همیشه قهرمان باشیم: مدیریت در منچستر یونایتد به شیوه سر الکس فرگوسن

سرمربی پیشین منچستر یونایتد، سر الکس فرگوسن به‌عنوان یک بازیکن، یک مربی و یک مدیر، اهمیت نظم و انضباط و تفکر بلندمدت را آموزش داد.

به نظر نمی‌رسد که یک مربی و فوتبالیست بازنشسته اسکاتلندی و یک سرمایه‌دار ریسک‌پذیر سیلیکون ولی دوست و همکار یکدیگر باشند. اما سر الکس فرگوسن، مربی باسابقه تیم فوتبال بسیار موفق منچستر یونایتد و مایکل موریتز، مدیرعامل شرکت سکویا کپیتال (Sequoia Capital)، بیشتر از آن چیزی که فکرش را بکنید، نقاط مشترک دارند.

سر الکس فرگوسن، کسی که تیم منچستر یونایتد تحت هدایت او در طی ۲۷ سال توانست به ۳۸ جام قهرمانی برسد، و موریتز، سرمایه‌گذار اولیه گوگل، یاهو و ایربی‌ان‌بی (Airbnb) هر دو روزگار طولانی و سختی را درباره هنر مدیریت اندیشیده‌اند. آنها با همکاری یکدیگر کتابی درباره هنر مدیریت نوشته‌اند -رهبری: درس‌هایی برای یادگیری از زندگی و دوران فعالیت من در منچستر یونایتد- که درس‌هایی در زمینه مدیریت را که فرگوسن در حالی که مدیریت موفق‌ترین شرکت ورزشی جهان را برعهده داشت، جمع‌آوری کرده است.

سر الکس فرگوسن می‌گوید «کار من این بود که بفهمم غیرممکن، ممکن است و این تفاوت بین رهبری و مدیریت است.»

«رهبری: درس‌هایی برای یادگیری از زندگی و دوران فعالیت من در منچستر یونایتد» مجموعه‌ای از روایت‌ها و خاطرات در طی ۲۶ سال فعالیت سر الکس فرگوسن به‌عنوان مربی منچستر یونایتد در زمینه آموزش مدیریت و رهبری است. فرگوسن، منچستر یونایتد را تبدیل به یکی از موفق‌ترین تیم‌های ورزشی و باشگاه‌های فوتبال دنیا کرد.

این کتاب راهنمای الهام‌بخشی از بزرگ‌ترین سرمربی فوتبال تمام اعصار در زمینه رهبری و مدیریت است. سر الکس فرگوسن در طی ۳۸ سال مربی‌گری توانست ۴۹ جام قهرمانی به دست بیاورد و به منچستر یونایتد کمک کرد تا با ساختن پادشاهی خودش در اولدترافورد، بسیاری از باشگاه‌های بزرگ، تیم‌های مدعی و رقبا را از دور خارج کند.

فرگوسن به گروهی از دانشجویان فارغ‌التحصیل دانشکده کسب‌وکار استنفورد گفت که تبدیل شدن به یک ستاره در زمین فوتبال و در کسب‌وکار و تجارت نیازمند یک چیز است «تمرین، تمرین و تمرین» و مدیر موفق همیشه باید برای «انجام دوباره کارها» آماده باشد.

موریتز و فرگوسن در ۱۹ اکتبر به همراه یکدیگر در یکی از نشست‌های نگاه از بالا (View From the Top) حضور پیدا کردند، احتمالا تنها زمانی است که هر دوی این اشخاص هم‌زمان در یک برنامه دانشکده کسب‌وکار حضور یافته‌اند. همچنین سر الکس فرگوسن و مایکل موریتز از طرف ملکه بریتانیا عنوان شوالیه را دریافت کرده‌اند.

در ادامه پنج درسی که این دو نفر درباره رهبری و مدیریت در کتابشان مطرح کرده‌اند را بررسی می‌کنیم.

در مورد اجرا کردن نظم و انضباط ثابت‌قدم باشید

فرگوسن می‌گوید ثابت‌قدم بودن لازمه رهبر شدن است. نظم و انضباط یکی از جنبه‌های مدیریت است و کارکنان باید بدانند که وقتی دارید قوانین را وضع می‌کنید، شما چه کسی هستید و با چه کسی طرف هستند و اعتماد و اطمینان داشته باشند که حق با شما است. اما خیلی سریع به اقدامات شدید متوسل نشوید.

فرگوسن می‌گوید «رهبران بی‌تجربه و غیرقابل اطمینان اغلب وسوسه می‌شوند تا هر گونه تخلف را به یک خطای غیرقابل بخشش تبدیل کنند. کار خوب و درستی است، به جز اینکه وقتی آن شخص را به‌شدت تنبیه می‌کنید، گزینه‌های دیگری در اختیار نداشته باشید.»

کل تیم خود را در آغوش بگیرید

سال‌ها قبل از آنکه فرگوسن تبدیل به مربی شود، یک بازیکن بوده است و هنوز به خاطر می‌آورد که مربی‌اش صبح به خیر نمی‌گفت، بلکه فقط کنارش راه می‌رفت. او می‌گوید «شما باید آدم‌هایی را که برایتان کار می‌کنند، بشناسید. اسم‌هایشان را بلد باشید و گفتن صبح به خیر در هر روز صبح ضروری و حیاتی است.»

