گواهی صرفه‌جویی گاز، ابزار کاهش ناترازی با مشارکت مردم

به گزارش تجارت‌نیوز، به استناد ماده 3 مصوبات مورخ اول آبان ماه 1402 شورای عالی انرژی کشور، دارنده گواهی صرفه‌جویی انرژی امکان دریافت انرژی صرفه‌جویی شده را دارد؛ در این مصوبه وزارتخانه‌های نفت و نیرو مکلف به تحویل حامل انرژی صرفه‌جویی شده به خریداران گواهی صرفه‌جویی در بورس انرژی ایران شده‌اند. همچنین به موجب این ماده، در زمان اوج مصرف، دارنده گواهی‌های صرفه‌جویی، به میزان گواهی خریداری شده، مشمول برنامه مدیریت مصرف وزارتخانه‌های نیرو و نفت نمی‌شود.

با رونمایی از گواهی صرفه‌جویی گاز طبیعی، بازار بهینه‌سازی مصرف انرژی و محیط زیست در روز دوازدهم تیرماه امسال راه‌اندازی می‌شود؛ علی نقوی مدیرعامل بورس انرژی با اعلام این خبر گفت: طی سال‌های اخیر بورس انرژی با جدیت پیگیر اجرای پروژه راه‌اندازی بازار بهینه‌سازی مصرف انرژی در کشور بود و در این زمنیه همکاری‌های متعددی با سازمان برنامه و بودجه، وزارت نفت و وزارت نیرو انجام شد. راه‌اندازی این بازار از جمله تکالیف قانونی است که  در شورای عالی انرژی به آن اشاره شده و از سال 96 مصوبه مربوط به آن تنظیم و ابلاغ شده بود.

وی ادامه داد: موضوع در کمیته فقهی بورس و دریافت موافقت کمیته فقهی با شرایط انتشار گواهی صرفه‌جویی انرژی، وضع مصوبه مورد نیاز در شورای عالی بورس برای پذیرش این گواهی به‌عنوان یک ابزار مالی و تصویب دستورالعمل‌های مرتبط با آن در هیئت مدیره سازمان بورس و شورای عالی بورس از جمله اقدامات بورس انرژی ایران در راستای راه‌اندازی بازار بهینه‌سازی مصرف انرژی و محیط زیست بود که ظرف سال‌های گذشته با پیگیری بورس انرژی ایران انجام شد. در ادامه بحث پذیرش گواهی‌ها مطرح شد که با پیگیری‌های جدی انجام شده در سال گذشته؛ در نهایت ظرف اسفند ماه 1403 با پذیرش گواهی صرفه‌جویی گاز موافقت شد. در ادامه با تخصیص اولین پروژه صرفه‌جویی گاز در کشور و همکاری انجام شده از سوی شرکت ملی گاز ایران، سه شنبه 12 تیرماه شاهد آغاز  معاملات این گواهی در بورس انرژی ایران خواهیم بود.

گواهی صرفه‌جویی گاز، میانبر عبور از قطعی

مدیرعامل بورس انرژی ایران گفت: گواهی صرفه‌جویی گاز در 2 نماد اوج و غیراوج منتشر می‌شود. دارندگان گواهی اوج‌بار، این امکان را دارند تا در نیمه دوم سال که پیک مصرف گاز در کشور است، با اعلام قبلی به شرکت ملی گاز ایران، از شمول مقررات قطعی گاز خارج شوند. شورای عالی انرژی مصوبه‌های مورد نیاز در این خصوص را در آبان ماه سال 1402 به تصویب رساند؛ به این ترتیب، شرکت ملی گاز ایران مکلف است درصورت درخواست دارنده گواهی صرفه‌جویی اوج، در زمان پیک مصرف گاز در کشور از قطع گاز دارندگان این گواهی خودداری کند.

وی افزود: وزارتخانه‌های نفت و نیرو مکلف به تحویل حامل انرژی صرفه‌جویی شده به خریداران گواهی صرفه‌جویی در بورس انرژی ایران شده‌اند. همچنین به موجب این ماده، در زمان اوج مصرف، دارنده گواهی‌های صرفه‌جویی، به میزان گواهی خریداری شده، مشمول برنامه مدیریت مصرف وزارتخانه‌های نیرو و نفت نمی‌شود و خریداران نیز نسبت به تحویل‌پذیری آن در تمامی ایام از جمله زمان اوج مصرف اطمینان خواهند داشت. این ظرفیت قانونی کمک می‌کند ضمن توجیه‌پذیری سرمایه‌گذاری در طرح‌های بهینه‌سازی مصرف انرژی، با افزایش اجرای این طرح‌ها ناترازی تولید و مصرف مدیریت شده و با توسعه بازار بهینه‌سازی انرژی و محیط زیست قیمت واقعی حامل‌های انرژی از طریق سازوکارهای بازارمحور کشف شود.

نقوی گفت: قانون‌گذار با هدف توسعه و تعمیق بازار بهینه‌سازی انرژی و محیط زیست و به منظور تسهیل سرمایه‌گذاری در طرح‌های بهینه‌سازی مصرف انرژی، مصرف برق و گاز از محل تحویل دارایی پایه گواهی‌های صرفه‌جویی انرژی را معاف از پرداخت مالیات بر ارزش افزوده نموده است. این ظرفیت‌های قانونی همانند آنچه پیش از این در معاملات برق سبز در بورس انرژی ایران تجربه شده بود، به صنایع کمک می‌کند ضمن منتفع شدن از سایر مزایا، در ایام پیک مصرف به تولید محصولات خود ادامه داده و از زیان تعطیلی‌های ناشی از برنامه‌های مدیریت مصرف جلوگیری کنند.

بدیهی است قطع دسترسی شرکت‌های تولیدی به منابع انرژی و خاموشی صنایع با تحت فشار گذاشتن منابع مالی شرکت‌ها و منابع ارزی حاصل از صادرات، در ابعاد کلان نیز دارای آثار مخرب اقتصادی است. در همین رابطه، شمول صنایع در برنامه‌های مدیریت مصرف وزارتخانه‌های نفت و نیرو عامل نوسانات قیمتی سهام شرکت‌های پذیرفته شده در بازار سرمایه نیز می‌شود. این در حالی است که با آغاز معاملات گواهی‌های صرفه‌جویی انرژی، زیرساخت قانونی و عملیاتی لازم جهت بهبود راندمان مصرف انرژی و در عین حال کاهش ناترازی تولید و مصرف فراهم گردیده و زمینه‌های مدیریت تکانه‌های اقتصادی ایجاد خواهد شد.