آب دریاچه ارومیه پشت سدهاست

مدیر دفتر برنامه‌ریزی و تلفیق ستاد احیای دریاچه ارومیه و معاون سازمان محیط زیست در پاسخ به این ادعای وزارت نیرو مبنی بر این که «حتی بیش از برنامه، آب سدها را برای نجات دریاچه ارومیه رهاسازی کرده» گفت: ما با وزارت نیرو توافقی داشتیم مبنی بر اینکه اگر مثلا پشت سد بوکان ۸۰۰ میلیون مترمکعب آب داشتیم ۲۰۰ میلیون مترمکعب به دریاچه ارومیه بدهد.

به گزارش تجارت‌نیوز ، حال اگر آنجا مثلا تنها ۷۰۰میلیون مترمکعب آب پشت سد فراهم شد می‌گوییم چون ۱۰۰ میلیون مترمکعب آب کمتر داریم، ۵۰ تا من به محیط زیست کمتر می‌دهم و ۵۰ تا هم تو به کشاورزت کمتر بده.

این حرف ها را می‌گوییم که محیط زیست مهمترین مسئله مان است ولی وقتی در عمل اتفاق می‌افتد سهم محیط زیست اصلا برایمان هیچ می‌شود!مسعود تجریشی افزود: حالا اگر آب بیشتر آمد تکلیفش چیست؟ باید سهم دریاچه را بدهم چون قبلا سهم دریاچه را خورده‌ام.

سال‌های قبل به انحاء مختلف سهم را نمی‌دادند علی رغم این که مصوبه شورای عالی آب می‌گوید که اول شما باید سهم شرب را بدهید و بعد هم محیط زیست بعد آنچه که باقی می‌ماند سهم صنعت و کشاورزی است. اما چه شکلی عمل می‌کنیم؟

این حرف ها را می‌گوییم که محیط زیست مهمترین مسئله مان است و در شورای عالی آب مصوباتش را می‌گیریم ولی وقتی در عمل اتفاق می‌افتد اول از همه شرب را کنار می‌گذاریم و می‌گوییم ۱۸ ماه هم باید کنار بگذاریم که از دید ما هم مسئله ای نیست و مورد قبول است اما بعد سهم کشاورزی را می‌دهیم سهم محیط زیست اصلا برایمان هیچ می‌شود!

وی تأکید کرد: در گذشته سازمان محیط زیست دنبال آب نمی‌رفت و سهم آب را نمی‌گرفت. چرا نمی‌گرفت؟ می‌گفت من با وزارت نیرو اختلاف دارم؛ نیاز زیست محیطی ام را نمی‌دانم چه قدر است و وزارت نیرو هم می‌گفت تو تا به من نگویی نیازت چه قدر است من نمی‌دانم مثلا در جازموریان چه قدر رهاسازی کنم. به همین دلیل سهم محیط زیست دریافت نمی‌شد.

مدیر دفتر برنامه‌ریزی و تلفیق ستاد احیای دریاچه ارومیه تصریح کرد: برای دریاچه ارومیه این عدد ۳.۱ میلیارد متر مکعب است. در مصوبه شورای عالی آب این عدد تضمین شده، در مطالعات احیای دریاچه ارومیه این عدد صحه گذاری شده و در تخصیص آب حوزه هم این عدد صحه گذاری شده است.

تجریشی افزود: طبق اسناد بالادستی قرار است که اول آب شرب باشد و بعد محیط زیست باشد. یعنی طبق این باید ۲.۶ میلیارد متر مکعب سهم آب دریاچه را بدهم درست است یا نه؟ اما الان در دریاچه ۲.۲ میلیارد متر مکعب آب هست. بقیه آب ها کجاست؟

باید ۲.۶ دهم میلیارد متر مکعب سهم آب دریاچه را بدهیم اما الان در دریاچه ۲.۲ میلیارد متر مکعب آب هست. بقیه آب ها کجاست؟ چرا باید ۲۹۰ میلیون متر مکعب آب پشت سدها باشد که مازاد بر میزان تعریف شده برای بهره برداری از سد است؟

وی تصریح کرد: اگر این قوانین را می‌گذاریم و به شورای عالی آب می‌بریم و همه از جمله وزیر نیرو پشتش را امضا می‌کنیم، چرا الان باید ۲.۲ میلیارد متر مکعب آب در دریاچه باشد؟ چرا باید ۲۹۰ میلیون متر مکعب آب پشت سدها باشد که مازاد بر میزان تعریف شده برای بهره برداری از سد است؟ این ها سوال ماست.

