرائیل را مد نظر داشته باشد نه کشورهای حوزه خلیج فارس.