همه چیز در مورد آنفلوانزا
کارشناسان معتقدند، بروز موارد آنفلوانزا همه‌ساله در شروع فصل سرد سال اجتناب‌ناپذیر بوده ولی پاییز امسال با سایر پاییزها تفاوت عمده‌ای دارد، چراکه تمام دنیا درگیر بیماری کوویدـ۱۹ است.
به گزارش تجارت‌نیوز ، همه‌گیری ویروس کرونا در ایران گاهی سیر تصاعدی به خود می‌گیرد و سه‌رقمی می‌شود. اگرچه در ابتدا مسئولان وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی معتقد بودند که ایمنی جمعی باعث می‌شود شدت همه‌گیری کرونا ویروس یا همان کووید۱۹، تا اواخر اردیبهشت و اوایل خرداد ۹۹ باشد اما متاسفانه نه تنها ایمنی جمعی به‌وجود نیامد بلکه زنجیره انتقال ویروس کرونا همچنان ادامه دارد.
خوشبختانه تیم پژوهش دانشگاه آکسفورد و محققان موسسه ملی سلامت انگلستان اعلام کرده‌اند که تست واکسن ویروس کرونا که بر پایه پروتئین‌های تنباکو است، مرحله تست انسانی را با موفقیت طی کرده و آزمایش‌های مربوط به واکسن ویروس کرونا را در کشورهای آفریقایی و برزیل تست کرده‌اند اما تا زمانی که این واکسن در اختیار همه قرار بگیرد باید مراودات غیرضروری را به حداقل برسانیم و افراد بیمار از حضور در محیط‌‌های اجتماعی خودداری کنند.
کارشناسان معتقدند، بروز موارد آنفلوانزا همه‌ساله در شروع فصل سرد سال اجتناب‌ناپذیر بوده ولی پاییز امسال با سایر پاییزها تفاوت عمده‌ای دارد، چراکه تمام دنیا درگیر بیماری نوپدید کوویدـ۱۹ است و چون هنوز برای کرونا درمان استاندارد و واکسن پیشگیری قابل توجهی تولید نشده است، تنها باید با رعایت مسایل بهداشت فردی و اجتماعی، اصول فاصله گذاری و استفاده از ماسک و شست‌وشوی دست از این بیماری پیشگیری کرد.
آنان می‌گویند، اگر بخواهیم در پاییز دچار گرفتاری بیشتری نشویم باید از همین الان نسبت به واکسیناسیون آنفلوانزا برای افراد در معرض خطر یعنی افراد بالای ۶۰ سال، بیماران قلبی و عروقی، بیماران ریوی، سرطان‌ها، دیابتی‌ها، پیوندی‌ها، افراد مبتلا به HIV مثبت، پرسنل پزشکی، زنان باردار، افراد دارای سیستم ایمنی ضعیف، بیمارانی‌که شیمی‌درمانی و یا رادیوتراپی کرده‌اند، برنامه‌ریزی و اقدام کنیم، در غیر این‌صورت ممکن است همزمانی کرونا و آنفلوانزا در پاییز ما را غافلگیر کند.
همزمانی کرونا و آنفلوآنزا
دکتر عبدالله کریمی، متخصص بیماری‌های عفونی با بیان اینکه همزمانی شیوع آنفلوانزا و کرونا سلامت جامعه را بیش از پیش در معرض تهدید قرار خواهد داد، می‌گوید: در صورت وقوع این اتفاق، کودکان، زنان باردار، سالمندان و افرادی که دارای بیماری‌های زمینهدار هستند، حتما باید واکسن آنفلوانزا تزریق کنند.
وی با توجه به اینکه کرونا و آنفلوانزا هر دو ویروس هستند و علایم بروز آنان شبیه هم است از اینرو همزیستی این دو ویروس در فرد بسیار خطرناک بوده و شرایط سلامتی فرد مبتلا در معرض خطر قرار می‌گیرد، می‌افزاید: این دو بیماری ریه را درگیر کرده و فرد مبتلا را دچار تب و لرز، سردرد و سایر علایم مشابه خواهد کرد، به همین دلیل برای پیشگیری از کرونا و آنفلوانزا از مردم می‌خواهیم اصول بهداشتی را به طور کامل رعایت کرده و کسانی که واجد شرایط هستند حتما واکسن آنفلوانزا را تزریق کنند.
