اختصاص ۴۰‌ درصد تسهیلات به معدن

روز گذشته وزیر صنعت، معدن‌ و تجارت از تصویب آیین‌نامه اجرایی وام ۵/۱ میلیارد دلاری صندوق توسعه ملی خبر داد و عنوان کرد که طبق قانون ۴۰‌ درصد تسهیلات باید به بخش معدن اختصاص یابد. ایران به لحاظ داشتن پوسته‌ای ناهمگن در زمین و به‌علت اینکه تحت تاثیر حوادث مختلف از نظر زمین‌شناسی بوده است، دارای معادن مختلفی است. طبق تحقیقات باستان‌شناسی مهد استخراج فلزات فلات ایران و نیز فلات آناتولی بوده است. با گسترش زندگی شهرنشینی و نیز نیاز انسان به سیمان و آهن و نیز مصالحی جهت احداث ریل و غیره، بهره‌برداری از معادن شدت بیشتری به‌خود گرفت. ایران کشوری است که از لحاظ منابع و ذخایر زیرزمینی بسیار غنی است.

به گزارش تجارت‌نیوز، آمارهای جهانی نشان‌دهنده این است که ایران در بین ۱۵ کشور نخست در جهان و نیز اولین کشور در خاورمیانه از نظر داشتن ذخایر معدنی حائز رتبه است. طبق گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس بیش از ۶۸ نوع ماده معدنی از جمله سنگ آهن، کروم، منگنز، مس، طلا، سرب و روی و غیره، در کشور وجود دارد که یکی از پتانسیل‌های ایران محسوب می‌شود.

همچنین میزان ذخایر کشور در حدود ۴۳‌ میلیارد تن تخمین‌زده می‌شود و در بین کشورهای جهان، در رتبه پانزدهم دارای منابع معدنی غنی قرار گرفته است که ارزش آن در حدود ۷۰۰‌ میلیارد دلار تخمین زده می‌شود. ایران در سال ۲۰۰۹ در مجموع با تولید حدود ۳۶۲‌ میلیون تن محصولات معدنی و با در اختیار داشتن بیش از ۲/۳ درصد از تولیدات کل جهان، در رتبه نهم تولیدکنندگان محصولات معدنی قرار داشته است. همچنین ایران با تولید ۳۴‌ میلیون تن سنگ آهن، ۷/۱۶‌ میلیون تن فولاد خام، ۱۹۱‌ هزار تن کاتد مس، ۷/۵۸‌ میلیون تن سیمان و ۲۹۸‌ هزار تن شمش آلومینیوم در سال ۹۴، در جایگاه ویژه‌ای در منطقه قرار گرفته است. متوسط سهم بخش معدن از تولید ناخالص داخلی ایران در سال‌های ۸۸ تا ۹۳، نزدیک به یک درصد بوده است.

ارزش صادرات مواد معدنی در سال ۹۱، ۸۵۳/۲‌ میلیون دلار برآورد شده و این میزان در سال ۹۳، به ۵۰۰/۱ میلیون دلار رسیده است. رشد بخش معدن در اقتصاد در سال‌های ۹۱، ۹۲ و ۹۳ به ترتیب، ۵/۲-، ۹/۰ و ۸/۹‌ درصد و برای ۹‌ماهه ۹۴، ۲-‌ درصد است.

معادن ایران به ویژه معادنی که در مناطق محروم قرار دارند، می‌توانند فرصت خوبی برای اشتغالزایی در کشور باشند. هر واحد کوچک معدنی حداقل برای ۵۰نفر به‌طور مستقیم یا غیرمستقیم اشتغالزایی می‌کند. لازم به ذکر است که واحدهای متوسط معدنی برای ۱۵۰ نفر نیز ایجاد اشتغال می‌کنند.

