عرضه خودرو در بورس امکان‌پذیر است؟ / آیا قیمت خودرو کنترل می‌شود؟

به گزارش تجارت‌نیوز ، حالا که قیمت خودرو سر به آسمان گذاشته کمسیون تلفیق مجلس تصمیم دارد خودرو را در بورس کالا عرضه و قیمت‌ آن را کنترل کند، اما سئوال اینجاست که عرضه خودرو در بورس کالا امکان‌پذیر است؟

محمد امیری، مدیر بورس و کالای کارگزاری آگاه در گفتگو با تجارت‌نیوز در رابطه با عرضه خودرو در بورس کالا گفت: به نظرم با توجه به شیوه معاملات سنتی خودرو در بازار، بورس کالا اصلا جایگاه خوبی برای عرضه خودرو نیست. قرار است در بورس کالا محصولات و مواد اولیه صنایع را عرضه کنیم و قرار نیست هر کالایی که دچار افزایش قیمت افسار گسیخته می‌شود از ظرفیت و شفافیت بورس استفاده کند.

این کارشناس در رابطه با سابقه عرضه خودرو در بورس کالا گفت: در هیچ جای دنیا خودرو در بورس کالا عرضه نمی‌شود اما قبلا در کشور ما خودروسازان برای انتشار اوراق سلف به تعداد و حجم محدود خودرو در بورس کالا عرضه کردند اما این عرضه بسیار محدود بود.

امیری در رابطه با امکان‌پذیر بودن عرضه خودرو در بورس گفت: قبل از اینکه در رابطه با عملیاتی شدن یا نشدن این طرح حرف بزنیم باید ببینیم بورس کالا جایگاه عرضه محصولات خودرویی است یا نه؟ که با توجه به پارامترهای معاملاتی، بسترهای نرم‌افزاری و بسترهای کدگیری، عرضه محصولات خودرویی در بورس کالا امکان‌پذیر نیست. عرضه محصولات خودرویی فعلا فقط یک طرح است که هیچ سازوکاری ندارد و اصلا مشخص نیست بعد از عرضه خودرو در بورس کالا چه کسانی می‌توانند خودرو بخرند؟ از چه طریقی می‌توان از بورس کالا خودرو خرید؟ محدودیتی برای خریداران وجود دارد یا نه؟ قیمت خودرو در بورس کالا با چه سازوکاری تعیین می‌شود؟ و سئوالات بسیار زیاد دیگر که این طرح برای آنها جوابی ندارد. حتی در گفتگوی من با شرکت بورس کالا، آنها نیز از سازوکار عرضه خودرو در بورس خبر نداشتند.

این کارشناس در رابطه با موفقیت‌آمیز بودن این طرح گفت: بورس فضایی برای شفافیت و اعتماد است اما این موضوع دلیل نمی‌شود که هر کالایی قیمتش از حد معمول بالاتر می‌رود یا در بازارش کمبود ایجاد می‌شود در بورس کالا عرضه شود آن هم کالایی که بازار و فعالان و ذی‌نفعان زیادی دارد. برای مثال معاملات بورس مسکن راه‌اندازی شد و چند شرکت دولتی نیز در بورس عرضه شدند اما سئوال اینجاست که آیا این طرح موفقیت‌آمیز بود؟ اینگونه طرح‌ها ابهامات زیادی دارند و به همین دلیل نمی‌توان در رابطه با موفقیت‌آمیز بودن‌شان حرف زد اما در تمام دنیا خودرو به عنوان کالای مصرفی بازار معاملات خود را دارد و هیچ جای دنیا در بورس عرضه نمی‌شود.

امیری در رابطه با عدم فراهم بودن زیرساخت در بورس کالا گفت: بخش عمده فعالان بورس کالا افراد حقوقی هستند و افراد حقیقی برای خرید خودرو از بورس کالا باید کد معاملاتی دریافت کنند و هنوز بستر برای ورود افراد حقیقی فراهم نیست. بستر معاملات بورس کالا تریدر محور است و تلفنی انجام می‌شود و بستر آنلاین ندارد.

خودرو کالایی است که تقاضای زیادی دارد و در هر بار عرضه در کمترین حالت ۱۰۰ هزار تقاضا دارد که بستر بورس کالا توانایی مدیریت این حجم از تقاضا را ندارد. شاید نیز تصمیم داشته باشند از بستر بورس اوراق بهادار استفاده کنند که در این حالت معاملات گواهی سپرده کالایی انجام شده و یا می‌توانند برای عرضه خودرو تابلویی در بستر اوراق بهادار اما با ظرفیت بورس کالا ایجاد کنند که هر کدام از این سناریوها نیازمند بسترسازی و توسعه زیرساخت است که در کوتاه‌مدت امکان‌پذیر نیست.

مدیر بورس کالای کارگزاری آگاه این تصمیم را سیاسی دانست و نسبت به باز شدن پای سهامداران حقیقی به بورس کالا بدون شناخت هشدار داد و گفت: اینگونه تصمیمات در رابطه با عرضه خودرو در بورس کالا، تحقیق و تفحص از بورس و لایحه بودجه بیشتر از اینکه جنبه اقتصادی داشته باشد شکل و شمایل سیاسی دارد و به نوعی دعوای سیاسی میان مجلس و دولت است.

محصولی که کاملا انحصاری تولید و عرضه می‌شود و قیمت‌گذاری این محصول نیز در وزارت صمت انجام می‌شود و کاملا زیر نظر دولت است حالا از سمت مجلس مورد انتقاد است. نکته مهم اینجاست که با عرضه خودرو در بورس کالا افرادی که نسبت به بورس آگاهی و شناخت ندارند مجبور می‌شوند برای خرید خودرو در بازاری که شناختی نسبت به آن ندارند اقدام کنند که ممکن است همان اتفاقی که در بورس اوراق بهادار افتاد دوباره تکرار شود با این تفاوت که این بار مردم برای سرمایه‌گذاری به بازار وارد نمی‌شوند بلکه برای خرید کالای مصرفی اقدام می‌کنند که اگر سازوکار رقابتی وجود نداشته باشد این طرح عملی نیست.

این کارشناس در پایان گفت: حتی اگر قرار باشد خودرو در بورس عرضه شود نیز فعلا این اتفاق نمی‌افتد زیرا بستر این عرضه فعلا فراهم نیست و امری بلندمدت است.

آخرین اخبار بورس را در صفحه بورس تجارت‌نیوز بخوانید.