حاصل عمر شاوان؛ پالایش نفت لاوان از بدو ورود به بازار سرمایه تا امروز

پانیذ نوربخش: پالایش نفت لاوان با سرمایه 114 میلیارد تومانی و ارزش بازار یک هزار و 678 میلیارد تومانی در فرابورس ایران از ابتدای سال جاری تاکنون 18 درصد بازدهی داشته است.

در حالی نسبت P به E شاوان 21 واحد است که سایر هم‌گروهی‌هایش در فراورده‌های نفتی، کک و سوخت هسته‌ای P به E ده واحدی دارند.

نکات قوت شرکت پالایش و نفت لاوان عبارتند از:

1- دسترسی آسان به آب‌های آزاد و قرار گرفتن در شاه‌راه انتقال انرژی

2- بهره‌برداری از امتیازات منطقه ویژه اقتصادی لاوان و فرصت‌های سرمایه‌گذاری

3- قرار گرفتن در مجاورت قطب انرژی ایران (منطقه عسلویه) و دسترسی آسان به منابع

4- وجود ذخایر عظیم گاز شیرین در جزیره لاوان

5- امـکان احداث واحدهای فرآیندی برای تولید فرآورده‌هایی با ارزش افزوده بیشتر و ایجاد تنوع در سبد محصولات به منظور تبدیل شرکت پالایشی به مجتمع پتــروپالایشی

6- قابلیت ایفای نقش پل صادراتی برای صدور محصولات سایر شرکت‌های پالایشی

7- اعلام عدم آلایندگی زیست محیطی از طرف سازمان حفاظت از محیط زیست کشور و معافیت از پرداخت عوارض مربوطه

8- موقعیت مناسب و استراتژیک برای انجام عملیات بانکرینگ

9- وجود ترمينال‌هاي مختلف هوایي، دريایي براي جابجایي افراد، كالا و انواع فرآورده‌ها

مرجع قیمت‌گذاری فرآورده‌های پالایش نفت لاوان، شرکت ملی پالایش و پخش است. شاوان در آخرین گزارش پیش‌بینی نرخ نفت را 42.49 و نرخ میعانات گازی را 43.59 دلار دیده است. این در حالی است که نرخ نفت و میعانات گازی در حال حاضر بالای 60 درصد است.

با توجه به رشد 50 درصدی اخیر قیمت نفت و میعانات گازی پیش‌بینی می‌شود این رشد روی نرخ فراورده‌های نفتی اعلامی از سوی شرکت ملی پالایش و پخش تاثیر مثبت بگذارد. بر این اساس پیش‌بینی می‌شود نرخ جدید محصولات پالایشگاهی در گزارش‌های 9 ماهه افزایشی حدود 50 درصد داشته باشند و این موضوع سبب ایجاد پتانسیل رشد سودآوری شرکت‌های این گروه خواهد بود.

شركت پالايش نفت لاوان در سال 1355 با عنوان مجتمع تقطير لاوان زير نظر پالايشگاه شيراز با ظرفيت 20 هزار بشكه نفت خام در روز توسط شرکت اينگرا از کشور يوگسلاوی و با نظارت شرکت ملی نفت ساخته شده و مورد بهره برداري قرار گرفته است.

نمادهای شرکت‌های گروه پالایشی طی سال جاری در دوره‌هایی با رشد چشمگیر مواجه بودند و صف خرید شدند. میانگین بازدهی نمادهای این گروه از ابتدای سال جاری تا 8 آذر ماه 96 بیش از 41 درصد بوده است. این در حالی است که شاوان در دوره یاد شده تنها 18 درصد رشد قیمت در بازار سهام داشته است.

بازدهی فرآورده‌های نفتی از ابتدای سال 96

شرکت	نماد	DPS	قیمت پایه	قیمت پایانی	درصد بازدهی	رتبه نقد شوندگی
پالایش نفت شیراز	شراز	75	15794	14624	6.93-	261
پالایش نفت لاوان	شاوان	520	12921	14677	17.61	165
نفت بهران	شبهرن	1750	9052	10520	35.55	210
پالایش نفت تهران	شتران	120	2384	3634	57.47	53
پالایش نفت اصفهان	شپنا	250	2675	4194	66.13	51
پالایش نفت تبریز	شبریز	11	4517	7608	68.67	118
پالایش نفت بندر عباس	شبندر	650	5000	6834	49.68	48

قیمت پایانی مربوط به 8 آذر 96 است.