این متخصص عفونی با بیان اینکه ۲ تا ۱۰ درصد کودکان به کرونا مبتلا می‌شوند، از اینرو آنفلوانزا در کودکان به‌ویژه زیر پنج سال شایع‌تر است، تاکید می‌کند: علایم اولیه ویروس‌های آنفلوانزا و کرونا شامل تب و سرفه است و بدون آزمایش نمی‌توان آن‌ها را از یکدیگر تشخیص داد و این در حالی است که ذات‌الریه بین بیماران مبتلا به کرونا کاملا شایع است.
وی خاطرنشان می‌کند: پس از آلودگی به ویروس‌ها، آنتی‌بادی‌هایی در بدن تولید می‌شود که با ویروس مقابله کرده و مانع ابتلای مجدد به آن می‌شود ولی مشخص نیست که این مصونیت تا چه مدت باقی می‌ماند و ممکن است با ابتلا به سایر انواع ویروس کرونا که موجب سرماخوردگی عادی می‌شود، این مصونیت از بین برود؛ در حال حاضر واکسن آنفلوانزا موجب حداقل‌مصونیت در برابر آنفلوآنزا می‌شود. با توجه به شیوع ویروس کرونا و همه‌گیری این ویروس و از آن‌جایی که آنفلوآنزا نیز در فصول سرد سال بسیار رایج است امسال کودکان باید واکسن آنفلوانزا تزریق کنند تا از ابتلا به این بیماری در امان بمانند.
شباهت‌ها و تفاوت آنفلوآنزا و کرونا
دکتر بابک عمادی، متخصص بیماری‌های ویروسی در مورد شباهت‌های این بیماری با آنفلوانزا می‌گوید: علایم شایع کوویدـ۱۹ و آنفلوانزا شامل تب یا احساس تب و لرز، سرفه، تنگی‌نفس یا مشکل در تنفس، احساس خستگی، گلودرد، گرفتگی یا آبریزش بینی، درد عضلانی یا بدن‌درد و سردرد است. هم در کوویدـ۱۹ و هم در آنفلوانزا بین ابتلای فرد به عفونت و زمانی که او شروع به تجربه علایم می‌کند یک روز یا بیشتر می‌تواند فاصله باشد.
کوویدـ۱۹ و آنفلوانزا اساسا از طریق ترشحات تنفسی توسط مبتلایان به هنگام عطسه و سرفه و یا حین حرف‌زدن منتقل می‌شوند. این دو بیماری می‌توانند سبب بیماری شدید و عوارض پیچیده‌ای شوند. افرادی که بیشترین ریسک ابتلا را دارند شامل سالمندان، کسانی که بیماری مزمن دارند و زنان باردار هستند.
وی در مورد تفاوت آنفلوانزا و بیماری کرونا می‌افزاید: اولین تفاوت بسیار بزرگ بین کوویدـ۱۹ و آنفلوانزا این است که چقدر طول می‌کشد تا بیمار احساس بیماری کند. از لحظه‌ای که فرد به کوویدـ۱۹ مبتلا شود معمولا ۵ روز طول می‌کشد تا علائم آن خودش را نشان دهد ولی می‌تواند تا ۱۲ روز یا حتی ۱۴ روز نیز طول بکشد که این دوره نهفتگی بیماری است که شخص می‌تواند ناقل بیماری هم باشد. در حالی‌که آنفلوآنزا به طور میانگین دوره نهفتگی ۲ روزه دارد. فرد مبتلا می‌شود و خیلی زود احساس مریضی می‌کند و می‌داند که بیماری مسری است ولی کوویدـ۱۹ این طور نیست؛ بیماری می‌تواند مسری باشد و بیمار آن‌را برای چندین روز تا ۲ هفته پخش کند. قبل از این که حتی فرد متوجه شود که بیمار است.
