پشت پرده گرانی تخم‌مرغ

به گزارش تجارت‌نیوز ، تخم‌مرغ به عنوان یکی از آخرین پناهگاه‌های اقشار کم بضاعت برای تامین پروتئین، این روزها با جهش قیمت مواجه شده است. به طوری که در حدود یک هفته گذشته، نرخ آن از حدود شانه ای 20 هزار تومان به 38 هزار تومان رسیده است.

این در حالی است که تخم مرغ از جمله کالاهایی است که 70 درصد نهاده‌های آن یعنی خوراک مرغ از خارج و با ارز دولتی وارد می‌شوند و به نظر می‌رسد ناکارایی سازوکار حمایت از کالاهای اساسی با تخصیص ارز یارانه‌ای یک بار دیگر خود را نشان داده است. در این زمینه فعالان بازار از مدیریت نامناسب توزیع نهاده ها و حتی رانت های موجود در این میان سخن گفته‌اند.

صورت مسئله: کمبود و گرانی نهاده‌ها

در این زمینه خبرگزاری صدا و سیما 24 شهریور به نقل از رئیس هیأت مدیره اتحادیه مرغ تخم‌گذار، گفته است: در دو ماه گذشته قیمت نهاده‌ها افزایش چند برابری داشته و علت افزایش روزانه قیمت تخم مرغ در بازار ناشی از چالش‌های تامین نهاده‌ها ست.

به گفته نبی پور، سویا در بازار آزاد با قیمت ۱۳ هزار و ۵۰۰ تومان عرضه می‌شود درحالی که قیمت مصوب آن دو هزار و ۴۵۰ تومان است، همچنین ذرت در بازار آزاد به سه هزار و ۶۵۰ تومان رسیده درحالی که قیمت مصوب آن هزار و ۵۰۰ تومان است.

وی نقش صادرات در گرانی تخم‌مرغ را رد می‌کند و به وعده‌های عمل نشده چهارماهه در خصوص تامین نهاده ها اشاره می کند و می‌افزاید: خریدهایی که از بازار آزاد و با چند برابر قیمت انجام می‌شود طی چند ساعت به دست مرغدار می‌رسد، اما خریدهای دولتی برای رسیدن به دست مرغداران زمان چندماهه می‌برد.

باز هم ردپایی از فساد ارز 4200 تومانی

قائم مقام نظام صنفی کشاورزی، به لایه‌ای دیگر از ماجرا اشاره کرده است. رهنمایی می‌گوید: «با تخصیص ارز ۴۲۰۰ تومانی برای واردات نهاده‌های دامی، یک حلقه فساد شکل گرفته و بسیاری از این وضعیت سوءاستفاده می‌کنند.»

این موضوع را نبی پور نیز به نوعی تایید می‌کند. وی گفت: از ۴ میلیون و ۲۰ هزار تن ذرت و سویای وارد شده، یک میلیون و ۵۰۰ هزار تن آن به صورت رانتی به کارخانه‌های گلوکز و فروکتوز داده شده و این موضوع به صراحت در جلسه روز چهارشنبه (گذشته) ستاد تنظیم بازار نیز مطرح شده است.

اینها همه در حالی است که خبرگزاری فارس نیز 28 مرداد به طور مفصل به ابعاد فساد در این باره پرداخته است. به گفته شالچیان مدیر عامل شرکت بازرگانی تعاونی‌های کشاورزی، حدود 1000 میلیارد تومان در انحصار یک واردکننده خاص است و دیگران امکان ورود ندارند.

سلطانی سروستانی مدیر عامل اتحادیه دامداران نیز گفته است سال گذشته 15 میلیون تن نهاده با ارز 4200 تومانی وارد کشور شد در حالی که سهم اتحادیه از این واردات تنها 2درصد بود.

این در حالی است که بیش از 90 درصد دام کشور در حوزه اتحادیه دامداران مدیریت می‌شود. گزارش فارس همچنین حاکی از این است که طبق اظهارات برخی از مرغداران، محموله‌های نهاده‌ها که از گمرک ترخیص می‌شود تا رسیدن به مقصد اصلی 4 بار خرید و فروش می‌شود. این نوع خرید و فروش تحت عنوان (روباری) مرسوم شده است. یعنی دلالان و واسطه‌ها محموله‌ها را در بین راه خریداری و در انبارهای خود ذخیره می‌کنند و موقعی که بازار تشنه است به چندین برابر قیمت می‌فروشند.

تغییر اولویت ارز نهاده های دامی به تولیدکنندگان

در هر حال، با این شرایط، کمیته ارزی تصمیم جدیدی در خصوص تامین ارز نهاده‌های دامی گرفته است. به گفته قدیری رئیس انجمن صنایع خوراک دام و طیور، قرار بر این شده که از این پس اولویت تأمین و تخصیص ارز با واحدهای تولیدکننده خوراک دام و زنجیره‌های تولید، مرغداران و دامداران بر اساس پروانه ظرفیت و بهره‌برداری باشد و پس از آن تخصیص ارز به شرکت‌های واردکننده و تجاری به ترتیب تاریخ ثبت سفارش تعلق گیرد.

منبع: خراسان