دلار نیما به تاریخ پیوست / بازار ارز تجاری امروز آغاز به کار می‌کند

به گزارش تجارت نیوز،

همه معاملات توافقی بین واردکنندگان و صادرکنندگانی که پیش از این تحت عنوان روش واگذاری ارز حاصل از صادرات به غیر انجام می‌شد، از امروز ۲۶ آذرماه در سامانه معاملات بازار ارز تجاری مرکز مبادله ارز و طلای ایران انجام می‌شود.

 طبق اعلام بانک مرکزی، امروز دوشنبه 26 آذرماه آخرین مهلت صادرکنندگان برای حضور در بازار توافقی ارز است؛ بانک مرکزی قبلاً تأکید کرده بود که 26 آذر بازار ارز تجاری (توافقی) به‌صورت کامل اجرایی می‌شود.

بنابراین همه معاملات توافقی بین واردکنندگان و صادرکنندگانی که پیش از این تحت عنوان روش واگذاری ارز حاصل از صادرات به غیر انجام می‌شد، از امروز 26 آذرماه در سامانه معاملات بازار ارز تجاری مرکز مبادله ارز و طلای ایران انجام می‌شود.

بنیان این بازار بر اساس عرضه و تقاضا تعیین شده است و الگوریتم کشف قیمت آن مشخص و با استاندارد بین‌المللی است و از طریق فرآیند مچینگ کشف قیمت را انجام می‌دهد،

بنابراین هر روز، بر اساس میانگین موزون قیمت معاملات، قیمت نهایی و پایانی کشف می‌شود که مبنای معاملات روز بعد خواهد بود.

 محمد آرام معاون ارزی بانک مرکزی قبلاً درباره وضعیت قیمت‌گذاری در معاملات بازار تجاری گفته بود: قیمت در سامانه ارز تجاری می‌تواند در دامنه 3 درصد حرکت رو به بالا یا رو به پایین داشته باشد و محدودیتی برای آن وجود ندارد؛ این یک استاندارد معاملاتی است که در معاملات بین‌المللی وجود دارد.

وی افزود: هدف سیاست‌گذار این است که دامنه نوسان گسترده و حد نوسان در یک دایره منطقی نگه داشته شود؛ چراکه در غیر این صورت بازار دچار بی‌ثباتی خواهد شد، وقتی بازار متعادل خواهد بود که حد نوسان آن منطقی باشد؛ یعنی نوسانات روزانه وجود داشته باشد که در همه بازارها می‌تواند اتفاق بیفتد.

از روز شنبه 24 آذرماه معاملات سامانه نیما نیز با نرخ توافقی انجام شد و رسماً دلار نیما به تاریخ پیوست. در نخستین روز انجام معاملات نیما به‌نرخ توافقی، با توجه به عرضه و تقاضاهای ثبت‌شده، از مجموع معادل 76 میلیون دلار عرضه‌شده، معادل 39.5 میلیون دلار عرضه منجر به معامله شد که معادل دلاری میانگین موزون نرخ معاملات انجام‌شده حدود 596.478 ریال کشف قیمت شد.

 از اول بهمن‌ماه نیز شرکت‌های پتروشیمی، پالایشی، فولادی، صنایع فلزات رنگین و فرآورده‌های نفتی نیز باید ارز حاصل از صادرات خود را در بازار ارز تجاری به‌صورت توافقی عرضه کنند، بنابراین از اول بهمن ماه دیگر سامانه معاملاتی نیمایی در کار نخواهد بود.

بر اساس آمارها، از کل معاملات ارز 50 درصد نیمایی، 25 درصد ارز ترجیحی و 25 درصد ارز اشخاص است. از 25 درصد سهم ارز اشخاص، 13 درصد مصارف شخصی شرکت‌ها و حدود 12 درصد نیز واگذاری به غیر است.

طبق مصوبه 26 آبان ماه بانک مرکزی، ارز اشخاص به‌عنوان اولین گروه در سامانه ارز تجاری عرضه شد. محل تخصیص ارز این گروه مرکز مبادله و همچنین محل رفع تعهد ارز اشخاص هم مرکز مبادله ارز و طلای ایران است.