فرگوسن می‌گوید هر زمان که شما یک جام می‌برید یا قهرمان یک رقابت می‌شوید، باید همه اعضای گروه و کارکنانتان را به سالن غذاخوری ببرید -«افراد بخش رختشویخانه، کارکنان سالن غذاخوری، کارکنان زمین بازی»- و برای همه آنها نوشیدنی بریزید، به خاطر اینکه این جام قهرمانی مثل خیلی از بازیکن‌ها، به آنها نیز تعلق دارد.

اخراج کردن کار سختی است - این کار را درست انجام دهید

فرگوسن می‌گوید اخراج کردن افراد هیچ وقت کار راحتی نبوده و نیست اما وقتی که یک مدیر می‌فهمد که لازم است این کار انجام شود «هیچ چیزی بهتر از صداقت و روراست بودن نیست. به‌تدریج یاد گرفته‌ام که دعوت کردن آدم برای شام یا فرستادن همسر آن فرد با یک جعبه شکلات یا گل برای تلاش در جهت تلطیف کردن خبر اخراج، هیچ نکته مثبتی ندارد. این کارهای گول‌زنک، متن پیام اخراج را عوض نمی‌کند.»

بلندمدت فکر کنید

موریتز می‌گوید داشتن زمان برای ایجاد یک پایه و بنیاد مستحکم و تکمیل تدریجی آن به سمت رونق و شکوفایی طولانی‌مدت، یک کالای لوکس نیست که بیشتر مدیران فوتبال یا رهبران کسب‌وکار بتوانند آن را بخرند. فشار برای برنده شدن یا نیاز به خلق درآمدهای فصلی باعث می‌شود انجام سریع کارها غیرقابل اجتناب باشد. مدیریت ارشد منچستر یونایتد، فرگوسن را از این فشار حفظ کرد.

موریتز می‌گوید «این آزادی از سلطه نتایج فوری و سریع، سر الکس را قادر ساخت تا در طول چند سال بعد از حضورش در منچستر یونایتد، روی ترکیب تیم به‌طور مداوم کار کند، بدون اینکه نگران این باشد که در تیم باقی خواهد ماند یا خیر، حتی اگر منچستر یونایتد امتیازات زیادی را از دست بدهد.»

به سمت جلو متمایل شوید

زبان بدن مهم است: فرگوسن می‌گوید کسی که به‌درستی روی صندلی می‌نشیند و کمی به جلو خم می‌شود، نشان‌دهنده این موضوع است که برای شروع کار مشتاق است. پرسیدن سوال در مصاحبه کاری ضروری است. او می‌گوید «من اغلب افراد را با شنیدن سوالاتی که می‌پرسند، ارزیابی می‌کنم. این موضوع نشان‌دهنده این است که آنها چطور فکر می‌کنند. همین طور اندازه سطح تجربه و میزان بلوغ آنها را نشان می‌دهد.»

خلاصه‌ای از دوران مربی‌گری سر الکس فرگوسن

سر الکس فرگوسن، مربی‌گری را در سال ۱۹۷۴ و از تیم ایست استیرلینگشایر اسکاتلند و در سن ۳۲ سالگی آغاز کرد. قبل از آغاز مربی‌گری، فرگوسن ۱۴ سال به‌عنوان بازیکن در لیگ‌های دسته دو و دسته یک اسکاتلند بازی می‌کرد.

چند ماه بعد از آغاز حرفه مربی‌گری در تیم ایست استیرلینگشایر، از او برای مربی‌گری در تیم سنت‌میرن دعوت شد و توانست این تیم را به مقام قهرمانی دسته یک اسکاتلند برساند. حضور او در سنت‌میرن ۴ سال به طول انجامید و در سال ۱۹۷۸ به‌عنوان مربی آبردین، تیمی در لیگ برتر اسکاتلند انتخاب شد.

در طی سال‌های ۱۹۷۸ تا ۱۹۸۶ و حضورش در آبردین، سه بار قهرمان لیگ برتر اسکاتلند، چهار بار قهرمان جام حذفی و یک بار قهرمان جام اتحادیه و یک بار قهرمان جام برندگان جام اروپا و یک بار قهرمان سوپرجام اروپا شد.

اما تیمی که فرگوسن را تبدیل به پرافتخارترین مربی تاریخ فوتبال کرد، منچستر یونایتد بود و فرگوسن نیز عصر طلایی منچستر یونایتد را آغاز کرد. منچستر یونایتد پیش از فرگوسن و در طی ۹۸ سال، تنها ۷ بار قهرمان انگلیس شده بود اما بعد از حضور فرگوسن روی نیمکت این تیم و در مدت ۲۷ سال، ۱۳ مقام قهرمانی لیگ را به تالار افتخارات منچستر یونایتد اضافه کرد و با پشت سر گذاشتن لیورپول، به‌عنوان پرافتخارترین تیم در لیگ فوتبال انگلستان شناخته شد.

وی همچنین ۵ قهرمانی جام حذفی، ۴ قهرمانی جام اتحادیه، ۱۰ سوپرجام انگلیس، دو جام لیگ قهرمانان اروپا، یک جام برندگان جام اروپا، یک سوپرجام اروپا، یک جام بین‌قاره‌ای و یک جام باشگاه‌های جهان را برای منچستر یونایتد به ارمغان آورد.

اما بعد از اعلام بازنشستگی از مربی‌گری در فوتبال در سال ۲۰۱۳، عصر طلایی منچستر یونایتد نیز به پایان رسید.