نظریه‌های اقتصادی بدون توجه به عدالت ارزشی ندارند

به گزارش تجارت‌نیوز ، مراسم رونمایی از کتاب «اقتصاد بخش عمومی» نوشته زنده یاد محمدحسین تمدن جهرمی، اقتصاددان و استاد فقید دانشگاه تهران با حضور و سخنرانی جمعی از اساتید دانشگاه و دانشجویان برگزار شد.
وی با اشاره به تجربیات خود در خصوص اقتصاد بخش عمومی، افزود: در دهه گذشته ما شاهد تلاش ها، مقالات، گفت‌وگو و تبیین سیاست‌های هرچه بیشتر برای دولت زدایی از اقتصاد ایران به نفع اقتصاد آزاد بودیم. البته من نمی‌دانم این اصطلاح آزاد از کجا آمده و یک بار ایدئولوژیک به اقتصاد بازار داده است! لذا باید به یک نکته توجه کرد که آیا پیش نیازهای مورد نیاز اقتصاد بازار در شرایط فعلی فراهم است؟ آیا اقتصاد بازار با آن وظایفی که قانون اساسی بر عهده دولت گذاشته، هماهنگ است؟

عرب مازار خاطرنشان کرد: به نظر من یکی از ریشه‌های توجه بیش از حد به اقتصاد بازار، تاکید بیش از حد اساتید در کلاس‌های اقتصاد بر کارایی بازار رقابت کامل است. برخی بازار رقابت کامل را چنان درس می‌دهد گویی این یک معجزه در تاریخ است در صورتیکه همه ما می‌دانیم بازار رقابت کامل یک الگوی نظری بیش نیست. بازار رقابت مصداق خارجی ندارد و جایی اتفاق نیفتاده است لذا نمی‌توانیم آن را به عنوان یک راه حل برای حل مشکلات اقتصاد کشور ارائه کرد اما این موضوع به یک باور و اعتقاد در دانشجویانی تبدیل شده که امروزه مسئولیت‌های مهمی در کشور دارند و در مقام تصمیم گیری و تصمیم سازی قرار گرفته‌اند.

وی با تاکید بر اینکه اصرار به برقراری سازوکار بازار در کشور لااقل در کوتاه مدت منطقی نیست، گفت: مثال واضح آن بازار ارز است. تعیین نرخ ارز در حاشیه خیابان های تهران و بعضی شهرهای خارجی صورت می گیرند و نام آن را بازار آزاد گذاشته‌اند درحالیکه پس از انقلاب تصدی دولت در حوزه اقتصادی یک الزام قانونی برای حفظ و حراست از سرمایه‌های ملی کشور بود. بسیاری از صنایع و بنگاههای مهم کشور بلاتصدی مانده و بسیاری هم در دادگاه‌ها مصادره شده بود بنابراین خیل عظیمی از این بنگاه‌ها با مشکلات متعددی در اختیار دولت قرار گرفت.

وی با بیان اینکه درس اقتصاد بخش عمومی به شکل امروزی، اولین بار توسط دکتر تمدن جهرمی ایجاد شد، گفت: استاد جهرمی در نهضت ملی شدن صنعت نفت فعال بود و در آن زمان گرایش‌های چپ داشت اما بارها از ایشان به نقل از پوپر شنیدم که اگر جوانی گرایش سوسیالیستی نداشته باشد دل ندارد اما اگر در دوران میانسالی سوسیالیست باقی بماند، عقل ندارد. ایشان فردی بود که در حوزه های مختلف دانش مانند سیاست، تاریخ، حقوق و جامعه شناسی صاحب تخصص بودند.

طیب نیا در پایان خاطرنشان کرد: مرحوم تمدن دغدغه عدالت داشت. اگر یک نظریه اقتصادی هرچقدر هم منسجم باشد اما نتواند عدالت را اجرا کند، ارزشی ندارد. ایشان همواره سعی می کرد مفهوم عدالت را در ذهن دانشجویان بنشاند.

منبع: جماران