حامد اناری 
«تجارت‌نیوز» از نشست کارزار ویژه «اکوسیستم بلاکچین و رمزارزها در ایران» گزارش می‌دهد:
معاون وزیر ارتباطات: استیت موجود دولت ملت کاملا فرصت‌سوز است
بانک مرکزی بدون اطلاعیه و بدون صدور بیانیه‌ای شریان حیاتی و مجرای اصلی تنفسی صرافی‌های دیجیتال را بست. این تصمیم از همان ابتدا واکنش کارشناسان و نمایندگان بخش خصوصی را برانگیخت و بازتاب وسیعی در رسانه‌ها داشت.
در اقدامی ناگهانی بانک مرکزی در تاریخ ۶ دی‌ماه ۱۴۰۳ درگاه پرداختی ۷۸۰۰ صرافی ارز دیجیتال را مسدود کرد. این اقدام بانک مرکزی بدون اطلاع قبلی به کسب‌وکارها بود. از همان تاریخ انجمن‌های صنفی، تشکل‌ها و کمیسیون بلاکچین سازمان نصر به این مساله واکنش نشان دادند. بانک مرکزی اما از موضع سکوت خود خارج نشد.
از بین رفتن اعتماد و اعتبار کسب‌وکارها بر اثر تصمیماتی از این دست، کاربران ایرانی را به بازار غیررسمی و استفاده از صرافی‌های غیرایرانی سوق می‌دهد. تقویت بازار غیررسمی می‌تواند به تضعیف بازار رسمی بینجامد. این فرایند را می‌توان در تعارض با منافع ملی وصف کرد و از طرف دیگر، محصول آن پیوندی دوباره با داستان تلخ مهاجرت کارآفرینان و خروج نیروی کار از کشور برقرار می‌کند.
کارزار نشستی ویژه با عنوان «اکوسیستم بلاکچین و رمزارزها در ایران» با حضور فعالان بازار مالی و نمایندگان بخش خصوصی برگزار کرد. در این نشست مسئولان و نمایندگانی از بانک مرکزی و وزارت اقتصاد هم دعوت بودند که هیچ‌کدام به این دعوت پاسخ نگفته و حاضر به حضور در مقابل کارشناسان نشدند.
تجارت‌نیوز پیش از این به موضوعاتی که پیرامون بحران تنظیم‌گری حوزه بلاکچین طرح می‌شود پرداخته بود که شما می‌توانید برای کسب اطلاعات بیشتر و مطالعه نظرات مختلف به صفحه «صرافی‌های ارز دیجیتال» تجارت‌نیوز مراجعه کنید.
گزارشی که پیش روی شماست، شرح خلاصه‌ای از نشست ویژه کارزار، برگزارشده در تاریخ ۲۳ دی‌ماه در محل کافه رویداد کارزار است.
اطلاع نداشتیم که این تصمیم را کدام نهاد گرفته است
در این نشست مهران فره‌راز مدیر روابط عمومی صرافی تترلند آغازگر صحبت‌ها بود. او ابتدا شرح کوتاه و خلاصه‌ای از اتفاقاتی که در این مدت رخ داده بود ارائه داد. فره‌راز گفت:
مشکلات ما نادیده گرفته شد و هیچ شفافیتی در این زمینه حاصل نشد. پس از مسدود شدن درگاه‌ها و اعلام پرداخت‌یارها مبنی بر عدم امکان واریز، اطلاعی نداشتیم که این تصمیم را کدام نهاد گرفته و دلیل آن چیست. افزایش نرخ تتر و رمزارزها هیچ ارتباطی با قیمت ارز نداشت. ما در جلسات مختلف شرکت کرده‌ایم و دست تعامل ما به روی نهادهای تنظیم‌گر دراز است. پیش از این تعامل خوبی با پلیس فتا داشتیم. بانک مرکزی بدون اطلاع دست به چنین اقدامی زد.
فره‌راز در بخش دیگری از صحبت خود به محصولات و نتایج این اقدام اشاره و موضع خود را نسبت به موضوع تکمیل کرد:
گفته می‌شود بانک مرکزی با اتهاماتی مانند پولشویی دست به چنین اقدامی زده است. خروج کاربران از صرافی‌های شناخته‌شده ایرانی ارز دیجیتال، باعث تقویت بازارهای غیررسمی می‌شود. همین حالا می‌توانید دیوار و شیپور را چک کنید و مشاهده کنید که بازار غیررسمی در حال توسعه است. اتفاقاً در چنین فضایی که قابل رصد نیست، احتمال پولشویی و احتمال بروز جرائم مختلف بالا می‌رود.
اقدام بانک مرکزی مثل سرقت مسلحانه بود/ دزد نمی‌تواند برای شما رگولاتوری کند!
