عاطفه محمودی 
تجارت‌نیوز گزارش می‌دهد:
بررسی آیین‌نامه انضباطی دانشجویان ۱۴۰۱/ سایه سنگین کمیته بر سر دانشجو
آیین‌نامه جدید انضباطی دانشجویان در روزهای گذشته به وزارت‌خانه‌های مربوط ابلاغ شد. تغییرات این آیین‌نامه اما بحث‌برانگیز شده است. از جمله تغییرات جدید و مهم می‌توان به اضافه‌شدن تبصره‌های تخلفات رایانه‌ای و حذف تجمعات مسالمت‌آمیز اشاره کرد.
به گزارش تجارت‌نیوز ، شورای عالی انقلاب فرهنگی، آیین‌نامه انضباطی جدید دانشجویان را ابلاغ کرد. بندهای جدید این آیین‌نامه اما، لیست تخلفات را گسترده‌تر کرده و دست دانشجویان را تقریبا برای هر گونه فعالیتی بسته است. حالا عضویت در یک گروه مجازی هم می‌تواند تعلیق یا جریمه‌ای باشد در کارنامه تحصیلی دانشجو؛ البته اگر کار به اخراج از دانشگاه نرسد!
به نظر می‌رسد دامنه تعجیل در صادر کردن احکام قضایی تنها به بازداشتی‌ها ختم نشد. مجلس و شورای عالی انقلاب فرهنگی نیز برای اعتراضات دانشجویی نسخه‌پیچی کرده‌اند، یکی طرح جریمه و ممنوع الخروجی رونمایی کرد و دیگری آیین‌نامه جدید انضباطی را ابلاغ.
هنوز یک ماه از دور بازدیدهای دانشگاهی علی بهادری جهرمی، سخنگوی دولت برای گفت‌وگو با دانشجویان معترض نگذشته است. برخی از دانشجویان بازداشتی آزاد شدند اما تعدادی دیگر به ضرب قانون‌های نانوشته از اعتراض منع شدند؛ از تعلیق‌های یک ماهه تا امضای تعهدنامه‌هایی با بندهای دردسرساز.
حالا با آیین‌نامه جدید انضباطی، نانوشته‌های این روزها قانونی شده است. آنچه در ادامه می‌خوانید، گزیده‌ای از مهم‌ترین تغییرات این آیین‌نامه است.
تبصره‌هایی که به تخلفات رایانه‌ای اضافه شد
یکی از این تغییرات، تخلفات رایانه‌ای و فعالیت‌های مجازی دانشجویان است. بر اساس تبصره 2 ماده 32، تشکیل گروه و کانال مجازی دانشجویی بالای 100 نفر نیازمند مجوز کمیته ناظر بر نشریات دانشجویی است.
یعنی ادمین کانال‌ها و گروه‌های مجازی باید برای تشکیل کانال و گروه مجوز داشته باشند. ضمن اینکه به پلتفرم خاصی هم اشاره نشده است. یعنی ممکن است هر پلتفرم داخلی یا خارجی را شامل شود.
در حوزه تخلفات رایانه‌ای، تولید، انتشار و بازنشر محتواها در گروه‌های متخلف مشمول تنبیه می‌شود. ضمن اینکه عضویت در گروه‌های غیرقانونی نیز هم برای دانشجویان تنبیه به دنبال دارد.
تخلفات رایانه‌ای آیین‌نامه انضباطی دانشجویان
تغییرات تنبیهات دانشجویی
در آیین‌نامه جدید انضباطی، «تذکر کتبی بدون درج در پرونده انضباطی دانشجو» حذف شده و ابطال پایان‌نامه و رساله یا مدرک تحصیلی اضافه شده است.
ضمن اینکه بر اساس تبصره 1 از ماده 12، رئیس دانشگاه مجاز است تا زمان رسیدگی به پرونده دانشجوی متخلف در کمیته انضباطی، از ورود او به دانشگاه جلوگیری کند. (مشروط بر اینکه رسیدگی به پرونده از یک ماه تجاوز نکند)
همچنین پرونده‌هایی که به کمیته مرکزی انضباطی برای رسیدگی و اعمال ارجاع می‌شود، رئیس دانشگاه مجاز است از ورود دانشجو به دانشگاه جلوگیری کند.
تنبیهات آیین‌نامه انضباطی دانشجویان 1401
بر اساس ابلاغیه جدید شورای عالی انقلاب فرهنگی ، دانشجو نمی‌تواند از اوراق پرونده خود رونوشت یا کپی تهیه کند. این رونوشت می‌تواند به دانشجو کمک کند، خارج از جلسه برای دفاعیه خود مشاوره حقوقی بگیرد. در شیوه‌نامه جدید فقط حق مشاهده و امضا را دارد!
این تغییرات در حالی ابلاغ شد، که برخی از دانشجویان از دانشگاه‌های مختلف از سراسر کشور همین حالا در کمیته انضباطی دانشگاه خود پرونده باز دارند.
تعلیق از تحصیل دانشجویان معترض
آبان ماه، اخباری از احضار و تعلیق برخی از دانشجویان منتشر شد. تعلیق دانشجویان هنر دانشگاه الزهرا، علامه طباطبایی و… بخشی از برخوردهای قهری در مواجهه با اعتراضات دانشجویان بود.