مدیر دفتر برنامه‌ریزی و تلفیق ستاد احیای دریاچه ارومیه ادامه داد: اگر امسال وضعیت بارش خوب بوده، این بارش‌های خوب باید اثر خودش را در رهاسازی می‌گذاشته است. ما تعداد زیادی مکاتبه با وزارت نیرو داشتیم و من احساسم این است چیزی که وزارت نیرو به ما می‌گوید خبرهای منقطع است.

اگر نیاز دریاچه را تامین کرده بودیم ۲.۲ میلیارد مترمکعب آب در دریاچه نبود و ۲۹۰ میلیون متر مکعب سهم دریاچه را پشت سدها اضافه بر برنامه ریزی مشاهده نمی‌کردیم. پس یک جای کار ما می‌لنگد.

تجریشی توضیح داد: ما دچار یک مشکلی هستیم که این مشکل را خودمان ایجاد کردیم. ما در منطقه خشک هستیم و این را نیاکان ما هم می‌دانستند یعنی این چیز عجیبی نیست. راجع به کم آبی با هم صحبت می‌کنیم و نیاکان ما چیزهایی در این باره یاد گرفته بودند.

یاد گرفته بودند در حوزه دریاچه ارومیه انگور بکارند، یاد گرفته بودند تنباکو داشته باشند، زندگی خوبی هم متناسب با دوران خودشان داشتند. اما موقعی که آمدیم و وارد استفاده از منابع طبیعی شدیم خیلی بی رحمانه عمل کردیم. یعنی گفتیم که این جا که آب زیاد است من بروم سد بسازم.

وی ادامه داد: آبی که قبلا به سمت دریاچه می‌رفت و حتی تبخیر می‌شد حتما یک کارکرد داشت، حتما تلطیف هوا را انجام می‌داد، حتما خود آن رطوبت هوا باعث می‌شد که کشاورزی رونق داشته باشد. اما رفتیم سدهایمان را زدیم و وقتی که سدمان را زدیم گفتیم چرا آب به دریاچه برود؟ خودم آن را مصرف می‌کنم! رفتیم و مصرف کردیم و بعد آب سطحی کم آوردیم و بعد هم رفتیم و آب زیرزمینی را استفاده کردیم! ما سرزمین مان را به جایی رسانده ایم که بیش از آنچه که باید سالانه از آب استفاده بکنیم برداشت می‌کنیم.

مدیر دفتر برنامه‌ریزی و تلفیق ستاد احیای دریاچه ارومیه توضیح داد: در ادبیات فنی به این می‌گویند میزان آب تجدیدپذیر. بیست سال پیش که نگاه می‌کردیم می‌گفتند ۱۳۰ میلیارد متر مکعب آب تجدیدپذیر داریم و آن زمان ما ۶۰ میلیارد متر مکعبش را مصرف می‌کردیم یعنی حدود ۵۰ درصد. اما اکنون دو اتفاق افتاده است.

آن ۱۳۰ میلیارد متر مکعب آب تجدیدپذیر که داشتیم الان به ۸۵ میلیارد متر مکعب رسیده اما مصارف ما سالانه از ۸۵ میلیارد متر مکعب بیشتر است! یعنی ما بیش از دارایی مان مصرف می‌کنیم. این آب را از کجا می‌گیریم؟ سهم تالابهایمان را می‌گیریم، سهم آب‌های زیرزمینی مان را می‌گیریم و سهم دریاچه‌هایمان را می‌گیریم.

تجریشی تصریح کرد: اتفاق اول آنکه بارش هایمان کم شده و تقریبا ۲۰ درصد کاهش پیدا کرده است. پس دارایی مان و درآمد مان کم شده است.

من چه انتظاری دارم؟ انتظار دارم خودم را با این کاهش دارایی تطبیق دهم. اما موقعی که درآمدم کم می‌شود در خانه بیشتر خرج می‌کنم! در حالی که درستش این است که حداقل وقتی درآمدم کاهش پیدا می‌کند خرجم را بیشتر نمی‌کنم و می‌گویم طبق همان الگو بروم! حالا چه اتفاقی افتاده؟ من مصرفم را که بهره‌برداری از این منابع یعنی از آب‌های زیرزمینی و آب‌های سطحی است افزایش هم داده‌ام!

منبع: مهر