سقوط دلار و اتفاقات همزمان با این ریزش قیمت

به ‌گزارش تجارت‌نیوز ، امروز (‌‌دوشنبه 20 خرداد ماه 1398) روزنامه ایران نوشته است که با وجود اینکه هنوز زمان اعلام آمار نرخ تورم در خردادماه فرا نرسیده، اما تغییر شتابان قیمت شماری از کالاها متوقف شده و انتظارات تورمی تا اندازه زیادی فروکش کرده است. همچنین روزنامه مردم سالاری نوشته است که از ابتدای امسال تاکنون حدود چهار میلیارد دلار ارز صادراتی به سامانه نیما بازگشته است. همچنین روزنامه دنیای اقتصاد به بررسی پرسشی مبنی بر اینکه آیا صعود بورس با نزول این‌چنینی دلار منطقی است؟ پرداخته است.

انتظارات تورمی فروکش کرد

روزنامه ایران با تیتر «انتظارات تورمی فروکش کرد» نوشته است که مشاهدات میدانی از رفتارعمومی فعالان اقتصادی نشان می‌دهد، با وجود اینکه هنوز زمان اعلام آمار نرخ تورم در خردادماه فرا نرسیده، اما تغییر شتابان قیمت شماری از کالاها متوقف شده و انتظارات تورمی تا اندازه زیادی فروکش کرده است.

این روزنامه نوشته است: گزارش نرخ تورم مرکز آمار ایران از پایان اردیبهشت ماه نشان می‌داد که نزول نرخ تورم ماهانه آغاز شده و از شتاب افزایش نرخ تورم در این ماه کاسته شده است.
رشد حباب گونه قیمت‌ها طی ماه‌های اخیر که متأثر از سفته بازی برخی از کارگزاران اقتصادی با محور عملیات روانی کمبود کالا در کشور و افزایش نرخ ارز صورت گرفته است، بتدریج متوقف شده است.

شاید اطلاق ترکیدگی حباب قیمتی برای برخی از بازارها زود هنگام باشد، اما بررسی میدانی خبرنگار ما در گفت‌و‌گو با فعالان اقتصادی در حوزه نظام توزیع نشان می‌دهد که انتطارات تورمی تا اندازه زیادی فروکش کرده و فعالان اقتصادی با رویکرد انتظارات عقلانی چشم‌انداز کوتاه مدتی برای افزایش قیمت‌ها متصور نیستند.

عبدالرضا رحمانی فضلی، وزیر کشور هم درگزارشی مشابه درباره روند قیمت‌ها و سبد کالایی برپایه گزارش وزارت صمت، اعلام کرد: «روند قیمت‌ها ۵۰ درصد کاهش یافته و بخشی از آن هم ثابت مانده است و درصد کمی افزایش داشته‌ایم.»

روند افت قیمت‌ها دربازار کالاهای سرمایه‌ای و نیمه مصرفی مشخص است. در راستای کاهش انتظارات تورمی، رشد قیمت مسکن کاملاً متوقف شده است و در کوتاه مدت افزایش قیمت‌ها مشاهده نمی‌شود.

اما کاهش قیمت‌ها در بازار خودرو بیشتر نمایان است، حتی می‌توان تحلیل کرد که حباب قیمت در بازار خودرو ترکیده است، به طوری که انتظار تداوم کاهش قیمت خودرو دراین بازار ادامه دارد.

در بازار خودرو مستمراً شنیده می‌شود که قیمت‌ها به‌صورت نجومی افزایش یافته و خریداران در انتظار تعدیل قیمت‌ها، به سمت واقعی شدن هستند.

افزون براین، کاهش 11.2درصدی قیمت سکه طی یک ماه گذشته را نمی‌توان نادیده گرفت، به طوری که قیمت این کالای سرمایه‌ای از 5 میلیون و 135هزار تومان به چهار میلیون و 556 هزار تومان تقلیل یافته است.

سیر نزولی نرخ دلار و افت آن از کانال 15 هزارتومان به‌طول باند قیمتی12 هزار تومان طی روز گذشته، نقش مؤثری در فروکش کردن آثار روانی تورم داشته است، به گونه‌ای که گستره انتظارات تورمی در تمامی دهک‌های درآمدی جامعه تقویت شده است.

در این میان، جریان سفته بازی که طی فروردین ماه در بازار مسکن و خودرو فعال شده و با امتناع از فروش به‌دنبال تشدید قیمت‌ها بود، به تدریج فعالیتش محدود شده و اینک به فکر حضور در صف عرضه هستند.

