چطور تقویم محتوا درست کنیم؟

مهم نیست شغل شما چیست، روزنامه‌نگار، مدیر مجله، صاحب کسب‌وکاری که بازاریابی دیجیتال دارد یا حتی مدیر بازاریابی که برای متقاعد کردن مشتری‌هایش قصه‌هایی می‌گوید. در هر صورت شما به یک تقویم محتوا یا Editorial Calendar نیاز دارید.

تقویم محتوا اختراع جدیدی نیست و قرن‌ها در روزنامه‌های معتبر، انتشارات و موسسات تبلیغاتی از آن استفاده می‌کردند. با این وجود محتوای دیجیتال به دلیل سرعت بالای تولید و فاصله بسیار کم تولید تا مصرف، بیشتر از همیشه به تقویم محتوا نیاز دارد.

تقویم محتوا برای کسب‌وکار کوچک

در یک کسب‌وکار کوچک، مثل رستورانی که در اینستاگرام تبلیغ می‌کند، شاید یک نفر وظیفه ایده‌پردازی، نگارش، قالب‌بندی، انتشار، عملیات پس‌ازنشر و مدیریت بازخورد را برعهده داشته باشد. برای همین شاید از نگارش تقویم محتوا خودداری کند و برنامه را در ذهن خود نگه‌ دارد.

کسب‌وکارهای کوچک می‌توانند بیشترین استفاده را از یک تقویم محتوا ببرند.

اما معمولا او به مشکلات زیادی بر می‌خورد. ایده کم می‌آورد، یادش می‌رود روی ایده کارفرما کار کند یا روزهایی پیش می‌آید که متوجه می‌شود هیچ مطلبی آماده ندارد که روی سایت بگذارد. به‌خصوص اگر قرار است در چند رسانه (سایت، اینستاگرام، تلگرام و لینکدین مطلب بگذارد.)

مراحل تدوین محتوا

برای من تولید محتوا مراحل زیر را دارد:

1. پیدا کردن ایده و سوژه مناسب (چه مطلبی،کجا منتشر شود و چه‌وقت؟)
2. مطالعه و جمع‌آوری اطلاعات مرتبط با سوژه
3. نگارش سینابس محتوا (شامل زیرتیترها و یک جمله در مورد مطلبی که می‌خواهم در مورد این زیرتیتر بنویسم.)
4. نگارش محتوا
5. تصمیم برو (Go) و نرو (No Go) برای محتوای نگارش شده
6. ویرایش مفهومی و نگارشی
7. بارگذاری، استایل‌دهی، انتخاب عکس، لینک‌سازی
8. انتشار
9. عملیات پس‌ازانتشار (مثل قراردادن لینک در شبکه اجتماعی)
10. مدیریت بازخورد (مثل جواب دادن به کامنت‌ها، ادیت محتوا بر اساس بازخورد یا نگارش محتوایی جدید)

تمام مراحل بالا را می‌شود در چهار فرایند خلاصه کرد:

• ایده و سوژه
• تحقیق و نگارش
• ویرایش و قالب‌بندی
• نشر و بازخورد

ممکن است بخواهید یک مرحله دیگر هم اضافه کنید و آن داشتن محتوای پشتیبان است. مثلا اگر چند نویسنده دارید یا یکی از نویسنده‌ها قرار است مصاحبه بگیرد، خوب است که محتوای پشتیبان داشته باشید.

محتوای پشتیبان محتوایی است که در صورت آماده نشدن محتوای اصلی، بجای آن قرار می‌گیرد تا صفحه خالی نماند.

پرسش‌های اساسی در تدوین تقویم محتوا

توجه کنید که یک تقویم محتوای کارامد، نه مملو از اطلاعات متنوع است و نه فقدان اطلاعات کافی رنج می‌برد. لازم است که تقویم شما ساده، قابل‌فهم، کاربردی و جامع باشد.

بهتر است همه افراد به محتوا دسترسی داشته باشند. مثلا مدیر بازاریابی می‌تواند با دیدن محتوای تولیدی، برنامه‌های بازاریابی بریزد یا به تیم تولید پیشنهاد بدهد که روی موضوعی خاص کار کنند.

هر چندوقت یک‌بار محتوا منتشر می‌شود؟

آکادمی تجارت‌نیوز هر روز یک مطلب منتشر می‌کند. ممکن است شما در صفحه اینستاگرام خود روزی 5 مطلب بگذارید. اول باید تعداد محتوا مشخص شود. همچنین مشخص کنید که چه‌کسی یا چه‌کسانی مسئول تولید هر محتوا هستند.

چه نوع محتوایی منتشر می‌شود؟

تنوع محتوا می‌تواند شامل مقاله بلند، مطلب کوتاه، خبر، مصاحبه، اینفوگرافیک، عکس، فیلم، موشن‌گرافیک، جدول، نمودار و غیره باشد.

ممکن است یک مطلب از چند نوع محتوای متفاوت تشکیل شده باشد. مثلا هم متن داشته باشد و هم جدولی که باید طراح گرافیک آن‌ را آماده کند.

