جولان مافیای معادن از آمریکا تا آسیا/ معدن‌کاری غیرقانونی به ایران رسید؟

به گزارش تجارت‌نیوز ، استخراج غیرقانونی معادن در ایران گاه خبرساز می‌شود و در این اخبار، داستان مرگ و میر و یا دستگیری افرادی به دلیل برداشت ذخایر خارج از چارچوب‌ها و نظارت‌های قانونی به گوش می‌رسد.

مافیای بهره‌برداری غیرقانونی منابع معدنی در نقاط مختلف کشور همچنان برقرار است و البته دامنه این مافیا افزون بر ایران در بیشتر نقاط جهان پراکنده شده است؛ آن هم در شرایطی که معدن‌کاری به خودی خود شغل و حرفه‌ای است که به دلیل سختی شرایط کار حتی با رعایت اصول ایمنی جان معدن‌کاران بیشتر از شاغلان به دیگر مشاغل در خطر است و در نتیجه استخراج بدون رعایت هیچ گونه ایمنی احتمال مرگ را تقویت می‌کند.

فروش سنگ‌های معدنی با یک پنجم قیمت واقعی

مصطفی مالداری که خود معدنکار است و تجربه مشاهده بهره‌برداری غیرقانونی مواد معدنی را از نزدیک داشته و تصاویر زیر را از این پدیده در اختیار تجارت‌نیوز قرار داده در این باره گفت: در منطقه بختگان در استان فارس و در مناطق رباط سفید و فریمان در خراسان استخراج غیرقانونی انجام می‌شود. در جنوب کرمان و هرمزگان دامنه آن گسترده‌تر است. ذخایر کرومیت ، سرب و روی، منگنز از این مناطق استخراج می‌شود.

وی افزود: در مناطقی که سایت‌های معدنی برپا هستند و ذخایر به دست شرکت‌های بزرگ استخراج می‌شوند، بهره‌برداری غیرقانونی انجام نمی‌شود. در مناطقی که ذخیره معدنی کشف شده، اما منابع طبیعی اجاره بهره‌برداری به شرکت‌های معدنی نداده مردم محلی سنگ‌ها را خارج می‌کنند و می‌فروشند.

مالداری در پاسخ به این سوال که محلی‌ها چطور وجود ماده معدنی در سنگ را تشخیص می‌دهند، گفت: تشخیص سنگ‌های حاوی ماده معدنی کار سختی نیست و یک کارگر که مدتی در معدن کار کرده باشد می‌تواند به راحتی آن را تشخیص دهد. حتی گاه یک تکه سنگ دارای ماده معدنی را به چوپان‌ها می‌دهند و می‌خواهند که نمونه مشابه آن را در کوه و دشت پیدا کند.

او ادامه داد: در استخراج غیرقانونی معادن سنگ‌ها را با سطل از درون زمین خارج می‌کنند و با اسب و قاطر به خریدار می‌رسانند. خریداران هم این سنگ‌ها را با قیمتی تا یک پنجم پایین‌تر از معادنی که به صورت قانونی استخراج شده می‌خرند.

این معدندار در مورد تقابل سازمان محیط زیست با این افراد توضیح داد: آنها با ابزار دستی مثل بیل و کلنگ کار می‌کنند؛ بنابراین شناسایی نمی‌شوند و از چشم منابع طبیعی دور می‌مانند. همان اتفاقی که در مورد فوت کارگران در این معادن می‌افتد. فوت به دلیل ضعف ایمنی در استخراج غیرقانونی معادن امری مرسوم و پذیرفته شده است، اما چون بهره‌برداری در خفا انجام می‌شود، فوت‌های برآمده از آن هم رسانه‌ای نمی‌شود.

مافیای استخراج غیرقانونی معادن در ایران و جهان

برداشت غیرمجاز سنگ طلا از معدن اندریان و آستارگان در آذربایجان شرقی نمونه‌ای از استخراج غیرقانونی معادن ایران بود که در سال گذشته خبرساز شد. فرمانده انتظامی آذربایجان شرقی از تشکیل بیش از 1000 پرونده قضایی برای حفاران غیرمجاز این معدن و قاچاق سنگ طلا خبر داد. همچنین ۳۰ کارگاه غیرمجاز استحصال و فرآوری طلا نیز در منطقه اندریان، شهرهای اطراف و تبریز شناسایی و پلمب شد.

دیگر حادثه خبرساز مربوط به استخراج غیرقانونی معادن در ایران که در سال جاری اتفاق افتاد، به یک معدن کرومیت در حوالی بختگان مربوط می‌شود. تا زمان افشا و رسانه‌ای شدن بهره‌برداری ذخایر این منطقه سه سال از آغاز استخراج کرومیت‌های آنجا گذشته بود.

همچنین همان طور که پیش از این اشاره شد، مافیای استخراج غیرقانونی معادن تنها به محدوده جغرافیایی ایران ختم نمی‌شود. در افغانستان پیش از تسلط طالبان فروش مواد معدنی یکی از منابع درآمد این گروه به شمار می‌آمد. فراتر از افغانستان در هند، کشورهای جنوب شرق آسیا، آمریکای جنوبی، کشورهای جنوب صحرای آفریقا و غرب قاره آفریقا ابعاد این شکل از استخراج غیرقانونی معادن گسترده‌تر از ایران است.

برای مطالعه بیشتر موج تعطیلی معادن با تداوم خام‌فروشی را بخوانید.