فرآیند انجام معامله در تالار ارز تجاری به این صورت است که واردکننده بعد از تأمین ریال، از طریق بانک عامل درخواست خود را ثبت می‌کند. سقف قیمت خریدار، به بانک عامل اعلام می‌شود. صادرکننده هم با انجام صادرات و انجام کوتاژ و ارزیابی ارز، دفتر سفارش خریدار و فروشنده جورسازی یا مچینگ می‌شود. صادرکننده حداقل قیمت را به بانک اعلام می‌کند؛ یعنی از عددی کمتر ارز خود را نمی‌فروشد، این سفارشات در دفتر سفارش‌ها ثبت می‌شود، این درخواست‌ها منطبق می‌شود و اگر سفارش‌ها به معامله منجر شد، بانک عامل متوجه معامله می‌شود و تسویه ریال انجام می‌شود.

در دوره یک‌روزه تسویه ریالی انجام می‌شود و در دوره 7روزه از زمان ثبت معامله نیز تسویه ارز اتفاق می‌افتد و بعداً در سامانه‌های مرکزی، عملیات پس از معاملات انجام می‌شود.

طبق بخشنامه بانک مرکزی، صنایع روانکار، دوده، کامپاند، سیمان، سرامیک و انواع لبنیات از تاریخ سوم آذرماه 1403 ملزم به واگذاری ارز حاصل از صادرات خود در مرکز مبادله ایران به واردکنندگان بر اساس نرخ توافقی و سازوکار اجرایی این مرکز هستند. سایر صادرکنندگانی که در گروه‌های مذکور قرار ندارند تا دیروز می‌توانستند واگذاری ارز حاصل از صادرات خود را طبق روال سابق انجام دهند یا به‌صورت اختیاری در سامانه ارز تجاری عرضه کنند اما از امروز دوشنبه 26 آذرماه کلیه صادرکنندگان و واردکنندگان غیرنیمایی ملزم به خرید و فروش ارز در این سامانه هستند.

براساس دستورالعمل بانک مرکزی، تمامی صادرکنندگان مشمول بند (2) ماده (8) آیین‌نامه بازگشت ارز صادراتی به‌منظور واگذاری ارز حاصل از صادرات به دیگران، مکلفند ارز حاصل از صادرات خود را در مهلت مقرر در سامانه معاملات بازار ارز تجاری مرکز مبادله ارز و طلای ایران و در چهارچوب دستورالعمل مربوط به دیگران بفروشند.

بانک مرکزی تأکید کرده است که در راستای تکمیل اقدامات انجام‌شده برای ایجاد و راه‌اندازی بازار ارز تجاری کشور، تاکنون علاوه بر طراحی سامانه‌های مورد نیاز، گروه‌های مختلف صادرکنندگان و واردکنندگان از طریق هماهنگی‌های انجام‌شده با اتاق بازرگانی ایران و وزارت صنعت، معدن و تجارت، به بازار ارز تجاری وارد شده‌اند و نسبت به انجام معامله اقدام نموده‌اند.

گفتنی است؛ میزان معاملات انجام‌شده در سامانه ارز تجاری از ابتدای فعالیت تا روز 24 آذرماه به‌ترتیب 344 میلیون درهم، 58 میلیون دلار، 10 میلیون یوآن و 1.1 میلیون یورو بوده است.

طی این دوره 455 معامله در نتیجه 924 ثبت سفارش به‌روش معاملاتی جورسازی (مچینگ) انجام گرفت. تعداد 223 بازرگان طی دوره مذکور معاملات خود را از طریق کارگزاران یا بانک‌های عامل در این سامانه انجام داده‌اند.

تاکنون 22 بانک به سامانه معاملات ارز تجاری متصل شده‌اند و 19 بانک نیز تاکنون اقدام به ثبت سفارش و معامله کرده‌اند.