مسأله‌ای که در گفته‌های دلالان به چشم می‌خورد، انتظار افت شدید قیمت با فروکش کردن روند حرکت رشدی دلار است. برخی از آنها از این که اقدام به خرید دارایی‌ها در قیمت‌های بالا، کرده‌اند، نگران کاهش ارزش دلار هستند و این روند را دلیلی برای احتمال زیان هنگفت در آینده نه چندان دور می‌دانند.

به‌نظر می‌رسد که طی هفته‌های آتی در صورت تداوم وضعیت موجود، بر شمار فروشندگان افزوده شده و طرف عرضه کالا در بازارها تقویت می‌شود.

فارغ از اقدامات بانک مرکزی برای تقویت ارزش ریال و تثبیت نرخ ارز و همچنین اقدامات گسترده وزارت صمت برای عرضه کالاهای مورد نیاز و عقیم کردن شایعات ناشی از کمبود کالا، شکست ایالات متحده در حوزه میدانی دیپلماسی از جمله دلایل کنترل متغیرهای سیاسی در اقتصاد و فروکش کردن تورم انتظاری در جامعه بوده است.

فعالان اقتصادی که همواره رفتار و انتخاب‌های تجاری‌شان را براساس اخبار و روند تحولات کوتاه‌مدت سیاسی تنظیم می‌کنند، با مجموعه‌ای از اتفاقات روبه رو بودند که نشان از ناکارآمدی تحریم‌های ایالات متحده علیه ایران بوده است.

عدم تمکین کشورهای خریدار نفت ایران و بی‌اثر بودن فشارهای آمریکا به خریداران نفت ایران و شکست سیاست صفر شدن صادرات نفت ایران باعث شد که در اردیبهشت ماه اثرگذاری تحریم براقتصاد ایران با پرسش‌های جدی نزد فعالان اقتصادی روبه رو شود.

افزون براین، برقراری تحریم‌های جدید در حوزه پتروشیمی این موضوع را به نمایش گذاشته که ایالات متحده در کارآیی و کارساز بودن تحریم‌های نفتی مردد شده و به سوی تحریم‌های جدید روی آورده است.

بویژه آنکه برخی از تحلیلگران آمریکا، کارآیی و اثربخشی تحریم‌های جدید ترامپ را با توجه به عدم حمایت جهانی به چالش کشیدند. این در حالی است که دونالد ترامپ، در پاسخ به این تحلیل‌های چالشگر، در دور جدید مصاحبه‌هایش بار دیگر از اثربخشی تحریم دولتش دفاع کرده است.

در این میان، عقب نشینی واشنگتن از شروط 12 گانه هم نشانه دیگری از شکست آمریکا در برقراری تحریم‌های کور بوده است که خود به تنهایی اثر تحریم‌های اقتصادی را هم متزلزل کرده است.

جدای از اینها، دفاع مشترک ولادیمیرپوتین رئیس جمهوری روسیه در نشست دوجانبه با شی جین پینگ رئیس جمهوری چین در کاخ کرملین، به‌عنوان دو عضو از کشورهای 1+5 از برنامه برجام، شرایطی را در برابر ایالات متحده قرار داده که از این به بعد با تردید به اثرگذاری تحریم‌ها می‌نگرد، بویژه آنکه چین به خرید نفت از ایران ادامه داد، هند همچنان مشتری نفت ایران است و ژاپن هم با حضور «آبه» در تهران در انتظار چراغ سبز واشنگتن.

تشدید تنش‌های تجاری میان چین و آمریکا و همچنین مواضع دقیق پکن در حمایت از برجام پیام جدی برای واشنگتن داشته است که عصر تحریم‌های یکجانبه و یکجانبه‌گرایی پایان یافته است.

فعال شدن کانال ژاپن برای میانجیگری میان ایران و آمریکا از دیگر دلایل ورود پارامترهای سیاسی غیرتنش زا به محیط کسب و کار است.

همه این سیگنال‌های سیاسی نشان می‌دهد که تحریم‌ها نتوانسته است زمینه تحمیل خواسته‌های واشنگتن به تهران را فراهم کند و بازارها به سمت تعادل حرکت می‌کنند. باید در انتظار گزارش ماهانه نرخ تورم در خرداد ماه بود. آیا نرخ تورم به روند نزولی‌اش ادامه می‌دهد.