محمدعلی جنت‌خواه یکی دیگر از کارشناسانی بود که در این نشست حضور داشت. او موضع متفاوتی داشت و با انتقاد تندی نسبت به جامعه بلاکچین صحبت خود را مفصل‌بندی کرد. بخشی از صحبت او بدین ترتیب بود:
حضور و ثبات بازار غیررسمی برای بلاکچین مفید است. این ادعا که بانک مرکزی سیاست درستی اتخاذ نکرده به یمن وجود همین بازار غیررسمی منطق پیدا می‌کند. شما توقع دارید که بانک مرکزی به شما اطلاع می‌داد و سپس درگاه پرداختی را مسدود می‌کرد، مثل این است که از یک دزد بخواهید قبل از سرقت به شما اطلاع دهد. اقدام بانک مرکزی مانند سرقت مسلحانه بود.
جنت‌خواه با گذر از از تاثیرات مداخلات دولتی در مورد اهداف دولت گمانه‌زنی کرد و گفت:
به یاد داشته باشید که ارزهای دیجیتال پول‌های برنامه‌ریزی‌شده هستند. مساله‌ای که باید به آن توجه کرد، ریال دیجیتال است. ممکن است فردا روزی من برای خرید هر چیزی از ریال دیجیتال استفاده کنم و چون شهروند خوبی نبوده‌ام، ارزش ریال دیجیتالم کمتر شود. باید به این مسائل توجه کنیم. ما باید دنبال راهکار باشیم. اینکه دوباره بنشینیم سر میز و از دولت بخواهیم که در این حوزه مداخله کند و اوضاع را سامان ببخشد، اوضاع تغییری نخواهد کرد. مداخلات دولتی باعث قحطی‌های کمونیستی در کشور شده است. جامعه بلاکچین اگر می‌خواهد شرافت خود را حفظ کند باید راهکار جدید پیدا کند. راه‌حل جدید ممکن است هزینه بیشتری داشته باشد اما بهای آزادی خواهد بود. این شکل رگوله کردن از سوی بانک مرکزی مثل فیلترینگ است. دولت به دنبال فیلترینگ مالی است.
استیت موجود دولت ملت کاملاً فرصت‌سوز است/ برای مصوبه رفع فیلترینگ راه دشواری را طی کرده‌ایم
احسان چیت‌ساز، معاون سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی توسعه فاوا و اقتصاد دیجیتال وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، تنها نماینده بخش‌های دولتی در این نشست بود. چیت‌ساز زمینه علمی و مدیریتی مواجهه با بخش خصوصی را در کارنامه خود دارد. او در انتهای این جلسه صحبت کرد و گفت:
ما شاهد فرصت‌سوزی تاریخی هستیم. این حوزه می‌توانست کشور ما را جلو بیندازد. نکته‌ای که در این جلسه از دید افراد جا ماند یکی از محصولات این شکل از سیاست‌گذاری است و آن را می‌توان شکاف فناوری نامید. نیاز نیست راه دوری رفت و می‌توانیم به همسایگان خود نگاهی بیندازیم. نتیجه این شکل سیاست‌گذاری باعث شده سرمایه افراد یا کاربران مهاجرت کند و وارد گردش پلتفرم‌های خارجی شود. امروزه اعتماد عمومی کاهش یافته است. بستن حساب صرافی‌های رمزارزی، فقط پاک کردن صورت‌مساله است.
چیت‌ساز در ادامه صحبت خود، راهکار و چشم‌اندازی کلی ارائه داد و بیان کرد:
شک نداریم که این استیت موجود دولت ملت، کاملاً فرصت سوز است. احتیاج داریم تعامل بیشتری داشته باشیم برای شکل‌گیری یک بستر مناسب. ما هم مطالبه‌گر این مساله هستیم. باید تعداد انسان‌هایی که می‌فهمند را در جامعه رشد دهیم. حضور این افراد در نهادهای تصمیم‌گیر می‌تواند آینده را شکل دهد. بدین ترتیب می‌توان بانک مرکزی را به این سمت سوق داد زمینه گفتمان فراهم شود. برای مصوبه رفع فیلترینگ راه دشواری را طی کرده‌ایم. می‌شد کار را ساده‌تر جلو برد اما تضمینی وجود نداشت که شرایط به همان شکل باقی بماند. ما در پی یک تغییر عمیق بودیم.
شورای عالی فضای مجازی به‌تازگی سندی با عنوان «نظام‌نامه رمزارز اعم از ایجاد رمزارز ملی و ساماندهی کاربری رمزارزهای جهان‌روا» در روز چهارشنبه ۱۹ دی منتشر کرد. کارشناسان حاضر در این نشست این سند را مترقی به شمار آوردند و آن را گامی رو به جلو توصیف کردند.
اخبار حوزه استارتاپ و فناوری اطلاعات را در صفحه علم و فناوری تجارت‌نیوز بخوانید.
نظرات