ترکیب سهام‌داران عمده

سهام‌داران	درصد
سازمان تامین اجتماعی	51
سهام عدالت استانی	31
سایر	18

اعضای هیات مدیره

ردیف	شرکت	نماینده	سمت
1	رفاه گستر تامین اجتماعی	عبدالهادی مطلق	رییس هیات مدیره
2	مشاور مدیریت خدمات ماشینی تامین	یونس کریم نژاد	عضو هیات مدیره
3	املاک و مستغلات تامین اجتماعی	محمد علی اخباری	نایب رییس هیات مدیره
4	سر. سهام عدالت استان همدان	شاهرخ درویش	عضو هیات مدیره
5	سر. سهام عدالت استان خراسان جنوبی	پرویز هاشم زاده اهرنجانی	عضو هیات مدیره

محصولات تولیدی پالایش نفت لاوان نفت کوره، بنزین، نفت گاز، نفتای شیرین، نفتای سنگین و گاز مایع هستند. بیشترین مبلغ فروش این شرکت از فروش نفت گاز عاید می‌شود که در سال گذشته 9 درصد نسبت به سال قبل از آن رشد کرده است. پس از آن بنزین بیشترین فروش ریالی شرکت را ایجاد می‌کند.

نگاهی به نسبت‌های مالی شرکت

یکی از روش‌های مهم تحلیل وضعیت مالی یک شرکت بررسی نسبت‌های مالی است. این نسبت‌ها رابطه میان اقلام عمده صورت‌های مالی شرکت را نشان می‌دهند و واقعیت‌های مهمی در مورد عملیات و وضعیت مالی شرکت را بیان می‌دارند.

نسبت‌های سودآوری

نسبت‌های سودآوری میزان موفقیت شرکت در سودآوری و نحوه تامین این سود از محل‌های مختلف (درآمد، فروش و سرمایه‌گذاری) را نشان می‌دهند.

نسبت مالی/سال مالی		91	92	93	94	95
نسبت‌های سودآوری	حاشیه سود خالص	1.61	1.89	6.15-	0.09	3.81
	حاشیه سود عملیاتی	1.91	2.4	6.11-	0.17	4.16
	بازده دارایی‌ها ROA	4.56	7.46	17-	0.2	6.95
	بازدهی حقوق صاحبان سهام ROE	54.5	41.46	349.85-	3.19	58.74
تعاریف نسبت‌ها	حاشیه سود خالص (NetProfit margin) نسبتی است که به‌وسیله آن، سودآوریهر ریال از فروش محاسبه می‌شود وبرای محاسبه آن مقدار سود پس از کسر مالیاترا بر فروش خالص تقسیم می‌کنند.
	حاشیه سود عملیاتی (Operating Profit Margin)این نسبت از تقسیم سود عملیاتیبه فروشبدست می‌آید. اقلام غیرعملیاتی ماننددرآمدو هزینه بهره، سود و زیان واگذاری دارایی‌ها در محاسبه سود عملیاتی منظور نمی‌شوند. این نسبت معیار قوی‌تری برای ارزیابی سودآوری و فروش است.
	بازده دارایی ( Return on Asset) نشان دهنده مدیریت کارآمد در رابطه با استفاده از دارایی‌ها در جهت تولید سود (دارایی‌های مولد) است که از طریق تقسیم سود خالص به کل دارایی‌های شرکت محاسبه می‌شود.
	بازده حقوق صاحبان سهام (Return on equity) نشان دهنده کارایی شرکت در خلق سود خالص برای سهام‌داران آن شرکت است. در واقع این نسبت بیان می‌کند که بنگاه اقتصادی به ازای هر یک واحد سرمایه‌گذاری سهام‌داران، چه میزان سود خالص برای آنها کسب می‌کند. این نسبت از تقسیم سود خالص به حقوق صاحبان سهام بدست می‌آید.