سقوط نرخ دلار به میانه کانال 12 هزار تومان

روزنامه خراسان با تیتر «سقوط نرخ دلار به میانه کانال 12 هزار تومان» نوشته است که بازار ارز که از 21 اردیبهشت ماه وارد روند نزولی شده، دیروز هم این روند نزولی را ادامه داد.

بر اساس گزارش سامانه سنا، نرخ دلار در بازار آزاد، دیروز با ثبت حدود 400 تومان کاهش از 13 هزار و 100 تومان (‌در ساعات ابتدایی معاملات) به 12 هزار و 700 تومان در ساعات بعد از ظهر رسید.

این روزنامه نوشته است: نرخ خرید دلار هم در سامانه سنا 12 هزار و 600 تومان اعلام شده است.

گفتنی است که نرخ ارز در پی موج فضاسازی‌های رسانه‌ای در اردیبهشت ماه (از موضوع تحریم سپاه تا ایجاد نگرانی‌های نظامی) تا محدوده 15 هزار و 350 تومان رشد کرده بود.

بازگشت ۴ میلیارد دلار ارز صادراتی به سامانه نیما

روزنامه مردم سالاری با تیتر «بازگشت ۴ میلیارد دلار ارز صادراتی به سامانه نیما» نوشته است که سرپرست سازمان توسعه تجارت از افزایش بازگشت ارز صادراتی به کشور خبر داد و گفت: از ابتدای امسال تاکنون حدود چهار میلیارد دلار ارز صادراتی به سامانه نیما بازگشته است.

این روزنامه نوشته است: «محمدرضا مودودی» دیروز در نشستی خبری که در محل نمایشگاه بین‌المللی تهران برگزار شد، با ابراز رضایت نسبت به اصلاح سیاست‌های ارزی کشور افزود: شوک‌های سال گذشته که ناشی از ابلاغ بخشنامه‌های متعدد از طرف بانک مرکزی بود، مانع توسعه صادرات شد.

وی بیان داشت: این شوک‌ها در حالی بود که پیش‌بینی می‌شد به دلیل تغییر ارزش ریال در برابر دلار، صادرات بالایی داشته باشیم که این امر محقق نشد.

سرپرست سازمان توسعه تجارت با تاکید بر ضرورت اصلاح سیاست‌های ارزی بانک مرکزی، اظهار داشت: اخیراً این نهاد اصلاحاتی در برنامه‌هایش انجام داده است.

مودودی بازگشت ۶۰ درصدی ارز صادراتی به چرخه اقتصادی کشور را از نتایج اصلاح سیاست‌های ارزی برشمرد و گفت: جریان بازگشت ارز پس از اصلاح سیاست‌های ارزی نتایج مثبتی در پی داشته، چنانچه بر اساس آمار پس از اصلاحات انجام شده، ۱۸ میلیارد یورو به نیما بازگشته است.

سرپرست سازمان توسعه تجارت در پاسخ به خبرنگار ایرنا درباره تعرفه صادراتی خرما گفت: ۷۰ سال است که ممنوعیت تجارت در دنیا ممنوع شده و سازمان توسعه تجارت هیچ‌گاه موافق ممنوعیت صادرات نبوده و نیست. اما گاهی شرایطی بوجود می‌آید که باید تصمیمات مقطعی در آن زمان گرفت.

وی با بیان اینکه راهکار پیشنهادی ما دریافت عوارض صادرات به جای ممنوعیت است، ادامه داد: کارشناسی رقم تعرفه خرما به عهده سازمان توسعه تجارت نیست، اما این سازمان نسبت به رقم تعرفه ابلاغ‌شده نیز اعتراض داشته و آن را اعلام کرده است.

معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت معتقد است قیمت تعیین‌شده برای این محصول در بازار منطقی نبود و شبکه‌های فساد و احتکار باعث ایجاد نگرانی از کمبود خرما در بازار شد.

مودودی پیش از این از صدور بیش از یک هزار و ۳۰۰ کارت جدیدالورود بازرگانی در دو ماه ابتدایی سال ۹۸ و همچنین ۶ هزار و ۵۰۰ کارت جدید در سال ۹۷ خبر داده بود.

وی در پاسخ به سوال دیگر ایرنا مبنی بر اینکه چه میزان ارز صادراتی توسط دارندگان کارت‌های جدید به کشور بازگشته است، اظهار کرد: بخش عمده ارز صادراتی توسط صادرکنندگان شناسنامه‌دار به کشور بازمی‌گردد و میزان ارز بازگشتی کارت‌های جدید چندان زیاد نیست؛ اما بانک مرکزی باید رقم دقیق را اعلام کند تا بتوان درباره انگیزه این افراد از صادرات قضاوت کرد.

