آینده روابط ایران و آمریکا / تنش‌های خاورمیانه چطور بازارها را متاثر کرد؟

ترور سردار سلیمانی از سوی نیروهای آمریکایی، بازارهای جهانی را دچار نوسانات بسیاری کرد. بازار سهام در کشورهای مختلف سقوط و دوباره رشد کرد. قیمت جهانی طلا نیز پس از اقدام مقابله‌جویانه ایران به بالاترین سطح هشت سال گذشته رسید.

به گزارش تجارت‌نیوز به نقل از اکونومیست ، این میزان از بازدهی اما در مقایسه با رشد 25 درصدی طلا از نوامبر 2018 تاکنون -البته تحت تاثیر کاهش نرخ بهره- ناچیز بوده است.

در عین حال، این روند افزایشی ادامه نیافت و در آخرین روز از معاملات هفتگی، فلز زرد به هزار و 553 دلار در هر اونس کاهش یافت.

نگرانی‌ بازار از احتمال ایجاد اختلال در عرضه، بازار طلای سیاه را هم بی‌بهره نگذاشت؛ تا جایی که قیمت نفت پس از حمله ایران به پایگاه‌ آمریکایی‌ها در عراق به بیش از 71 دلار رسید.

این افزایش قیمت اما ادامه نیافت و چند ساعت بعد قیمت طلای سیاه به 68 دلار در روز چهارشنبه و 64 دلار در معاملات روز جمعه کاهش یافت.

نمودار زیر رویدادهای یک سال گذشته و تاثیر آنها را بر قیمت نفت نشان می‌دهد:

تاثیر تنش‌های ژئوپلیتیک بر قیمت نفت چقدر است؟

درحالی‌که انتظار می‌رفت، پس از پایان معافیت‌های نفتی، حمله به تانکرهای نفتی در دریای عمان و انفجار تاسیسات نفتی در عربستان سعودی و سایر رویدادهای تنش‌زا در خاورمیانه، به‌دلیل ایجاد اختلال در عرضه، قیمت نفت با افزایش قابل توجهی مواجه شود، اما التهاب این بازار تنها به‌مدت چند روز ادامه یافت و پس از آن به حالت عادی خود بازگشت.

گزارش‌ها نشان می‌دهد، بالاترین قیمت نفت در سال 2019 به 22 آپریل مربوط می‌شود که در این روز هر بشکه نفت خام برنت به 74.04 دلار رسید.

آینده روابط ایران و آمریکا به روایت اکونومیست

به‌نوشته اکونومیست ، در این میان شرکت‌های غربی از درگیری میان ایران و آمریکا چندان متضرر نشده‌اند.

گزارش‌ها نشان می‌دهد، طی چند دهه گذشته به دلیل تحریم‌های بین‌المللی، شرکت‌های آمریکایی در ایران حضور نداشته‌اند. شرکت‌های اروپایی و ژاپنی نیز پس از خروج ایالات متحده از توافق هسته‌ای، ایران را ترک کردند.

بر اساس گزارش‌های موسسه خدمات مالی و بانکداری مورگن استنلی، تنها 2.4 درصد از سود شرکت‌های آمریکایی مربوط به خاورمیانه و آفریقا می‌شود.

دونالد ترامپ در ماه می 2018 به بهانه دستیابی به مذاکره بهتر با ایران و ایجاد محدودیت بیشتر برای برنامه هسته‌ای این کشور از برجام خارج شد.

در تابستان گذشته گمانه‌زنی‌هایی مبنی بر آمادگی ایران برای گفتگو وجود داشت. پس از ناامیدی ایران از طرف‌های اروپایی، این کشور در چند مرحله تعهدات برجامی خود را کاهش داد و در نهایت در پنجم ژانویه (15 دی ماه 98) در گام پنجم، تعهدات برجام یعنی محدودیت در تعداد سانتریفیوژها را کنار گذاشت.

اتفاقات یک هفته گذشته از ترور سردار سلیمانی گرفته تا مقابله‌جویی ایران و تحریم‌های شدیدتر نشان می‌دهد که هیچ راهی برای صلح وجود ندارد.

در عین حال، تجربه نشان داده، سیاست‌های تحریمی و بازدارندگی به‌تدریج قدرت خود را از دست می‌دهند.

نویسنده گزارش در پایان تاکید می‌کند که هم باراک اوباما، رئیس‌جمهور سابق آمریکا و هم ترامپ متوجه این موضوع شده‌اند که آشفتگی و تنش در خاورمیانه منابع و توجه آمریکا را هدر می‌دهد؛ انرژی و منابعی که شاید بهتر باشد ایالات متحده آن را در آسیا صرف کند. اوباما تلاش کرد تا از طریق مذاکره از منطقه خارج شود و شکست خورد. ترامپ با استفاده از قلدرمآبی همین هدف را را دارد؛ اما به‌نظر می‌رسد تلاش‌های او هم نافرجام بماند؛ چرا که استراتژی او در قبال ایران مستلزم حضورش در خاورمیانه است.

جدیدترین مطالب این نشریه انگلیسی را می‌توانید در سلسله گزارش‌های اکونومیست ملاحظه کنید.