سقوط تولید مواد غذایی در یک سال اخیر/ گرانی مواد اولیه صنایع غذایی را زمین می‌زند؟

به گزارش تجارت‌نیوز ، بررسی‌ها نشان می‌دهد در یک 1.5 سال اخیر تولید مواد غذایی در هر ماه نسبت به ماه مشابه سال قبل کاهش داشته است.

گزارش‌ پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی از تولید صنعتی شرکت‌های بورسی حکایت از آن دارد که شرکت‌های فعال در صنایع غذایی از تابستان سال 1400 تا مهر 1401 به طور پیوسته رشد منفی تولید را نسبت به مدت مشابه سال پیش تجربه کرده‌اند. گزارش‌های آبان 1401 و پس از آن هنوز منتشر نشده است.

چرا رشد تولید منفی شد؟

نمودار زیر براساس داده‌های گزارش‌ یادشده ترسیم شده و نشان می‌دهد تولید شرکت‌های فعال در صنایع غذایی از مهر سال 1400 نسبت به ماه مشابه سال گذشته رشد منفی به خود گرفت؛ در حالی که پیش از آن همواره مثبت بود.

در نمودار افت 26 درصدی تولید مواد غذایی که در فروردین سال جاری اتفاق افتاده، بیشتر از ماه‌های دیگر چشمگیر است. در این ماه دولت سیزدهم با افزایش یارانه‌های نقدی از 45 هزار و 500 تومان به 300 هزار تومان یارانه‌هایی را که به کالاهای اساسی از جمله مواد اولیه تولید مواد غذایی اختصاص پیدا می‌کرد، حذف کرد.

روغن، گندم، نهاده‌های دامی و شکر شماری از این اقلام بودند که گرانی آنها به افزایش قیمت محصولات نهایی صنایع غذایی انجامید. این گرانی علاوه بر اینکه قدرت خرید را در داخل کشور کاهش داد، از توان رقابت تولیدکنندگان محصولات غذایی در بازارهای جهانی کاست و صادرات این اقلام را کم کرد. در نتیجه صاحبان صنایع نیز تولید مواد غذایی را کاهش دادند.

تولید مواد غذایی در خطر نابودی

شکر در جایگاه یکی از مواد اولیه تولید مواد غذایی نمونه‌ای از اقلامی بود که کاهش تولید آن افزایش قیمت را در پی داشت.

این افزایش برآمده از ناهم‌ترازی بین عرضه و تقاضا بود و از آن‌جایی که به دلیل کاهش تولید، تعادل از دست رفته بین عرضه و تقاضا برقرار نمی‌شد، دولت به جای تقویت تولید از روش دونرخی کردن شکر استفاده کرده است؛ به این صورت که مصرف‌کنندگان خرد، کالا را با قیمت مصوب و مصرف‌کنندگان کلان که همان تولیدکنندگان مواد غذایی هستند با قیمت توافقی بخرند.

این قیمت توافقی برای شکر بالاتر از قیمت کنونی خواهد بود؛ اتفاقی که افزایش قیمت مواد غذایی حاوی این پودر سفید را در پی دارد.

پیامد افزایش قیمت، کاهش تقاضا از سوی مصرف‌کنندگان در بازار داخلی و کاهش قدرت رقابت تولیدکنندگان در بازارهای صادراتی و در ادامه رشد منفی تولید است.

این جریان می‌تواند علاوه بر شکر در مورد دیگر مواد اولیه تولید هم برقرار شود و تولید مواد غذایی در ایران را تهدید کند.

برای مطالعه بیشتر خبر رانت جدید در بازار شکر را بخوانید.