گسترش فرونشست زمین و خشکسالی
عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات راه: فرونشست به دلیل برداشت بی‌رویه آبهای زیرزمینی است؛ نتیجه آن کمبود آب و تبدیل دشت‌ها به کانون‌های گرد و غبار است.
علی بیت‌اللهی درباره سابقه فرونشست زمین در ایران اظهار داشت: در اکثر دشت‌ها و آبخوان های ایران، بیش از 40 سال است که فرو نشست رخ داده است. هر دشتی که افت سطح آب زیرزمینی دارد (همه دشت‌های ایران) مسلما فرونشست زمین نیز در آنجا در حال رخداد است.
به گزارش تجارت‌نیوز ، وی با اشاره به اینکه نرخ فرونشست در بسیاری از مناطق مستعد در حال گسترش است افزود: برداشت بی‌رویه از منابع آب زیرزمینی کشور موجب شدهکه میزان افت سالیانه سطح آب سفره‌های زیرزمینی در اغلب دشت‌های کشور به حد بحرانی برسد.
از 609 دشت کشور، تا سال 1394 تعداد 309 دشت از نظر توسعه برداشت آب زیرزمینی ممنوعه اعلام شده است،300 دشت دیگر کشور نیز یا فاقد منابع آب زیرزمینی شیرین قابل توجه و یا دارای آبهای شور و فاقد کیفیت مناسب است.
بیت الهی ادامه داد: میزان فرونشست در دشت رفسنجان، زرند، مشهد و قزوین به میزان30، 25، 25 و 24 سانتیمتر بر سال است. نرخ فرونشست زمین در محدوده دشت تهران - شهریار حدود 17 سانتیمتر بر سال بوده که برداشت‌های جدید این میزان را در سال‌های 1388 و 1390 و 1395 به ترتیب حدود 24 و 36 سانتیمتر بر سال نشان می دهد. منطقه جنوب و جنوب غربی تهران یکی از مناطق بسیار مهم است که فرونشست در آن گزارش شده است.
وی درباره اثرات فرونشست در گستره تهران نیز گفت: دشت‌های جنوب غربی و جنوبی تهران متحمل فرونشست قابل ملاحظه ای بویژه در سال های اخیر شده و می شوند.
عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی افزود: بیشینه فرونشست در دشت شهریار، جنوب غرب تهران و دشت و رامین نیز گزارش شده است.
وی گفت: براساس آمار رسمی تا سال 1391 حدود 50 هزار حلقه چاه در استان تهران وجود دارد که از فیروزکوه در غرب استان تا اخترآباد در شرق و از چرمشهر تا فشم توزیع شده اند.
بیت الهی تصریح کرد: علاوه براین تعداد از چاه های موجود، چاه‌های غیر مجازی نیز وجود دارند که بدون پروانه حفر شده‌اند.
تعداد دقیق آنها معلوم نیستولی با درصد عمده ای از چاه های مجاز را برابری می کند که بدلیل عدم وجود کنترل بدون رعایت دبی مجاز و کارشناسی شده، اقدام به استخراج آب زیرزمینی می‌کنند که بدلیل سرعت پمپ در برخی موارد موجب ماسه‌دهی چاه ها و تشکیل حفرات ریز و درشت در آبرفت می‌شوند که مهاجرت این حفرات به سطح زمین موجبات تشکیل فروچال را فراهم می سازد.
وی درباره تاثیر فرو نشست بر ساختمانها گفت: بروز فرونشست به دلیل اینکه هیچ‌گونه یکنواختی اثر در کاهش تراز زیر ساختمان ندارد، موجب کج شدگی و بیرون زدگی سطح ساختمان نسبت به سازه‌های مجاور خواهد شدو این یکی از نشانه‌های این پدیده به شمار می‌آید.
از نشانه‌های دیگر این پدیده می‌توان به خردشدگی موزاییک، سنگ و یا کف‌سازی ساختمانها در طبقه پایین به دلیل گودشدگی خاک زیر پی و نشست ناهمگون اشاره کرد.
منبع: صداوسیما
نظرات