دکتر عمادی با بیان این مطلب که سیستم ایمنی هیچ انسانی این ویروس را قبلا ندیده بود از اینرو هیچکس به طور طبیعی نسبت به این بیماری ایمنی ندارد، تاکید می‌کند: در فصل آنفلوانزا، همیشه تعدادی افراد وجود دارند که از قبل نسبت به آنفلوانزا ایمن هستند، این مسأله که می‌تواند به این دلیل باشد که آنان قبلا واکسن آنفلوانزا را زده‌اند یا ممکن است قبلا آن نوع آنفلوانزا را گرفته باشند و این انتشار ویروس را محدود می‌کند.
زمانی که یک نفر مبتلا به آنفلوانزا می‌شود، می‌تواند فقط بین افرادی که ایمن نیستند بیماری را پخش کند. به همین دلیل پزشکان هرسال ما را به دریافت واکسن آنفلوآنزا ترغیب می‌کنند؛ اگر تعداد کافی از افراد ایمنی داشته باشند، مانند یک سپر می‌شوند که ویروس به بقیه نرسد. هرچقدر تعداد افراد ایمن‌شده بیشتر باشد، کمتر به بیماری مبتلا می‌شوند. پس وقتی که یک فرد مبتلا حتی اگر نداند که مبتلا شده است با دیگران تماس برقرار کند، ویروس می‌تواند مانند آتش‌سوزی گسترش یابد.
این متخصص بیماری‌های ویروسی با اشاره به این مطلب که کوویدـ۱۹ بسیار خطرناک است یادآوری می‌کند: فقط ۲ درصد از کسانی که آنفلوانزا دارند، نیاز دارند که بستری شوند؛ ولی ۲۰ تا حتی ۳۰ درصد از افرادی که تست کوویدـ۱۹ آنان مثبت است، نیاز به بستری‌‌شدن دارند. واقعیت این است که آنفلوانزا در میان مرگ‌ومیرها، یک‌دهم درصد را دارد ولی ویروس کرونا مرگ‌ومیر ۱۰ برابر آن را دارد. این یک مشکل مهم است از اینرو ما باید آن را جدی بگیریم.
دکتر عمادی تاکید می‌کند: افراد مسن بیشتر در معرض این بیماری کرونا هستند و میزان عفونت در آنان بیشتر است و این در حالی است که بین ۲۰ تا ۶۰ درصد جمعیت جهان می‌تواند به این ویروس مبتلا شود زیرا کوویدـ۱۹ فعلا درمان و واکسنی ندارد و تنها دفاع ما برابر آن فاصله اجتماعی است و تنها راه‌حل، ماندن در خانه است. پیشنهاد ما به بیماران دارای علایم خفیف این است که تنها با تصور ابتلا به کرونا در مراکز درمانی تجمع نکنند و خود را در معرض ابتلا قرار ندهند. توصیه ما این است که مردم پزشک خود باشند؛ چرا که حتی اگر کرونا ویروس خفیف هم گرفته باشند واقعا نیاز به درمان خاصی ندارد و در این شرایط تنها درمان‌های حمایتی مانند ضد سرفه، ضد درد و تب بر، استراحت در منزل، مصرف مایعات و رعایت بهداشت کفایت می‌کند.
وی با تشریح سیر بیماری پس از ورود عفونت ویروسی کرونا به بدن عنوان می‌کند: زمانی که عفونت کرونایی از هر راهی از جمله سطوح مخاطی بینی و دهان و یا مخاط چشم وارد سیستم جریان خون شود، سه ارگان مهم بدن یعنی ریه، قلب و کلیه را تحت تأثیر قرار می‌دهد که کلیه و قلب در موارد خیلی حاد و شدید متأثر می‌شود. این ویروس‌شناس با بیان اینکه کروناویروس بیشتر ریه یعنی دستگاه تنفسی تحتانی را درگیر می‌کند، می‌گوید: عفونت، خود را از طریق جریان خون به سلول‌های ریوی رسانده و منجر به شروع یک سری علامت یعنی سرفه خشک و تنگی نفس می‌شود. البته در بیشتر مواقع حتی اگر ریه را درگیر کرده و منجر به سرفه‌های خشک شود ولی اگر تنگی‌نفس شدید و افت اکسیژن اتفاق نیفتد، احتیاجی به بستری در بیمارستان وجود ندارد.
