سارا اسلامی 
تجارت‌نیوز گزارش می‌دهد:
چرا خودروسازان با واردات خودروهای دستهدوم مخالفند؟/ «اشتغال»؛ بهانه‌ای برای حفظ انحصار؟
واردات خودروهای دستهدوم، در سال‌های اخیر محل بحث گروه‌های مختلف بوده. اخیرا درخواست شهرداری تهران برای واردات هزار دستگاه اتوبوس درون شهری کارکرده، بار دیگر این موضوع را داغ کرده است. آیا واردات اینگونه خودروها منطقی است؟
به گزارش تجارت‌نیوز ، در حالی که واردات خودرو سواری همچنان در هاله‌ای از ابهام قرار دارد، انتشار نامه اعتراضی انجمن خودروسازان در مورد احتمال واردات اتوبوس‌های کارکرده، در روزهای اخیر خبرساز شده است. البته اصل این بحث، جدید نیست و موافقان و مخالفانی دارد. آیا واردات خودروهای دستهدوم منطقی است؟
اصل ماجرای اخیر البته به آخرین روزهای سال گذشته بازمی‌گردد. در آن زمان، علیرضا زاکانی، شهردار تهران در در نامه‌ای خطاب به رئیس‌جمهور از او خواسته بود، مجوز خاصی را برای واردات هزار دستگاه اتوبوس دست‌دوم از یکی از کشورهای همسایه صادر کند.
در نامه شهردار، اشاره‌ای به نام این کشور و همچنین متوسط عمر اتوبوس‌ها نشده بود. اما رسانه‌ها ، مورد اول را ترکیه و میانگین عمر فعلی اتوبوس‌ها را ۱۳ سال اعلام کردند.
زاکانی در نامه خود نوشته است، این اتوبوس‌های درون‌شهری محصول اروپا هستند و در حد استاندارد یورو ۲ بازسازی می‌شوند. همچنین قرار است تا یک ماه دیگر با قیمتی حدود ۲۰ درصد قیمت روز داخل، در اختیار شهرداری تهران قرار بگیرند.
او در این نامه به فرسودگی ۹۰ درصد ناوگان سامانه اتوبوسرانی تهران و هزینه بالای تهیه هر دستگاه اتوبوس از شرکت‌های داخل اشاره کرده است. زاکانی از دولت خواسته که با «صفر نمودن سود بازرگانی و محاسبه نرخ پایه حقوق ورودی و عوارض گمرکی» به واردات این محصولات کمک کند.
مخالفت‌ها با واردات خودروهای دستهدوم
موضوع واردات اتوبوس دسته دوم جدید نیست. شهرداری تهران از اواسط دهه نود برای واردات اینگونه محصولات تلاش می‌کند. تا کنون نیز با مخالفت مجلس و شورای شهر پایتخت مواجه شده.
حالا هم احمد نعمت‌بخش، دبیر انجمن خودروسازان، با ارسال نامه سرگشاده‌ای خطاب به رئیس‌جمهور با این موضوع مخالفت کرده است.
او در نامه خود واردات اتوبوس‌های ساخته‌شده دست‌دوم را «خیانت به کشور» دانسته. نعمت‌بخش توضیح داده که بزرگ‌ترین معضل اقتصاد کشور، «اشتغال» و اشتغال‌زاترین محصول صنعت خودرو، تولید اتوبوس و مینی‌بوس است.
به اعتقاد او، دولت و شهرداری، به جای واردات باید از افزایش تولید شرکت‌های داخلی حمایت کنند.
آیا واردات اتوبوس دستهدوم منطقی است؟
مرتضی مصطفوی، کارشناس صنعت خودرو در مورد مخالفت‌ها با «واردات» به تجارت‌نیوز می‌گوید: گروهی از سیاستگذاران و فعالان صنعت خودرو، به تداوم انحصار در این حوزه علاقه‌مندند. حتی بدون اینکه برای افزایش بهره‌وری تلاش کنند، خواهان ممنوعیت واردات هستند.
او می‌افزاید: همین موضوع در مورد خودروهای سواری نیز صدق می‌کند. خودروسازان به دلیل انحصار و عدم رقابت در این حوزه، انگیزه‌ای برای افزایش کیفیت محصولات خود ندارند.
شروط واردات خودروی دستهدوم
مصطفوی معتقد است: اگر قرار باشد خودروسازان ایرانی چه در حوزه خودرو تجاری و چه خودروهای سنگین، مونتاژکاری را انجام دهند، بهتر است تصمیم‌گیران، دلاری را که در این زمینه هزینه می‌شود به واردات خودروهای باکیفیت اختصاص دهند.
این کارشناس در عین حال تاکید می‌کند: واردات خودروهای دستهدوم باید با بررسی‌های لازم محیط‌زیستی و پس از اخذ تاییدیه‌های آلایندگی و ایمنی انجام شود. همچنین متخصصان باید مقایسه‌هایی را انجام دهند که آیا این خودروها، کیفیت بالاتر و آلایندگی پایین‌تری از خودروهای داخلی دارند؟ اگر پاسخ مثبت باشد واردات آنها منطقی است.
حفظ انحصار با بهانه «اشتغال»!
خودروسازان معمولا در برابر انتقادها از کیفیت و قیمت محصولات خود یک کلیدواژه را تکرار می‌کنند؛ «اشتغال». برخی از فعالان این حوزه واردات را عاملی برای به خطر افتادن امنیت شغلی کارگران خود می‌دانند.
اما مصطفوی در این مورد معتقد است: موضوعاتی چون اشتغال و تولید ملی در ادبیات سیاسی صنعت خودروسازی به حربه و بهانه‌ای برای حفط انحصار تبدیل شده است. هر زمان که بحث لزوم ایجاد رقابت و افزایش کیفیت مطرح می‌شود، برخی هشدار می‌دهند که اشتغال به خطر می‌افتد.
او می‌افزاید: اکنون صنعت خودروسازی ایران با معضل نیروی مازاد مواجه است و افرادی با رانت آقازادگی از این صنعت درآمد دارند. چنین افرادی بعضا در جایگاه‌های تخصصی قرار می‌گیرند، اما به دلیل عدم کارآمدی، از نظر مالی به شرکت‌ها زیان وارد می‌کنند و باعث هدر رفت منابع می‌شوند.
این کارشناس صنعت خودرو می‌گوید: ممکن است اشتغال چنین افرادی به خطر بیافتد اما بعید است تولیدکننده حاضر به حذف کارگر واقعی خود که در خط تولید مشغول به کار است، بشود.
به گزارش تجارت‌نیوز، چندی پیش، مقامات پلیس راهنمایی رانندگی اعلام کردند حدود ۳۲ درصد از وسایل نقلیه سبک و سنگین و ۸۰ درصد از ناوگان حمل و نقل عمومی کشور فرسوده‌اند.
در آن زمان، بابک صدرایی، کارشناس صنعت خودرو در مورد واردات خودروهای دستهدوم به تجارت‌نیوز گفت: در سال‌های گذشته کشنده‌هایی از چین وارد شد که ترمز آنها نقص فنی داشت و در نتیجه این محصولات، حوادت جاده‌ای متعددی را رقم زدند. بهتر است خودروهای عمومی و باری اروپایی دست دوم خریداری شوند؛ البته به شرطی که از نظر ایمنی و فنی سالم باشند.
آخرین اخبار خودرویی را در صفحه اخبار خودرو تجارت‌نیوز بخوانید.
نظرات