آیا مجلس صلاحیت بررسی موضوع فیلترینگ را دارد؟

به گزارش تجارت نیوز،

بر اساس قانون اساسی، مجلس صلاحیت ورود به تمام حوزه‌ها را دارد اما نمایندگان مجلس معتقدند با وجود شورای عالی فضای مجازی به نظر می‌آید که به طور کلی شورا تصمیم‌گیرنده اصلی برای رفع یا اعمال فیلترینگ است. روزنامه اعتماد چندی پیش در گزارشی خبر از تلاش‌های پزشکیان برای اخذ مجوزهای لازم از نهادهای بالادستی برای از دستور کار خارج کردن طرح صیانت و ارائه لایحه رفع فیلترینگ داده بود با این وجود نمایندگان مجلس می‌گویند در شرایط فعلی مجلس و نمایندگان مجلس نیز رویکردشان فیلترینگ نیست.

عباس‌پور، عضو کمیسیون صنایع در گفتگو با پیوست با تاکید بر این موضوع که مجلس طبق قانون اساسی صلاحیت دارد در همه امور مملکت دخالت کند درباره ورود مجلس به مسئله فیلترینگ گفت: بحث فیلترینگ مربوط به شورای عالی فضای مجازی است که این شورا و نهایتا شورای عالی امنیت ملی می‌تواند به صورت کامل وارد موضوع شوند و تصمیم نهایی را بگیرد و این تصمیم‌گیری هم باید نسبت به الزامات اتخاذ شود.

عباس‌پور درباره اینکه «آیا کمیسیون فرهنگی صلاحیت دخالت در حوزه فیلترینگ را دارد؟» به فضای مجازی و آسیب‌های فرهنگی شبکه های اجتماعی اشاره کرد و گفت: بخش فرهنگی فضای مجازی مربوط به کمیسیون فرهنگی است و این کمیسیون می‌تواند نظرات خود را بیان کند. اما عمده کار مربوط به شورای عالی فضای مجازی است که ریاست آن بر عهده رئیس جمهور است.

او درباره ورود مجلس به مسئله فیلترینگ در گذشته، با بیان اینکه مجلس نتوانسته به مسئله فیلترینگ وارد شود افزود: مجلس تنها در حوزه قانون‌گذاری می‌تواند ورود کند و بخشی از آن تعیین چارچوب و قانون در مورد شبکه‌های اجتماعی است که این مسئولیت به شورای عالی فضای مجازی واگذار شده‌است. یکی دیگر از دلایلی که موجب شده تا مجلس وارد موضوع فیلترینگ شود شکایت برخی کاربران است. البته یکی دیگر از دلایل لزوم ورود مجلس به حوزه فیلترینگ مربوط به ورود قوه قضاییه به حوزه فیلترینگ است برای این منظور باید مجلس قانونی برای آن تدوین کند.

عباس‌پور در نهایت درباره ورود بحث فیلترینگ به مجلس باتوجه به حواشی آن گفت: نهایتا می‌توان گفت که مجلس به شکل تاثیرگذاری به دلیل شرایط و موقعیت نامناسب به حوزه فیلترینگ نپرداخته است و پیش‌بینی می‌کنم ورود هم نخواهد کرد چرا که این دغدغه در حیطه کاری شورای عالی فضای مجازی است.

دو فوریتی شدن دوباره طرح صیانت در مجلس در سوم مرداد، موج جدیدی از احتمال تصویب نهایی این مصوبه توسط نمایندگان را به جریان انداخت. طبق گفته محمد قسیم عثمانی، رئیس مجلس این طرح دو فوریتی را وتو کرد و موجب شد تنش تازه‌ای میان نمایندگان ایجاد شود.

منصور علیمردانی نماینده زنجان و ابهر، درباره به نتیجه نرسیدن طرح دو فوریتی صیانت در سوم مرداد با «انتخاب» گفتگو کرد و گفت: «فیلترینگ که با نظر مجلس نبوده است که حالا مجلس بخواهد آن را بردارد؛ رئیس و اختیاردار مسأله فیلترینگ و اینترنت رئیس جمهور است و ایشان وقتی مستقر شدند می‌توانند راسا نسبت به فیلترینگ تصمیم‌گیری کنند و نیازی به مصوبه ندارد. یک نفر با سلیقه خود فیلتر کرده است حالا هم دولت می‌تواند به آن ورود کند.».