وی همچنین با بیان این‌که هنوز آمار تجارت خارجی کشور به صورت رسمی اعلام نشده، اعلام کرد: بر اساس اطلاعات برخط گمرک ایران میزان صادرات در دو ماهه ابتدای سال ۹۸ حدود ۸.۴ میلیارد دلار بوده که این رقم به نسبت مدت مشابه سال قبل یعنی ۷.۷ میلیارد دلار شاهد رشد ۸.۹ درصدی بوده است.
سرپرست سازمان توسعه تجارت درباره میزان واردات گفت: واردات در دو ماه ابتدای امسال ۶.۷ میلیارد دلار بوده که این رقم نسبت به مدت مشابه سال قبل ۸ درصد کاهش یافته است.

مودودی ادامه داد: در فروردین ماه امسال شاهد افت ۱۸ درصدی صادرات نسبت به مدت مشابه سال قبل بودیم و تلقی این بود که بر اساس سیاست‌های ارزی کاهش صادرات صورت گرفته، اما کاهش صادرات به دلیل وقوع سیل و مشکلات حمل‌ونقل بود که در ماه دوم سال جبران شد.

تغییر نقش دلا‌ر در صعود بورس

همچنین روزنامه دنیای اقتصاد با تیتر «تغییر نقش دلا‌ر در صعود بورس» نوشته است که با رشد 1.3 درصدی شاخص کل بورس در روز گذشته، بازدهی این بازار از ابتدای سال از عدد ۲۸ درصد گذشت.

استقبال همه‌جانبه سرمایه‌گذاران از سهام در حالی رقم خورد که ارز و طلا به حرکت خود در مسیر کاهشی ادامه دادند. عقب‌گرد 3.4 درصدی نرخ دلار و تنزل 4.3 درصدی بهای سکه در سال ۹۸، یکه‌تازی بورس در بین بازارها را بهتر نشان می‌دهد.

سال گذشته، بخش عمده بازدهی در بورس تهران ناشی از رشد دلار و موج تورمی به وجود آمده بود و این تصور را جا انداخت که رشد سهام از محل تقویت دلار صورت گرفته است. اکنون اما این سوال برای بسیاری از معامله‌گران مطرح شده که با وجود عقب‌نشینی بهای ارزها چرا رشد شاخص سهام همچنان ادامه دارد.

این روزنامه نوشته است: بررسی‌ها نشان می‌دهد کاهش دمای ریسک سیاسی نقش عمده را در عقب‌گرد دلار ایفا کرده و در پی این خوش‌بینی، بخشی از پول‌ها به انگیزه کسب سود راهی بازار سهام شده است.

به بیان ساده‌تر کاهش ریسک‌های غیراقتصادی موجب تقویت ریسک‌پذیری در اقتصاد کشور و در نتیجه اقبال بیشتر به بورس می‌شود.

بنابراین مادامی که این انتظارات تداوم یابد، روند مخالف سهام و ارز طبیعی خواهد بود که البته در صورت تغییر نظم سیاسی، کانون گردش نقدینگی نیز به تناسب دستخوش تغییر خواهد شد.

شاخص کل بورس تهران در معاملات دیروز با رشد بیش از ۲۹۰۰ واحدی پس از سقف‌شکنی تاریخی خود تا مرز ۲۳۰ هزار واحد نیز رشد کرد.

از سوی دیگر دلار در معاملات روزهای اخیر افت‌های پرشتابی را تجربه کرده است. در بازه یک‌ماهه دلار افت بیش از ۱۷ درصدی را تجربه کرده است و این در حالی است که شاخص بورس تهران رشد حدود ۹ درصدی را به ثبت رسانده است.

به این ترتیب در شرایطی که سایر بازارها فضای نااطمینانی را برای سرمایه‌گذاران خود رقم زده‌اند سهام با بازدهی قابل توجه سهامداران خود را به ادامه مسیر ۹۸ دلگرم نگه داشته است.
در حالی‌که نزول دلار به عقیده کارشناسان می‌تواند سیگنال منفی برای بازار سهام محسوب شود این سوال در شرایط کنونی زیاد پرسیده می‌شود که آیا صعود بورس با نزول این‌چنینی دلار منطقی است؟