به گفته رئیس خانه معدن بر اساس استانداردهای جهانی در کشورهای معدن‌خیزی مثل آمریکا، چین، استرالیا و کانادا، ایجاد هر شغل در یک واحد معدنی، ۱۷ فرصت شغلی دیگر را به‌همراه دارد. این ظرفیت بزرگ در ایران باوجود نیروی انسانی تحصیلکرده و جوان، انرژی و تکثر معادن تا امروز نادیده گرفته‌شده است.

طبق مرکز پژوهش مجلس آمار اعلام شده برای بخش سرمایه‌گذاری در معادن ایران در سال‌های ۹۰ تا ۹۳ به ترتیب ۵/۵۶۷، ۲/۷، ۷/۱۰۵۸ و ۴/۷۷۵ میلیون دلار بوده است. آمار اعلام شده نشان می‌دهد سرمایه‌گذاری در بخش اکتشافات بسیار ناچیز هستند.

کل سرمایه صورت گرفته در بخش اکتشافات در طول ۱۰ سال گذشته به ۶۸۰ میلیون دلار می‌رسد. بر اساس آمارهای گمرک ایران ارزش صادرات بخش معدن و صنایع معدنی در سال ۹۵ به بیش از هفت میلیارد دلار رسید. مرکز پژوهش‌های مجلس اعلام کرده است که سرمایه‌گذاری در بخش معدن به علت تعدد سیاستگذاری در بخش‌های مختلف دچار سردرگمی شده است.

در بخش صادرات مواد معدنی نیز تعدد سیاستگذاری باعث شده است که صادرات مواد معدنی به ویژه در بخش سنگ‌های تزئینی از دست برود و اگر این موضوع و این رویه به همین شکل ادامه داشته باشد، ایران جایگاه خود را در بخش معدن در دنیا از دست خواهد داد. معادن ایران دارای ظرفیت‌های بزرگی هستند، اما زیرساخت‌های اقتصادی کشور بر اساس درآمدهای نفتی تعیین و این باعث شده بخش معادن و ظرفیت‌های آن نادیده گرفته شود.

جذب ۱۰۰ میلیون یورو سرمایه خارجی

معاون وزیر صنعت از تامین مالی ۱۰۰میلیون یورویی اروپایی‌ها برای معادن ایران خبر داد و گفت: یک تیم فنی معتبر خارجی برای بررسی معدن روی انگوران و تسریع در راه‌اندازی معدن مهدی‌آباد به ایران می‌آیند.

مهدی کرباسیان در حاشیه امضای تفاهمنامه تامین مالی بخش در زمینه احتمال گشایش فاینانس جدید سوئیس برای ایران گفت: خوشبختانه مذاکرات خوبی با شرکت‌های اروپایی برای همکاری‌های تامین مالی در توسعه پروژه‌های صنعت مس صورت گرفته است و بر این اساس، طی دو سال گذشته، ۱۰۰‌ میلیون یورو مورد استفاده قرار گرفته است.

معاون وزیر صنعت افزود: امسال پیشنهاد چند برابر شدن تامین منابع مالی از سوی اروپایی‌ها را دادیم و مذاکرات مقدماتی آن هم آغاز شده است؛ ضمن اینکه جدا از این توانستیم همکاری‌های خوبی را هم در حوزه تامین مالی برای پروژه‌هایی به جز مس داشته باشیم. او ادامه داد: در حوزه روی قرار است که یک تیم فنی معتبر برای بررسی معادن روی انگوران به ایران بیایند و همچنین در رابطه با تسریع راه‌اندازی معادن روی مهدی‌آباد نیز کار خواهند کرد. معاون وزیر صنعت، معدن‌ و تجارت افزود: ستاد زنجیره فولاد در وزارت صنعت تشکیل شده و ظرف دو هفته آینده، اولین جلسه در حضور وزیر صنعت برگزار خواهد شد؛ بر این اساس، تلاش داریم که بتوانیم این حوزه را گسترش دهیم.

منبع: آرمان