خطا در آمار درآمدهای نفتی لایحه بودجه ۱۴۰۲/ ناترازی دخل و خرج دولت

به گزارش تجارت‌نیوز ، طبق لایحه بودجه‌ای که دولت سیزدهم تقدیم مجلس کرد، قرار است در سال 1402 فروش نفت ایران در روز به یک میلیون و 400 هزار بشکه برسد. همچنین دولت در این لایحه پیش‌بینی کرده است که میانگین قیمت نفت در هر بشکه 85 دلار باشد. رقمی که تقریباً مشابه بودجه سال جاری است.

نگاهی به عملکرد هشت‌ماهه قانون بودجه ۱۴۰۱ نشان می‌دهد در این مدت تنها 44 درصد از منابع حاصل از فروش نفت و میعانات آن محقق شده است. البته اگر میانگین ماهانه را در نظر بگیریم تا پایان آبان از مصوب هشت‌دوازدهم بیش از 33 درصد منابع پیش‌بینی‌شده حاصل نشده است. با توجه به اینکه تنها چهار ماه دیگر به این جدول اضافه می‌شود بعید است که در پایان سال دولت عملکرد بهتری از خود بر جای بگذارد. به‌ویژه آنکه تحریم‌های اتحادیه اروپا و روی‌برگردانی پاناما از نفتکش‌های ایرانی به فشارهای آمریکا اضافه شده است.

علاوه بر تحریم‌ها، درگیری روسیه در اروپا نیز به زیان ایران تمام شده است. پس از حمله نظامی این کشور به اوکراین، اتحادیه اروپا تحریم‌‌های جدیدی علیه مسکو اعمال کرد. ازجمله سیاست‌های ضدروسی می‌توان به تعیین سقف قیمت برای نفت این کشور از سوی گروه 7 و شرکایش اشاره کرد.

چین، روسیه و آمریکا علیه بودجه ایران

ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه، نیز برای مقابله با این تصمیم بازار فروش نفت خود را با تخفیف‌های چشم‌گیر معطوف به شرق کرد. بنابراین خریداران نفت ایران به سمت روسیه سوق پیدا کردند و به عبارتی بازار ایران کساد شد.

علاوه بر این، وزارت خزانه‌داری آمریکا آبان ماه امسال تحریم‌های جدیدی علیه صنایع نفتی و پتروشیمی‌های ایران وضع کرد. اهمیت این موضوع از آن حیث است که سال گذشته گروه «پتروشیمی و پایه نفتی» با رقم حدود ۱۲ میلیارد دلاری در صدر کالاهای صادراتی ایران قرار گرفت. حال با اعمال چنین تحریمی به‌ نظر می‌رسد صادرات و به‌تبع آن ارزآوری به کشور متوقف شود.

همچنین در اقدامی جدید علیه ایران، پاناما پرچم‌های مصلحتی خود را از 136 نفتکش ایرانی پس گرفت. چنین اقدامی به مثابه از بین رفتن راه‌های دور زدن تحریم‌ها برای صادرات نفت ایران است. چراکه نفتکش‌های ایرانی با استفاده از پرچم‌های این کشور اقدام به صادرات نفت به تنها خریدار خود یعنی چین می‌کرد. با این حساب گویا آخرین راه دورزدن تحریم‌های نفتی هم به مخاطره افتاده است.

چین نیز طی ماه‌های اخیر چرخش 180 درجه‌ای در اجرای سیاست‌های خود در خاورمیانه داشته است. حالا اصلی‌ترین مشتری نفتی ایران به سمت رقبای عرب‌زبان و کشورهای شیخ‌نشین حاشیه خلیج فارس گرایش دارد.

البته در رابطه با پکن این پایان کار نیست. امروز رابرت مالی، نماینده ویژه آمریکا در ایران، اعلام کرد که چین مقصد اصلی صادرات غیرقانونی ایران است و گفتگوها برای منصرف‌کردن پکن از خرید تشدید می‌شود.

این عوامل تحت تأثیر رویدادهای سیاسی چالش‌های متعددی را برای کشور رقم می‌زند. چراکه اقتصاد ایران تک‌­محصولی است و به درآمدهای ارزی ناشی از فروش نفت وابستگی دارد. بر این اساس، مشخص نیست دولت بر چه اساسی چنین آمار و ارقامی را برای فروش نفت در نظر گرفته است؟

خطا در آمار فروش نفت در لایحه بودجه 1402

برخی نمایندگان آمار و ارقام ارائه‌شده برای فروش نفت در لایحه بودجه ۱۴۰۲ را غیرواقعی می‌دانند و کسری ۴۷۶ هزار میلیارد تومانی برای آن پیش‌بینی می‌کنند.

محمدتقی فیاضی، تحلیلگر بودجه، در تشریح اظهارات نمایندگان در زمینه فروش نفت ایران به تجارت‌نیوز گفت: یکی از منابع درآمدهای دولت حوزه عمومی است که درآمدهای نفتی را هم شامل می‌شود. حال به گفته نمایندگان مجلس، منبع درآمدی نفت در واقع با کسری تراز عملیاتی ۴۷۶ هزار میلیارد تومانی همراه است.

او ادامه داد: کسری تراز عملیاتی به این معناست که هزینه دولت از درآمدها بیشتر باشد. مشخصا در مقوله فروش نفت چنین تلقی می‌شود که درآمد حاصل از فروش نمی‌تواند کفاف هزینه‌های کشور را بدهد.

به‌ نظر می‌رسد علاوه بر ناترازی عملیاتی مربوط به درآمد نفتی، چالش جدی دیگر در این مورد محقق‌نشدن همین مقدار درآمد در نظر‌گرفته‌شده و به تبع آن کسری بودجه باشد.‌

برای خواند اخبار بیشتر در حوزه انرژی خبر پرچم‌های پاناما آرامش خیابان فردوسی را بر هم می‌زند را بخوانید.