پارس جنوبی در تصرف دوحه/ قطر از سهم گاز ایران برداشت می‌کند؟

به گزارش تجارت‌نیوز ، حمیدرضا عراقی، مدیرعامل اسبق شرکت ملی گاز ایران، اخیراً به ایلنا اعلام کرد که اکنون قطر در حال اجرای حفاری افقی در میدان مشترک پارس جنوبی است. در حالی که ایران قابلیت اجرای چنین پروژه‌هایی را ندارد؛ چراکه سرمایه‌گذاری در بخش تکنولوژی کشور ایجاد نشده است.

همزمان که ایران با مسائلی نظیر نداشتن سرمایه‌گذار در پارس جنوبی دست و پنجه نرم می‌کند، قطر با خیمه‌زنی بر این میدان به پیشروی فعالیت‌های تکنولوژيک و اقتصادی خود می‌پردازد. آخرین اخبار از فعالیت اقتصادی این کشور، پیگیری پروژه توسعه بخش «نورت فیلد ساوت» است که با مشارکت غول‌های انرژي دنیا نظیر شل پی‌سی‌ال بریتانیا و توتال فرانسه همراه شد.

آمریکا نیز از حضور در پروژه پارس جنوبی غافل نشد و با حضور شرکت کونوکو فیلیپس، به‌عنوان سومین شریک پروژه جای پای خود را سفت کرد. پروژه گسترش میدان گازی نورت فیلد شامل شش واحد صادراتی گاز مایع طبیعی است که ظرفیت مایع‌سازی قطر را تا سال ۲۰۲۷ از سالانه ۷۷ میلیون تن به ۱۲۶ میلیون در سال افزایش می‌دهد. به گفته وزیر انرژی این کشور، توسعه پروژه مذکور قطر را به بزرگ‌ترین فروشنده ال‌.ان‌.جی در جهان تبدیل می‌کند.

روسیه منجی عقب‌ماندگی ایران می‌شود؟

کارشناسان عقب‌ماندگی کشور در پارس جنوبی را به نبود زیرساخت‌ و عدم سرمایه‌گذاری در این زمینه ربط می‌دهند. به عقیده آن‌ها سرمایه‌گذاری تنها به وسیله کشور‌های تحریم‌کننده ممکن است. اما وزیر نفت اخیرا از قراردادی میان ایران و روسیه با محوریت سرمایه‌گذاری در حوزه ال.ان.جی خبر داد. حال باید دید آیا قرارداد با روسیه می‌تواند به داد عقب‌ماندگی ایران برسد یا خیر؟

مرتضی بهروزی‌فرد، کارشناس انرژی، در گفتگو با تجارت‌نیوز گفت: نباید روی چنین قراردادهایی حساب باز کرد. چراکه روسیه خود در این زمینه وامدار غرب است و حتی پلنت ال.ان.جی ندارد. حال آنکه چطور قرار است منجی ایران باشد سوال‌برانگیز است؟

فارغ از دوستی روسیه با ایران باید دید موانع اصلی ایران برای توسعه در میدان پارس جنوبی چیست و چرا سرعت توسعه دو کشور در میدان مشترک متفاوت است؟

سهم قطر از پارس جنوبی خدادادی است!

اما پرسش اصلی این است که قطر با حفاری افقی در میدان پارس جنوبی به منابع ایران دسترسی پیدا کرده است و از آن برداشت می‌کند؟ بررسی‌ها نشان می‌دهد که سهم سرزمینی قطر از بزرگ‌ترین میدان گازی جهان 67 درصد و سهم ایران 33 درصد است. اما اینکه قطر خواهان سهم بیشتری است جای سوال دارد.

پیگیری‌های تجارت‌نیوز از شرکت ملی گاز ایران در این باره راه به جایی نبرد و روابط عمومی این شرکت حاضر به پاسخگویی و همکاری نشد. با این حال اطلاعات به‌دست‌آمده از مدیران قبلی این شرکت حاکی از آن است که پیشروی قطر در پارس جنوبی طبیعی است و آن‌ها روی سهم خود متمرکز هستند.

ایران نیز از تمام ظرفیت‌های خود بهره‌مند شده، اما درباره سکوی 11 گویا کشور با محدودیت دسترسی مواجه است. چراکه محدودیت مکانی دیگر جایی برای پیشرفت ایران نمی‌گذارد. بنابراین حتی اگر تمام زیرساخت‌ها از جمله سرمایه‌گذاری، رفع تحریم و استفاده از تکنولوژی هم فراهم شود قرار نیست بیش از این توسعه‌ای رخ دهد.

بر اساس آخرین اطلاعات، تنها ظرفیت موجود برای توسعه، شمال میدان پارس جنوبی است که این مکان هنوز وضعیت باثباتی ندارد و فعلا اقدامات اکتشافی در آن دنبال می‌شود.

بر اساس این گزارش، ادعای عدم نیاز به سرمایه‌گذار در حالی مطرح می‌شود که یکی از موانع پیشروی فاز 11، تقویت فشار است. برای حل این مشکل حضور سرمایه‌گذار احساس می‌شود. حتی سال 95 طرح توسعه این بلوک با شرکت توتال فرانسه امضا شد و دو سال بعد از خروج آمریکا از برجام از تعهدات خود کناره‌گیری کرد.

با این حساب به نظر می‌رسد عقب ماندگی ایران در پارس جنوبی محدود به ظرفیت مکانی نیست و مولفه‌های دیگر در آن دخیل هستند. ضمن آنکه تاکنون نیز راه‌ حلی برای مانع‌زدایی ارائه نشده است. بنابراین شاید در کنار تحریم و بی‌توجهی به احیای برجام بزرگ‌ترین هنر دولت حفظ ظرفیت 700 هزار مترمکعبی خود باشد.

برای مطالعه بیشتر در این زمینه خبر ارزان‌فروشی گاز به عراق در آستانه «زمستان سخت» را بخوانید.