چه کسانی از تقویم محتوا استفاده می‌کنند؟

آیا قرار است فقط یک نفر به این تقویم دسترسی داشته باشد یا عده زیادی باید از آن استفاده کنند؟ آیا همه افراد باید بتوانند تمام قسمت‌های تقویم را ادیت کنند یا فقط مدیر محتوا این اختیار را دارد.

بهترین شکل این است که تقویم محتوایی، تخت (Flat) باشد. یعنی همه به آن دسترسی داشته باشند و بتوانند در آن دست ببرند. اما لازم است که یک‌نفر مسئول مدیریت آن را برعهده داشته باشد و بتواند نظر نهایی را بدهد. به این ترتیب از آشوب ناشی از جوشش ایده‌ها جلوگیری می‌شود.

قبل از انتشار چه کسانی مطلب را می‌خوانند؟

افرادی که در آن زمینه تخصص دارند، به نگارش درست فارسی آشنا هستند و می‌توانند به بهبود مطلب کمک کنند چه کسانی هستند؟

این افراد در چند مرحله می‌توانند به تیم محتوا کمک کنند:

• خلق سوژه
• خواندن سینابس برای ارتقای جذابیت و اثربخشی
• خواندن پیش‌نویس برای کمک به ویرایش
• خواندن نسخه نهایی پیش از انتشار برای اصلاح خطاهای احتمالی
• خواندن کامنت‌ها و ایده‌پردازی برای استفاده موثر به‌خصوص از کامنت‌های منفی

افراد گروه چطور به تقویم محتوا دسترسی دارند؟

تخته وایت‌بورد، دفتر ثبت، اکسل، گوگل شیت، ترللو یا هر ابزار دیگری که بتوانید در آن جدول رسم کنید مناسبت است. اما گوگل شیت و ترللو به دلیل قابلیت اشتراک‌گذاری آنلاین انتخاب بهتری هستند.

بسیاری از تیم‌ها در حال حاضر از تلگرام و واتساپ برای ایده‌پردازی و گفت‌وگو استفاده می‌کنند. نوتیفیکیشن این پیام‌رسان‌ها به شدت باعث از بین رفتن توجه و تمرکز تیم می‌شود. چت گوگل شیت گزینه‌ای به مراتب بهتر است.

نگارش تقویم محتوا

• اولین چیزی که یک جدول را به تقویم تبدیل می‌کند، تاریخ است.
• در این قسمت همچنین مشخص می‌شود که در هر روز چند مطلب قرار است تولید شود.
• این مطالب چه جنسی دارند؟ (مقاله، اینفوگرافیک، فیلم و…)
• ایده اصلی مطلب چیست؟
• شاید هدف از تولید مطلب هم نوشته شود. (معرفی محصول، کمپین تبلیغاتی، توضیح در مورد تغییر قیمت و…)
• چه کسانی مسئول تولید محتوا هستند؟ (نویسنده، طراح گرافیک، انیماتور و…)
• هر کس تا کی فرصت دارد که کارش را آماده کند؟
• لینک مطلب بعد از انتشار.
• نظر مدیر در مورد محتوا بعد از انتشار.

تقویم محتوا و مسئله خلاقیت

مهم‌ترین مشکلی که تقویم محتوا ایجاد می‌کند، مشکل خلاقیت است. یعنی شاید فکر کنید که اگر از قبل به نویسنده خود بگویید که مطلبی در مورد «تورم» آماده کند، خلاقیت در خلق ایده را از او می‌گیرید.

این حرف درست نیست. فرد هنوز هم می‌تواند خلاقیت به‌خرج دهد و ایده‌هایی را برای خودش داشته باشد. تنها تفاوت این است که او ایده‌هایش را در تقویم ثبت می‌کند.

خیلی پیش می‌آید که ایده فوق‌العاده‌ای داشته باشیم و بخواهیم حتما در موردش مطلبی بنویسیم، اما بعدها آن را فراموش کنیم. حتی فراموش کنیم که ایده خوبی وجود داشت که می‌شد رویش کار کرد. ثبت ایده‌ها در تقویم محتوا از این اتفاق جلوگیری می‌کند.

در این سیستم، افراد دیگر هم می‌توانند ایده‌های را مطرح کنند. می‌توانید ایده‌ها را به دو دسته «الزامی» و «اختیاری» تقسیم کنید. اختیاری یعنی که فرد می‌تواند ایده را بپذیرد یا بگوید که قادر نیست روی آن کار کند. می‌توانید مشخص کنید که ایده حتما باید انجام شود اما قابل‌انتقال به فرد یا زمانی دیگر است.

همین امروز تقویم محتوا درست کنید

تجربه کار با تقویم محتوا بسیار لذت‌بخش است. یک تقویم درست باعث می‌شود که احساس نکنید در تنهایی خود دارید قلم می‌فرسایید و کسی به شما توجه نمی‌کند. از سوی دیگر، احساس در جمع بودن آسایش و تمرکز شما را مخدوش نمی‌کند.

چیزی برای از دست دادن وجود ندارد. اگر بعد از مدتی احساس کردید که تقویم محتوا کمکی به کار شما نمی‌کند و تنها دارد وقتتان را هدر می‌دهد، می‌توانید استفاده از آن را متوقف کنید. اما با یک اجرای درست و دقیق، خیلی بعید است که از این تصمیم منصرف شوید.