چند روز بعد از تنش به وجود آمده در سوم مرداد، سید جواد نیک‌بین که در دوره یازدهم مجلس هم حضور داشت و عضو کمیسیون فرهنگی بود، در گفتگو با تابناک درباره فیلترینگ گفت: «هرچند هنوز کسی مطمئن نیست که رئیس‌جمهور توان برداشتن فیلترینگ را داشته باشد، چون اساسا تصمیم‌گیری درباره فیلترینگ ابهامات فراوانی دارد و نهاد فیلترکننده دقیقا مشخص نیست، اما یکی از نمایندگان مجلس می‌گوید اختیار فیلتر کردن و برداشتن آن با رئیس‌جمهور است. فعلا هیچ قانونی در مجلس برای فیلترینگ و رفع آن گذاشته نشده و همه اختیارات دست شورای عالی فضای مجازی و شورای عالی امنیت ملی است که رئیس هر دو رئیس‌جمهور است. بنابراین اختیارات لازم برای رفع فیلترینگ و یا ادامه آن برای او وجود دارد و دولت آقای پزشکیان باید برای این موضوع تصمیم بگیرد.»

دو ماه پیش از از وقوع تنش‌های سوم مرداد در صحن علنی مجلس، احمد راستینه سخنگوی کمیسیون فرهنگی در اولین جلسه فراکسیون گام دوم مجلس دوازدهم درباره فیلترینگ گفت: «طرح تنظیم مقررات خدمات فضای مجازی موسوم به طرح صیانت هم در این مجلس پیگیری شد؛ در کشور ما رهاشدگی عرصه فضای مجازی مشکلاتی را در پی داشته است و باید این فضا ساماندهی شود. طرح صیانت منتظر ۱۰ دقیقه وقت مجلس است که هیات رئیسه باید در دستور بیاورد و قائله تمام شود، ولی این اتفاق نمی‌افتد.» هرچند راستینه بعد از این اظهار نظر در گفتگو با پیوست درباره فیلترینگ گفت: «اظهار نظری در این مورد ندارم. درباره فیلترینگ باید با اعضای کمیسیون جلسه بگذاریم».

عبدالوحید فیاضی نماینده نور و محمودآباد درباره اینکه کمیسیون فرهنگی تا چه اندازه می‌تواند در موضوع فیلترینگ دخالت کند به پیوست گفت: کمیسیون فرهنگی در گذشته نمایندگان فرهنگی و علمی و روحانیون مطرح را به خود دیده افراد شاخصی در این کمیسیون حضور داشتند. کمیسیون فرهنگی همیشه یکی از بهترین کمیسیون های تاثیرگذار مجلس بود اما در حال حاضر تبدیل به یک کمیسیون لاغر شده است که نمی‌توان از او انتظار معجزه داشت. کمیسیون فرهنگی باید قدرت بیشتری برای ورود به حوزه فیلترینگ داشته باشد. زمانی که نمایندگان از کمیسیون فرهنگی استقبال کمی می‌کنند، نباید انتظار اقدامات موثری توسط این کمیسیون داشت. کمیسیون فرهنگی نقش مهمی دارد اما به جهت اینکه از همیشه دوره مجلس ضعیف نگهداشته شده، نمیتوان خیلی روی تاثیرگذاری در این حوزه حساب کرد.

او درباره موضع نمایندگان نسبت به فیلترینگ گفت: نمایندگان مجلس در حال حاضر به فیلترینگ اعتقادی ندارند. فیلترینگ معنی ندارد و مشخص نیست چرا فیلتر است و پول فیلترینگ کجا می رود. نمایندگان توقع دارند که سیاست گذاران برنامه‌های پیشرفته‌تری طراحی کنند.

فیاضی درباره اینکه آیا مجلس صلاحیت و توانایی کافی برای ورود به فیلترینگ را دارد یا مسئولیت های آن به عهده شورای عالی فضای مجازی است گفت: همه ارکان نظام که در بخش اجرا هستند وظیفه قانونی خود را حول قانون انجام می‌دهند و تکالیف دارند و قانون‌گذار آن تکالیف را تعیین می‌کند. مجلس صلاحیت نظارتی در تمام موارد را دارد و فضای مجازی هم مستثنی نیست. اینکه آیا اقدامات مجلس روی فیلترینگ تاثیرگذار خواهد بود یا خیر به کارآمدی مجلس برمی‌گردد و به عبارت بهتر بستگی دارد نمایندگان از اختیاراتی که قانون اساسی به مجلس داده استفاده بکند یا نکند.

نماینده محمود آباد در نهایت با فیلترینگ مخالفت کرد و گفت: مجلس دوازدهم چون با تشکیل دولت چهاردهم مواجه شده است فعلا سابقه‌ای درباره فیلترینگ ندارد. معتقدم فیلترینگ در زمان حساس خود، به دلیل اضطرار وضع شد اما ادامه پیدا کردن آن به نظر من کار ناروایی است و این عملکرد باید تغییر شود چرا که موجب آزار مردم شده است و نشان دهنده بلوغ فرهنگی ما نیست.