پایبندی کشورهای نفت‌خیز به تولید کم

الهام میرمحمدی: قیمت نفت طی هفته‌های گذشته به بیش از 60 دلار به ازای هر بشکه رسیده که این بالاترین رقم در دو سال اخیر است.

به گزارش تجارت‌نیوز ، از یک سو این امر منعکس‌کننده خوش‌بینی‌ مبادله‌کنندگان نفت است که در انتظار نشست سران اوپک و غیراوپک هستند تا توافق کاهش تولید را با هدف کنترل مازاد عرضه و افزایش قیمت تمدید کنند. از سوی دیگر ترس ناشی از تنش‌های منطقه‌ای میان عربستان سعودی، ایران و قطر موجب شده که تولیدکنندگان خاورمیانه عرضه و تولید خود را کاهش دهند.

بر اساس گزارش رویترز، تنش‌های موجود تا حدی بوده که مقامات نفت خلیج فارس که در یک گروه WhatsApp با یکدیگر تبادل نظر می‌کردند، دیگر از این گروه استفاده نمی‌کنند.

بنابراین سوال این است: افرادی که قادر نیستند از طریق یک رسانه اجتماعی با یکدیگر همکاری کنند، چگونه ممکن است بر سر توافق کاهشِ تولیدِ ناخوشایند که برای حفظ قیمت‌ جهانی حیاتی است، با یکدیگر موافقت کنند؟

تجربه نشان می‌دهد که اوپک در طول تاریخ، با وجود درگیری‌های شدید داخلی و خارجی، حتی تنش‌هایی از جمله حمله عراق به کویت در سال 1990، همواره در مورد توافق‌هایشان بر سر نفت با یکدیگر متحد بوده‌اند.

در حقیقیت، یکی از دلایل اعتماد روبه‌رشد مبادله‌کنندگان در مورد تمدید این توافق پس از انقضای آن در ماه مارس آینده این است که پایبندی طرفین توافق در ماه گذشته، علیرغم افزایش تنش‌ها میان سنی‌های سعودی و شیعیان منطقه، 96 درصد بوده است. این در حالی است که در بهترین حالت در گذشته، هنگامی که قیمت‌ها افزایش می‌یافت، کشورها به دنبال تقلب و سرپیچی از توافق مورد نظر بوده‌اند.

اگر چه به جز اوپک و تنش‌های ژئوپولتیک، دلایل دیگری هم برای افزایش قیمت وجود دارد: رشد اقتصادی کشورهای جهان که به طور همزمان در حال وقوع است، به این معناست که تقاضا برای نفت افزایش یافته است.

آژانس بین‌المللی انرژی در گزارش اخیر خود پیش‌بینی‌ کرده است که به دلیل قیمت‌های بالای نفت احتمالا مصرف نفت خام در جهان طی سال آینده کاهش خواهد یافت.

اگر چه ممکن است این پیش‌بینی صحیح باشد، اما با قیمت‌هایی که هنوز کمتر از نیمی از اوج قیمت در سال 2008 است، مصرف‌کنندگان نظیر رانندگان هنوز هیچ دلیلی برای کاهش مصرف خود ندارند.

افزایش تقاضای جهانی و کاهش عرضه اوپک ممکن است منجر به افزایش تولید شیل آمریکا شود که در حال حاضر مهم‌ترین تهدید برای غول‌های نفتی در خاورمیانه است.

بر اساس پیش‌بینی‌های یک تحلیل‌گر مورگن‌استنلی، برای اینکه بازار در حالت تعادل باقی بماند، تولیدکنندگان شیل باید در طول 12 ماه آینده تولید خود را از 5.8 میلیون بشکه در روز به 6.8 میلیون بشکه در روز -معادل 17 درصد- افزایش دهند.

با این حال او خاطرنشان می‌کند که تجزیه و تحلیل تولیدکنندگان نفت شیل آمریکا نشان می‌دهد که تولید آنها تنها در حدود 5 درصد در سال رشد می‌کند و این میزان برای پر کردن شکاف موجود کافی نیست. چرا که آنها به جای استخراج سریع‌تر بیشتر بر استخراج سودآور تمرکز کرده‌اند.

این موضوع تا حد قابل توجهی بر افزایش قیمت نفت برنت و وست‌تگزاس اینترمدیت و به دنبال افزایش سود سرمایه‌گذاران نفتی تاثیرگذار بوده است.

اگر اوپک و دیگر کشورهای نفتی در این هفته در وین به توافقی نرسند، خطر کاهش سود این سرمایه‌گذاران وجود دارد. اما به طور کلی این نخستین بار در چند سال اخیر است که تولیدکنندگان به خاطر منافع خود به خوبی با یکدیگر هماهنگ شده و اوضاع را تحت کنترل دارند.

عربستان سعودی که به دنبال خصوصی‌سازی بخشی از غول نفتی آرامکو است، به قیمت‌ بالای نفت نیاز دارد.

ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه نیز با افزایش قیمت نفت قادر خواهد بود اقتصاد کشورش را حفظ کند و به دنبال آن پایداری حکومت خود را تضمین کند.

از سوی دیگر تولیدکنندگان شیل به دنبال قیمت‌های بالاتر هستند، چرا که سرمایه‌گذاران این بخش به جای حجم بالای تولید، خواستار بازدهی بالاتری در استخراج هستند. بنابراین هیچ مغایرتی میان اهداف تولیدکنندگان وجود ندارد.

منبع: اکونومیست