توسعه و آموزش: در نقد دون‌کیشوت‌های مدرک به دست

تفکر غالب در ذهن اکثر ما که از کودکی با آن پرورش یافته‌ایم این است که با درس خواندن و گرفتن مدرک تحصیلی و به دیگر سخن تبدیل‌شدن به نیروی کار متخصص، می‌توانیم دون‌کیشوت‌وار تمامی مشکلات را از پیش رو برداریم و دنیا را زیر و رو کنیم. پدرها و مادرهایی که خود به هر دلیلی موفق به کسب مدرک دانشگاهی نشده‌اند، تمام آمال و آرزوهای به ثمر نرسیده خود را در فرزندانشان می‌جویند و گمان می‌کنند که فرزندانشان با درس خواندن و کسب مدرک از دانشگاه‌های معتبر می‌توانند، جایگاه اجتماعی و درآمد قابل قبولی داشته باشند.

اما در کشوری که با نرخ بیکاری بالادست و پنجه نرم ‌می‌کند، فارغ‌التحصیلان به هیبت دون‌کیشوت‌های سوار بر اسبی هستند که با شمشیر آخته‌ای از مدارک تحصیلی تنها می‌توانند، دشمنان فرضی‌شان را از میان بردارند. در این کشورها کاخ آمال و آرزوهای بلورینی که قشر تحصیل‌کرده با مدارک تحصیلی برای خودشان ساخته بودند، زمانی که با واقعیت تلخِ نرخ بیکاری بالای تحصیل‌کرده‌ها و بی‌ارزش و کارا نبودن مدرک تحصیلی خود مواجه می‌شوند، فرومی‌پاشند. چه می‌شود که مدرک تحصیلی آن‌قدر بی‌ارزش و نامولد می‌شود؟ مشکل از رایگان بودن تحصیل است؟ نبود فضای رقابتی این نتیجه را دارد؟ آیا اساسا تحصیلات توسعه می‌آورد؟

مخدوش شدن چهره زیبای مدرک تحصیلی

باید بدانیم که در توصیه عامیانه‌ی «درس بخوان تا شغل خوبی پیدا کنی.» این حقیقت نهفته است که اگر درس بخوانید و تخصص پیدا کنید، بهره‌وری شما به‌عنوان سرمایه انسانی متخصص افزایش پیداکرده است، بنابراین دستمزدهای خوب دریافت می‌کنید و دستمزد بیشتر می‌تواند رفاه بیشتری را نیز برای شما به همراه داشته باشد و به‌احتمال‌قوی شاید به رضایت خاطر برسید و انتهای این مسیر خوشبختی به شما لبخند بزند. آرزویی که هرکسی در زندگی دارد.

پیدا کردن شغل خوب برای کسانی که به دانشگاه‌ها می‌روند و مدارک تحصیلی اخذ می‌کنند، منوط بر این است که مدرک تحصیلی یک نشانه خوب و مناسب برای بالا بودنِ بهره‌وری در فرد باشد. اما ممکن است به دلایلی در برخی جوامع این علامت‌دهی مخدوش شود.

مدرک تحصیلی به کارفرما علامت می‌دهد

بیایید فرض کنیم که عموما افرادِ با توانایی بالا به دانشگاه راه پیدا می‌کنند و افراد با توانایی پایین موفق به وارد شدن به دانشگاه نمی‌شوند. در این حالت تحصیلات و به‌تبع مدرک دانشگاهی می‌تواند علامت‌دهنده خوب و مناسبی برای نشان دادن بالا بودن بهره‌وری فرد باشد. این در صورتی اتفاق میفتد که تفاوت دستمزد پرداختی به افراد با توانایی بالا و دستمزد پرداختی به افراد با توانایی پایین از هزینه‌های تحصیل افرادِ دارای نبوغ بیشتر و همچنین از هزینه‌های تحصیل افراد با توانایی پایین کمتر باشد. برای اینکه سردرگم نشوید به رابطه زیر توجه کنید:

C G