ادامه خودزنی‌های سایپا/ مقصر تردد ۱۷ میلیون خودروی فرسوده کیست؟

به گزارش تجارت‌نیوز ، محمدعلی تیموری، مدیرعامل سایپا، اخیراً با حضور در صداوسیما، به نقد صنعت خودروسازی کشور پرداخت و گفت: از 27 میلیون خودروی درحال تردد کشور بیش از 17 میلیون آن فرسوده بوده که متوسط مصرف بنزین همین 17 میلیون خودرو، بیش از 10 لیتر در 100 کیلومتر است.

وی افزود: از دید من این موضوع در اقتصاد دنیا یک فاجعه بوده، چراکه درحال نابود کردن جای دیگری هستیم. ما در داخل کشور، ورودی خودرو داریم، اما خروجی خودرو خیر. درصورتی که به‌ازای هر خودروی الکتریکی که وارد شانگهای و پکن می‌شود، نزدیک به سه خودرو را خارج می‌کنند.

حال گذشته از صحبت‌های تیموری، با نگاهی به آمار تولید خودرو در سال گذشته می‌توان دید که از یک میلیون و 348 هزار خودروی تولید شده در کشور، بیش از 988 هزار خودرو توسط ایران خودرو و سایپا تولید شده است.

از سوی دیگر، حدود 90 هزار خودرو نیز توسط پارس خودرو تولید شده که زیرمجموعه سایپا محسوب می‌شود. بنابراین حدود 80 درصد تولید کل خودرو در ایران از طریق این دو شرکت تامین می‌شود.

متاسفانه طی چند دهه سیاست انحصاری در بازار خودرو، شرایط به‌گونه‌ای شده که این دو خودروساز علاوه‌بر اینکه همواره بخش اعظمی از تقاضای بازار را برعهده گرفته‌اند، بلکه کوچک‌ترین تلاشی مبنی بر بهبود کیفیت محصولات خود نیز نداشته و حالا نیز با طرح چنین انتقاداتی پای خود را عقب می‌کشیدند.

احتمالاً هدف چنین نقدهایی مدیران و دولت‌های قبلی هستند، با این حال شرایط این خودروسازی‌ها از زمان انتصاب تیموری مشخص بود و او باید می‌دانست که در چه شرایطی پشت میز مدیریت دومین خودروساز بزرگ دولتی می‌نشیند. شاید عملکرد این شرکت‌ها از قبل چندان مطلوب نبود، اما حمایت‌های بی‌دریغ دولت شرایط را برای یکه‌تازی آن‌ها مهیا می‌کند.

ایران خودرو و سایپا به عنوان بزرگ‌ترین خودروسازان کشور و در نبود رقیب خارجی، باید حداقل طی چند سال اخیر، یک محصول هیبریدی را به تولید انبوه می‌رساندند تا شرایط و زیرساخت‌های این نوع از خودروها آماده شود. اما با اینکه کوچک‎‌ترین زحمتی برای تولید خودروی غیر بنزینی به خود نداده‌اند، اکنون تیر نقد خود را به سمت دیگران و احتمالاً مصرف‌کنندگان شلیک می‌کنند.

چرا در داخل کشور رقیب جدی برای خودروساز نیست؟

مدیرعامل سایپا همچنین در بخشی از صحبت‌های خود، به آمار خودروسازی در چین پرداخت. حتی با فرض درستی ادعای این فرد می‌توان فهمید که چین با وجود داشتن خودروسازی عظیم و پیشرفته نسبت به ایران، به این نکته کاملاً آگاه است که در نبود رقیب خارجی برای صنعت، آن صنعت محکوم به شکست است. بنابراین حدود نیمی از خودروهای چین را رقبای خارجی تشکیل می‌دهند.

گذشته از این، اگر بخواهیم در مقیاس جهانی نیز مقایسه‌ای داشته باشیم، برای مثال با نگاه به وضعیت خودروسازی در اروپا، می‌توان دید که شرکت رولزرویس اصالتاً برای انگلستان بوده و در این کشور تولید می‌شود، اما تولید پیشرانه و برخی ادوات فنی آن برعهده بی‌ام‌و آلمانی است.

اما بازار خودروی ایران در دام خودروهای ایرانی با تکنولوژی‌های چند ده سال گذشته افتاده و در بهترین شرایط، تعداد اندکی خودروی چینی و بسیار کمتر از آن، خودروهای وارداتی دیده می‌شود که قیمت‌های فضایی دارند.

17 میلیون از 27 میلیون خودروی درحال تردد کشور، فرسوده هستند!

یک ادعای عجیب دیگر مدیرعامل سایپا، وجود 17 میلیون خودروی فرسوده درحال تردد در کشور است. درحالی که آخرین آمار تعداد این خودروها در کشور، حدود شش میلیون عدد در سال گذشته بود. قانون خودروهای فرسوده، خودروهایی را شامل می‌شود که بیش از 15 سال از تولید آن‌ها گذشته باشد.

بنابراین بعید به‌نظر می‌رسد که مطابق این قانون، آمار ارائه‌شده صحیح باشد. اما به‌طور کلی می‌توان گفت، اکثر خودروهای ایرانی که درحال تولید است، به‌نوعی فرسوده و از رده خارج هستند.

سایپا و ایران خودرو با انجام تغییرات جزئی در مشخصات فنی محصولات‌شان، که سال تولید آن‌ها اغلب بالای 15 سال است، استانداردهای محصولات خود را بالا می‌برند درحالی که روز به روز از کیفیت و قدرت پیشرانه‌ها کم می‌شود.

از سوی دیگر، لازمه پاس کردن استانداردهای آلایندگی بالاتر، بنزین خوب و باکیفیت بوده که داخل کشور پیدا نمی‌شود. بنابراین خودروهای ایرانی یورو 5 که داخل کشور در حال تولید است، معمولا مصرف سوخت بالای 10 لیتر در هر 100 کیلومتر را دارند.

راهکار چیست؟

اما اکنون راهکار چیست؟ تیموری به‌جای بازگویی مشکلات صنعت خودروی کشور، که شرکت تحت مدیریت او (سایپا) یکی از عاملان وضع موجود است؛ باید به‌فکر توسعه شرکت و بالابردن تکنولوژی تولید محصولات باشد. چراکه در حال حاضر بزرگ‌ترین رقیب برای ایران خودرو شرکت سایپا محسوب می‌شود.

بنابراین با پیش‌قدم شدن یکی از این شرکت‌ها، رقیب دیگر نیز جهت عقب نماندن از این قافله، ناچار است اقداماتی انجام دهد. از سوی دیگر، وعده آزادسازی واردات خودرو که هر روز اخبار ضد و نقیضی از آن منتشر می‌شود و پس از ماه‌ها انتظار فعلاً عملی نشده، باید به‌صورت خیلی جدی‌تر و با تعرفه‌های گمرکی پایین‌تر پیگیری شود.

درصورت کاهش قیمت خودروهای وارداتی، تقاضا برای این محصولات در بازار بالا می‌رود و خودروساز داخلی ناچار می‌شود به‌هر طریقی که شده، کیفیت محصولات خود را بالاتر ببرد.