نسخه مرکز پژوهش‌ها برای عبور از بحران برقی

میلاد مرادی: این روزها قطعی برق به دغدغه مردم تبدیل شده است.

به گزارش تجارت‌نیوز ، در چند روز گذشته برق بسیاری از مناطق مسکونی و صنعتی کشور در ساعاتی از روز قطع شد که اعتراض مردم را در پی داشت.

با این حال، مسئولین نیز همواره از مصرف بالای برق و ارزان بودن آن در ایران گلایه می‌کنند. مرکز پژوهش‌های مجلس در گزارش جدید خود به بررسی بحران تامین برق در تابستان و راهکارهای آن پرداخته است.

یکی از راهکارهای ارائه شده اصلاح نظام تعرفه‌گذاری برق در کشور است. مرکز پژوهش‌ها در این رابطه می‌نویسد: تعرفه‌گذاری فعلی برق خانگی در زمان اوج بار و کم‌باری غيرمؤثر و ناعادلانه بوده و مشترکان پرمصرف کمتر از مشترکان کم‌مصرف جریمه مصارف اوج بار خود را احساس می‌کنند.

گزارش فوق در ادامه می‌نویسد: برای حل این معضل پيشنهاد شده است با تعيين «الگوی مصرف برق در اوج بار» برای اقليم‌های مختلف، از مصارف بالاتر از الگوی مصرف در زمان اوج بار جریمه اخذ شود و طبق فرمول دقيقی، این جریمه ميان مشترکان کم‌مصرف توزیع شود. درنتيجه در این روش از آنجا که اکثریت مردم از تشویق‌ها بهره‌مند می‌شوند و تنها 25 درصد از کل مشترکين، جریمه می‌پردازند.

یکی از راهکارهای دیگر در گزارش مذکور، توسعه تجارت برق با سایر کشورها است. به نحوی که می‌توان با واردات برق در چهار ماه گرم سال مشکلات اقتصادی برق را برطرف کرد. در بحرانی‌ترین ساعت سال 1396، حدود 607 مگاوات برق وارد کشور شده که برابر 1.1 درصد تقاضای کل مصرفی در لحظه اوج بار بوده و درنتيجه در برابر حجم تقاضا بسيار ناچيز است.

همچنین در گزارش مذکور تاکید شده که قیمت برق خانگی در ایران نسبت به برق صنعتی کمتر است. از طرفی با توجه به سهم 50 درصدی بخش خانگی از مصرف برق در کشور نیاز است تا نسبت به کنترل مصرف انرژی در بخش خانگی نسبت به بخش صنعتی اقدام شود.

کاهش تلفات شبکه برق و استفاده از فناوری ذخیره‌سازی برق دو پیشنهاد دیگر بازوی پژوهشی مجلس برای عبور از بحران برقی است. اما در بخش دیگری از این گزارش به اصلاح ساختار مدیریت و تصدی‌گری در بخش انرژی کشور اشاره شده و به بالا بودن سهم دولت در تولید و عرضه برق کشور انتقاد شده است.

گزارش مذکور در این رابطه می‌نویسد: دولتی بودن توليد و عرضه برق در طول دهه‌های متمادی سبب شده ازسویی اصلاح قيمت‌ها با مشكلات اجتماعی و سياسی روبرو باشد و از سوی دیگر به علت نبود رقابت منطقی، هزینه‌های توليد دائما افزایش پيدا کند.» بازوی پژوهشی مجلس خصوصی‌سازی واقعی را راه‌حل چنین مشکلی می‌داند.

اما یکی دیگر از راهکارهای بلندمدتی که مرکز پژوهش‌های مجلس به آن اشاره کرده، افزایش قیمت برق برای مشترکان پرمصرف و ثابت نگه‌داشتن قیمت برق برای سایر مصرف‌کنندگان است. البته گزارش مذکور اینگونه استدلال کرده که مشترکان پر مصرف از دهک‌های بالای جامعه هستند که باید گفت این ادعا خود محل بحث و مناقشه است.

اما گزارش هسته پژوهشی مجلس در بخش دیگری به راهکارهای میان‌مدت و کوتاه‌مدت اشاره کرده است. از جمله این راهکارها اصلاح نظام تعرفه‌ای برق کشور است که به آن اشاره شد. توسعه کنتورهای برق دیجیتالی و کنتورهای هوشمند یکی دیگر راهکارهای میان‌مدت است.

آنگونه که گزارش مذکور تاکید کرده اکنون تنها 50 درصد از کنتورهای کشور در بخش خانگی سه زمانه هستند. اما تاکید بر روی اصلاح قبوض برق یکی دیگر از پیشنهادات گزارش مذکور است.

این گزارش تاکید می‌کند که اطلاع‌رسانی مناسب به مشتری پیرامون شیوه محاسبه هزینه برق و وضعیت مصرفی مشترک، تاثیر بسزایی در مدیریت بهتر مصرف برق در کشور دارد. اما در حال حاضر این اطلاع‌رسانی از طریق قبوض برق صورت می‌گیرد که ایرادات بسیار زیادی دارد و باعث شده تا مشترکین ارتباطی با این قبوض برقرار نکنند.

همچنین اصلاح ساعات کار اداری در سازمان‌های دولتی گزینه دیگری است که بازوی پژوهشی مجلس بر آن تاکید کرده است. به نحوی که در این راستا پیشنهاد می‌شود که ادارات می‌توانند با زودتر شروع کردن ساعت کار(مثلا ساعت 7) و خاتمه زودتر در ساعت 14:30، بخش زیادی از تقاضای مصرفی را کاهش دهند.

توسعه تجهیزات کم‌مصرف سرمایشی در کنار بهره بردن از وسایل ارتباط جمعی دو گزینه دیگر هستند که گزارش مذکور از آنها ره عنوان راهکارهای میان‌مدت و بلندمدت یاد کرده است.