وی با بیان این مطلب که حدود ۹۰ درصد مبتلایان کرونا نیازی به بستری ندارند می‌افزاید: البته در برخی افراد به‌ویژه سالمندان و افراد دارای بیماری‌های زمینهدار و نقص سیستم ایمنی، این بیماری می‌تواند منجر به نارسایی تنفسی شود چرا که کروناویروس در ۹۰ درصد موارد احتمال درگیری ریه وجود دارد.
علایم کرونا ویروس و آنفلوآنزا
دکتر عاطفه عابدینی، فوق تخصص بیماری‌های ریوی بیمارستان مسیح دانشوری با اشاره به نحوه افتراق عفونت ویروسی کرونا با آنفلوانزا و سرماخوردگی در مصاحبه با رسانه‌های گروهی می‌گوید: عطسه و آبریزش بینی علامت کرونا نیست، بیماران نباید تنها با دیدن علایمی مانند آبریزش بینی و عطسه به مراکز درمانی مراجعه کنند چراکه نه تنها خود را در معرض خطر و بیماری قرار می‌دهند بلکه با ایجاد شلوغی در مراکز درمانی، کادر درمان را هم با مشکل روبرو می‌کنند. کرونا ویروس می‌تواند علایمی مانند آنفلوانزا و یا سرماخوردگی ساده ایجاد کند ولی واقعیت این است که تفاوت‌هایی با هم دارند، برعکس سرماخوردگی و آنفلوانزا که دستگاه تنفسی فوقانی را درگیر می‌کنند، در کروناویروس دستگاه تنفسی تحتانی یعنی خود ریه بیشتر درگیر می‌شود.
وی با اشاره به علایم معمول در سرماخوردگی ساده و آنفلوانزا که در کرونا ویروس کمتر دیده می‌شود، می‌افزاید: آبریزش بینی، درگیری سینوس‌ها و عطسه، بیشتر در سرماخوردگی و آنفلوآنزا دیده می‌شود ولی در کروناویروس کمتر شایع است، به گونه‌ای که کمتر از ۵ درصد موارد در کرونا آبریزش بینی داریم؛ البته ممکن است در کرونا احساس گرفتگی بینی را داشته باشیم.
این فوق تخصص بیماری‌های ریوی تأکید می‌کند: معمولا آنفلوانزا سیر سریعی داشته و ناگهانی شروع می‌شود ولی سیر کرونا تدریجی و در طی چند روز آغاز می‌شود. به عبارت دیگر معمولا با سرفه‌های خشک شروع شده و بعد پیشرفت کرده و با تب همراه می‌شود. کرونا ویروس معمولا خود را در عرض یک‌هفته و بین ۲ تا ۵ روز به صورت کامل نشان می‌دهد؛ یعنی زمان رسیدن کرونا به مرحله حاد طولانی‌تر است ولی در آنفلوانزا معمولا طی ۴۸ ساعت همه علایم مشخص می‌شود. علایم مشخص و شایع‌تر کرونا ویروس سرفه‌های خشک و احساس ناراحتی و درد مبهم در قفسه سینه است که معمولا در آنفلوانزا وجود ندارد. البته در آنفلوانزا سرفه داریم ولی خیلی خشک نیست و در سرماخوردگی ساده اصلا سرفه نداریم. همچنین احساس خستگی و عدم شادابی بیشتر در کرونا و آنفلوانزا دیده می‌شود ولی در سرماخوردگی ساده وجود ندارد.
دکتر عابدینی با اشاره به این مطلب که عوارض گوارشی در کروناویروس شایع نیست خاطر نشان می‌کند: شکم‌درد، تهوع و استفراغ نیز در کرونا بسیار غیرشایع بوده و اسهال نیز زیر ۱۰ درصد در موارد کرونایی دیده می‌شود؛ به عبارت دیگر عوارض گوارشی در کروناویروس شایع نیست.
وی با بیان اینکه بیمار تیپیک کروناویروس با درد مبهم قفسه سینه، تب، سرفه‌های خشک و تنگی‌نفس تشخیص داده می‌شود، تصریح می‌کند: اگر فردی این علایم را در خود دید باید برای بررسی‌های بیشتر، عکسبرداری از ریه و اندازه‌گیری سطح اکسیژن به مراکز درمانی مشخص‌شده از سوی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مراجعه کند.