نسبت‌های نقدینگی

نسبت‌های نقدینگی توانایی شرکت را در مورد پرداخت بدهی‌های کوتاه مدت اندازه‌گیری می‌کنند.

نسبت مالی/سال مالی		91	92	93	94	95
نسبت‌های نقدینگی	نسبت جاری	0.55	0.6	0.51	0.34	0.54
	نسبت آنی	0.27	0.1	0.06	0.06	0.24
تعاریف نسبت‌ها	نسبت جاری: نشان دهنده قدرت شرکت در پرداخت بدهی‌های کوتاه مدت است. این نسبت از تقسیم دارایی‌های جاری به بدهی‌های جاری بدست می‌آید.
	نسبت آنی: حاصل تقسیم داراریی‌های آنی به بدهی‌های جاری است. این نسبت نشان می‌دهد که دارایی‌های آنی به چه میزان بدهی‌های جاری را پوشش می‌دهند. دارایی‌های آنی دارایی‌هایی هستند که سرعت نقدشوندگی بالایی دارند. به عبارتی دارایی آنی برابر است با دارایی جاری منهای موجودی مواد و کالا، پیش پرداخت‌ها، سپرده و سفارشات.

نسبت‌های فعالیت

نسبت‌های فعالیت (کارایی) میزان کارایی شرکت در کاربرد منابعش را تجزیه و تحلیل می‌کنند. این نسبت‌ها مربوط به مقایسه بین میزان فروش و سرمایه‌گذاری در دارایی‌های مختلف شرکت است.

نسبت مالی/سال مالی		91	92	93	94	95
نسبت‌های فعالیت	نسبت دارایی‌های جاری	0.42	0.44	0.48	0.3	0.45
	دوره وصول مطالبات	23.59	5.98	7.26	5.53	16.62
تعاریف نسبت‌ها	نسبت دارایی‌های جاری: یا گردش دارایی‌های جاری حاصل تقسیم فروش بر دارایی‌های جاری است. این نسبت میزان و اثر گردش دارایی‌های جاری را در تحصیل درآمد نشان می‌دهد.
	دوره وصول مطالبات: از تقسیم متوسط مطالبات به فروش نسیه روزانه حاصل می‌شود. با محاسبه این نسبت می‌توان زمان یا تعداد روزهایی که طول می‌کشد تا شرکت مطالبات خود را وصول کند مشخص کرد.

نسبت‌های اهرمی

نسبت‌های اهرمی نشان می‌دهند که شرکت تا چه حد نیازهای مالی خود را از طریق منابع دیگران تامین کرده است. به عبارت دیگر این نسبت‌ها تامین نیازهای مالی از طریق ایجاد بدهی را نشان می‌دهند.

نسبت مالی/سال مالی		91	92	93	94	95
نسبت‌های اهرمی	نسبت بدهی	0.92	0.82	0.95	0.94	0.88
	هزینه‌‏های مالی به سود خالص	0	16.41	8.8-	440.07	9.81
	هزینه‌‏های مالی به سود عملیاتی	0	12.92	8.85-	233.88	9
تعاریف نسبت‌ها	نسبت بدهی: از تقسیم جمع بدهی‌ها به جمع دارایی‌ها بدست می‌آید. معولا وام و تسهیلات دهندگان نسبت بدهی پایین را ترجیح می‌دهند. نسبت بدهی بالا نشان می‌دهد که شرکت برای تامین منابع مورد نیاز از تسهیلات زیادی استفاده کرده است.
	نسبت هزینه‌های مالی به سود خالص: نشان می‌دهند هزینه‌های مالی شرکت چه درصدی از سود خالص شرکت هستند.
	نسبت هزینه‌های مالی به سود عملیاتی: نشان می‌دهند هزینه‌های مالی شرکت چه درصدی از سود عملیاتی شرکت هستند.

جمیع جوانب نشان می‌دهند شرکت پالایش نفت لاوان با توجه به پیشینه و طرح توسعه‌ای که دارد و از طرفی رشد نسبتا بالای قیمت نفت در سال جاری پتانسیل زیادی برای سودآوری در خود پنهان کرده است.