صادرات نفت ایران چه تغییری کرده است؟

صادرات نفت ایران که در سال‌های 2012 تا 2015 تحت تحریم‌های بین‌المللی به شدت کاهش یافته بود، از سال 2016 به بعد و با امضای برجام بار دیگر روند صعودی خود را ادامه داد.

به گزارش تجارت‌نیوز ، گزارش‌های اداره اطلاعات انرژی آمریکا نشان می‌دهد که صادرات نفت ایران در سال 2017 به‌طور متوسط به 2.5 میلیون بشکه در روز رسیده که این رقم در مقایسه با یک سال قبل از آن 200 هزار بشکه بیشتر بوده است.

با این حال، در ماه می سال 2018، دونالد ترامپ، رییس‌جمهور آمریکا اعلام کرد که از توافق هسته‌ای خارج می‌شود و قصد دارد صادرات نفت ایران را به صفر برساند.

تحریم‌ها علیه صنعت نفت ایران در نوامبر 2018 اجرایی شدند و بررسی آمار صادرات نفت ایران قبل و بعد از تحریم‌ها نشان می‌دهد که علی‌رغم آنکه هشت کشور از تحریم‌های آمریکا معاف شدند، اما فروش نفت این کشور کاهش قابل توجهی داشته است.

متوسط صادرات نفت ایران که در ماه می 2018 به دو میلیون و 720 بشکه در روز رسیده بود، در ماه‌های پایانی سال گذشته میلادی به حدود یک میلیون بشکه در روز رسید.

مقامات آمریکایی به دلیل نگرانی از افزایش قیمت نفت اما یک روز پیش از اجرایی شدن تحریم‌ها در پنجم ماه نوامبر به هشت مشتری نفت ایران -هند، چین، کره جنوبی، ژاپن، ترکیه، تایوان، ایتالیا و یونان- معافیت اعطا کردند تا به مدت 6 ماه و به میزان محدودی اجازه خرید نفت از ایران را داشته باشند. این معافیت‌ها در ماه می منقضی می‌شود و ترامپ تا دوم ماه می (12 اردیبهشت) فرصت دارد تا درباره تمدید معافیت‌ها تصمیم‌گیری کند.

در حالی که مقامات آمریکایی می‌گویند همچنان قصد دارند صادرات نفت ایران را به صفر برسانند، تحلیلگران بر این باورند که برای جلوگیری از افزایش بیش از حد قیمت نفت این معافیت‌ها دست‌کم برای مدت محدودی و برای چند کشور تمدید خواهد شد.

با این حال، گزارش‌ها نشان می‌دهد در ماه ژانویه و فوریه سال 2019، صادرات نفت خام ایران بیش از حد انتظار بوده که مهم‌ترین دلیل آن هم اعطای معافیت‌ها بوده است.

بر اساس اطلاعات ردیابی تانکرهای نفتی ایران از سوی رفینیتیو ایکان، صادرات نفت ایران در ماه ژانویه اولین ماه میلادی 1.3 میلیون بشکه در روز و در ماه فوریه 1.25 میلیون بشکه در روز بوده است.

این در حالی است که در ماه دسامبر 2018 این رقم به کمتر از یک میلیون بشکه در روز رسیده بود.

تحلیلگران بر این باورند که به دلیل معافیت‌های اعطاشده از سوی آمریکا به برخی از مشتریان نفتی ایران، این کشورها در تلاشند تا پیش از پایان معافیت‌ها حجم بیشتری نفت از ایران خریداری کند و به این دلیل در سه‌ماهه اول سال 2019، صادرات نفت ایران افزایش یافته است.

این در حالی است که ردیابی و جمع‌آوری اطلاعات از میزان واقعی صادرات نفت ایران به دلیل تحریم‌ها دشوار شده است.

در عین حال، رویترز در گزارشی مدعی شده که سه کشور واردکننده نفت ایران که برای خرید نفت ایران از واشینگتن معافیت گرفته بودند، در حال حاضر واردات خود را به صفر رسانده‌اند.

برایان هوک، فرستاده مخصوص آمریکا در امور ایران نیز گفته است که در ماه نوامبر به این هشت کشور معافیت دادیم تا از افزایش قیمت نفت جلوگیری کنیم. امروز اطمینان داریم که سه کشور واردات خود را از ایران به صفر رسانده‌اند. او اما نامی از این سه کشور نبرده است.

به عقیده تحلیلگران حوزه نفت اما به دلیل افزایش قیمت جهانی نفت، ایالات متحده احتمالا موفق نخواهد شد صادرات ایران را به صفر برساند و معافیت‌ها بار دیگر تمدید خواهد شد.

از یک سو تولید نفت اوپک به پایین‌ترین میزان خود طی چهار سال گذشته رسیده و از سوی دیگر اختلالات در عرضه نفت دو کشور ونزوئلا و لیبی افزایش قیمت نفت را در هفته‌های اخیر به دنبال داشته است.

به این ترتیب به نظر می‌رسد، دیگر تولیدکنندگان نفت قادر نخواهند بود 1.3 میلیون بشکه نفت از دست رفته در بازار جهانی را به دلیل تحریم‌های ایران جبران کنند و عملی کردن وعده به صفر رساندن صادرات نفت ایران به این زودی محقق نخواهد شد.

جدیدترین اتفاقات مربوط به نفت را می‎توانید در سلسله اخبار قیمت نفت تجارت‌نیوز ملاحظه کنید.