این فوق تخصص ریه، تنگی‌نفس شدید را نشانه‌ای جدی می‌داند و می‌گوید: بیماران دارای این علامت باید حتما به مراکز درمانی مراجعه کنند چرا که بررسی این علامت برای جلوگیری از ایجاد نارسایی تنفسی در بیمار از اهمیت زیادی برخوردار است. بیماران نباید تنها با دیدن علایمی مانند آبریزش بینی و عطسه به مراکز درمانی مراجعه کنند چرا که نه تنها خود را در معرض خطر و بیماری قرار می‌دهند بلکه با ایجاد شلوغی در مراکز درمانی، کادر درمان را با مشکل روبرو می‌کنند.
وی می‌افزاید: در سرماخوردگی‌های ویروسی پیشنهاد ما استراحت در منزل، مصرف میوه و سبزیجات تازه و مایعات زیاد به خصوص مایعات گرم و نداشتن استرس است.
آخرین تحولات کرونا ویروس و تحقیقات علمی درباره پیشگیری و درمان آن:
واکسن ویروس کامل: واکسن‌های ویروس کامل از اشکال ضعیف‌شده یا کشته‌شده ویروس استفاده می‌کنند که باعث ایجاد بیماری ملایم در انسان می‌شود. آن‌ها می‌توانند در طولانی‌مدت در تامین سیستم ایمنی مؤثر باشند؛ اما این خطر وجود دارد که برخی از افراد به دلیل واکسیناسیون بتوانند علائم بیماری را ایجاد کنند. گزارش‌ها حاکی از آن است که محققان روی این نوع واکسن کار می‌کنند.
واکسن زیرواحد پروتئین نوترکیب: واکسن‌های زیرواحد پروتئین نوترکیب، خطر ایجاد عفونت را در افرادی که آن‌ها را دریافت می‌کنند، ندارند، زیرا آن‌ها هیچ بیماری‌زای زنده‌ای ندارند. محققان در حال تحقیق هستند که آیا می‌بتوانند یک واکسن زیر واحد پروتئین نوترکیب ایجاد کنند که پروتئینی بنام سنبله (S-) پروتئین را هدف قرار دهد یا خیر. کرونا ویروس جدید از پروتئین S برای اتصال و عفونت سلول‌ها استفاده می‌کند. نوواکس، شرکت بیو دارویی Clover دانشگاه کوئینزلند و یک کنسرسیوم به سرپرستی بیمارستان واکسیناسیون کودکان تگزاس از این روش برای ایجاد واکسن کروناویروس استفاده می‌کنند.
واکسن آنتی‌بادی: محققان در کشورهای زیادی در حال تحقیق هستند که آیا می‌توانند با استفاده از آنتی‌بادی‌های ناشی از شیوع سارس واکسن ایجاد کنند یا نه؛ سارس شباهت‌های زیادی با کوویدـ۱۹ دارد زیرا در اثر ویروس‌های مرتبط با آن ایجاد می‌شود. تاکنون دانشمندان نشان داده‌اند که آنتی‌بادی‌هایی که ویروس سازنده سارس را خنثی می‌کنند، همچنین می‌توانند تا چه اندازه سلول‌های ویروس کرونا جدید را در مطالعات آزمایشگاهی آلوده کنند.
واکسن اسید نوکلئیک: واکسن‌های نوکلئیک اسید، مواد ژنتیکی مانند DNA یا RNA را به یک میزبان زنده تزریق می‌کنند. سلول‌هایی که حاوی اسید نوکلئیک جدید هستند، پروتئین‌هایی را که در DNA یا RNA کدگذاری شده‌اند، ایجاد می‌کنند و در سیستم ایمنی بدن ارائه می‌دهند. اگرچه این روند پیچیده است اما واکسن‌های اسید نوکلئیک سیستم ایمنی بدن را قادر می‌سازد تا با عوامل بیماری‌زا خاص مبارزه کند. استفاده از اسیدهای نوکلئیک مانند DNA یا RNA برای انتقال ایمنی، یک روش امیدوارکننده است اما تا به امروز این روش تنها در دام‌پزشکی استفاده می‌شده است.
منبع: روزنامه اطلاعات
نظرات