دلایل خروج بی‌سابقه نیروی کار افغانستانی از ایران

اوضاع نابسامان اقتصادی در ایران طی یک سال اخیر، زندگی نیروی کار افغانستانی را تحت تاثیر قرار داده و بار زیادی را بر دوش آنهایی که برای خانواده‌هایشان کمک‌هزینه ارسال می‌کنند، اضافه کرده است.

به گزارش تجارت‌نیوز ، با خروج آمریکا از برجام و بازگشت مجدد تحریم‌ها از سال گذشته، ارزش ریال در برابر دلار آمریکا به پایین‌ترین سطح تاریخی خود رسیده است.

شوک ارزی، افت 70 درصدی ریال در برابر دلار و چهار برابر شدن نرخ تورم در ایران دستمزدهای کارگران افغانستانی را به شکل چشمگیری کاهش داده و این بحران اقتصادی در حالی رخ می‌دهد که دلار به شکل گسترده‌ای در افغانستان مورد استفاده قرار می‌گیرد.

بر اساس آمار منتشرشده از سوی سازمان بین‌المللی مهاجرت، تا دسامبر 2018 بیش از 770 هزار مهاجر افغانستانی از ایران خارج شدند؛ در حالی که در سال 2017، این رقم تنها 187 هزار نفر بوده است. این گزارش همچنین مهم‌ترین دلیل خروج اتباع افغانستانی را مسائل اقتصادی از جمله سقوط ارزش ریال دانسته است.

مهاجران مردم افغانستان به ایران از سال 1979 و پس از حمله روسیه به این کشور آغاز شد. دهه‌ها جنگْ افغانستانی‌های بسیاری را برای کسب درآمد و پناهندگی راهی ایران کرد.

طبق برآورد سازمان ملل متحد در سال 2017، حدود 2.5 تا سه میلیون افغانستانی در ایران زندگی می‌کرده‌اند.

سازمان بین‌المللی مهاجرت در اوایل سال جاری میلادی (ژانویه) پیش‌بینی کرده بود در سال 2019 نیز حدود 570 هزار مهاجر دیگر ایران را ترک خواهند کرد.

به گفته بسیاری از رسانه‌های ایرانی، برخی از مهاجران افغانستانی ایران را به مقصد ترکیه یا دیگر کشورهای اروپایی ترک می‌کنند.

به این ترتیب می‎توان گفت، کار برای افغانستانی‌ها در ایران دیگر به‌صرفه نیست و ایران در حال از دست دادن بخشی از نیروی کار خود است که جایگزین کردن آن با نیروی کار ایرانی هم دشوار است.

به گفته کارشناسان، حدود 60 درصد از افغانستانی‌های ساکن ایران در بخش‌هایی چون ساختمان مشغول به کار هستند و خروج این افراد بر قیمت نهایی در این بخش اقتصاد ایران خواهد افزود. از این رو نمی‌توان خروج کارگران افغانستانی را به سود نرخ اشتغال در ایران دانست؛ چرا که ایرانی‌های کمتری برای فعالیت در مشاغل این‌چنینی تمایل دارند.

سعید لیلاز، تحلیلگر اقتصادی هم معتقد است، افغان‌ها عمدتا مشاغل سخت را در ایران انجام می‌دهند و خروج آنها از کشور به معنای افزایش هزینه تولید است.

بازگشت مردم افغانستان به کشورشان همچنین در حالی رخ می‌دهد که نرخ بیکاری در این کشور نیز حدود 40 درصد است. افغانستان نیازمند کمک‌های خارجی و بشردوستانه بوده و گفته می‌شود بازگشت مهاجران به افغانستان می‌تواند مشکلات اقتصادی بسیاری را برای این کشور به وجود بیاورد.

سارا کرگز، مسئول ارشد برنامه افغانستان سازمان جهانی مهاجرت در کابل می‌گوید: این‌طور نیست که در ایران فرصتی نباشد و در افغانستان فرصت‌های جدید به وجود آمده باشد. در حال حاضر، برای مهاجران افغانستانی در هیچ‌یک از این دو کشور واقعا فرصت شغلی وجود ندارد.

منابع: رویترز و rferl