احکام برخی از این دانشجویان تعلیق یک ماهه است. اما نکته مهم اینجاست که یک ماه تعلیق به معنای غیبت در چهار جلسه درسی است. این احتمال وجود دارد که دانشجویان از یک ترم تحصیلی جا مانده و به عبارتی مشروط شوند.
حذفیات آیین‌نامه دانشجویان 1401
سعید یکی از دانشجویانی است که در جریان اعتراضات جاری تعلیق شده است. او به تجارت‌نیوز می‌گوید: «2 گروه تعلیقی در دانشگاه داشتیم. گروه اول بعد از پیگیری دانشجویان و اساتید، با تعهد کتبی، رفع تعلیق شدند. اما تعهدی که این گروه از دانشجویان دادند، نوشته خود دانشجویان بود. متن این تعهدنامه طوری تنظیم شد که برای دانشجویان تبعاتی نداشته باشد.»
اما این روند به دانشجویان بعدی تعلیق‌شده نرسید. گروه بعدی باید تعهدنامه‌ای که از سوی دانشگاه تنظیم شده بود را امضا می‌کردند.
دانشجویان امکان عکس گرفتن یا برداشتن کپی از متن تعهدنامه که شامل تفهیم اتهام هم می‌شد را نداشتند. آنها باید متن تعهدنامه را همانجا می‌خواندند و امضا می‌کردند. یعنی همان برخوردی که تا پیش از ابلاغ آیین‌نامه جدید، غیرقانونی بود.
او می‌گوید: «من از تعلیقی‌های دور دوم بودم. برای ما تعهدنامه‌ای از قبل از سوی دانشگاه تنظیم شده بود. گفتند باید این تعهدنامه را امضا کنید. اما امضای این تعهدنامه به معنای پذیرش اتهاماتی بود که برای ما دردسرساز می‌شد.»
این دانشجوی تعلیقی می‌گوید: «تعهدنامه را امضا نکردم. متن این تعهدنامه از سه بند تشکیل شده بود. به طور دقیق متن آن را به یاد ندارم، چون امکان برداشتن نسخه کپی از آن نداشتیم. باید همانجا می‌خواندیم و امضا می‌کردیم.»
او ادامه می‌دهد: «این تعهدنامه چند بند دارد. بند اول اقرار به فراهم کردن شرایط اغتشاش در دانشگاه است. بند دوم این است که دیگر تکرار نمی‌کنم. بند سوم این بود که در صورت تکرار، دانشگاه و نهادهای قضایی می‌توانند با من برخورد داشته باشند.»
سمیرا یکی دیگر از دانشجویان تعلیقی است. او هم به تجارت‌نیوز می‌گوید: «یک ماه تعلیق شدم. هنوز تعهدنامه را امضا نکرده‌ام.»
او می‌گوید هنوز در پیچ و خم رفت‌وآمدها برای شرکت در اعتراضات دانشجویی است. آنچه برخی دیگر از دانشجویان می‌گویند هم تعلل در تشکیل جلسات کمیته انضباطی بود.
تعلل در رسیدگی به پرونده برای ابلاغ آیین‌نامه جدید؟
یکی از دانشجویان تعلیقی می‌گوید: «زمان تماس برای احضارها نسبت به آنچه در آیین‌نامه قبلی بود، غیرقانونی بود. برای مثال امروز تماس می‌گرفتند و می‌گفتند باید هرچه زودتر مراجعه کنید. گاهی باید بلافاصله بعد از اطلاع، مراجعه می‌کردیم.»
او می‌گوید: «برخی از جلسات کمیته انضباطی که باید در روزهای اخیر تشکیل می‌شد، صورت نگرفت. جلسه رسیدگی به پرونده خودم هم تشکیل نشد. به نظر می‌رسد منتظر ابلاغ آیین‌نامه جدید بودند، تا اتهاماتی که وارد کرده‌اند قانونی باشد.»
آنطور که این دانشجو می‌گوید یکی از اتهاماتی که به او وارد شده، ارسال فیلم به شبکه‌های معاند بود. اما اینکه چرا چنین اتهامی وارد شده و چطور می‌خواهند ثابت کنند، مشخص نیست.
او می‌گوید که با توجه به آیین‌نامه جدید، دفاع از خود در برابر اتهامات واردشده، برایش سخت می‌شود.
مجازات بر اساس آیین‌نامه جدید است یا قدیم؟
اما آیا قانون اجازه تفیهم اتهام بر اساس آیین‌نامه جدید را به کمیته انضباطی می‌دهد؟
هوشنگ پوربابایی، وکیل پایه یک دادگستری در این مورد به تجارت‌نیوز می‌گوید: «بر اساس اصل قانونی قبح عقاب بلابیان، اگر قبل از تصویب و تائید قانون و انتشار آن در روزنامه رسمی، فردی مرتکب عمل مورد نظر شود، تحت مجازات قرار نمی‌گیرد.»
به عبارتی عمل تخلفی جدید، بعد از ابلاغ قانون قابل پیگیری قانونی و مجازات است.
نظرات