آخرین آمار بازماندگان از تحصیل در ایران/ وضعیت در سیستان و بلوچستان بغرنج است

به گزارش تجارت‌نیوز، اگرچه هر کدام از وزرای آموزش و پرورش که شروع به کار می‌کنند، از شعار عدالت آموزشی غافل نمی‌شوند، اما آمارها نشان از افزایش تعداد کودکان بازمانده از تحصیل و ترک تحصیل دانش‌آموزان می‌دهد. در این میان سهم برخی از استان‌ها بیشتر از سایر مناطق است. بررسی آمارها نشان می‌دهد استان سیستان و بلوچستان وضعیت بغرنجی از نظر ریزش تحصیلی دارد.

هر چند وقت یکبار کارشناسان و مقامات رسمی از آمارهای بالای ترک تحصیل و بازماندگی از تحصیل در کشور می‌گویند. آمارهایی که در سال‌های اخیر روند صعودی گرفته است و هزاران کودک را در جای جای ایران از دسترسی به فرصت‌های برابر آموزشی دور می‌کند. با همه اینها به نظر می‌رسد اولویت‌های رضامراد صحرایی، وزیر آموزش و پرورش موضوعات دیگری است.

چهارشنبه‌های امام رضایی در مدارس

آنطور که مهر گزارش داده، صحرایی روز گذشته در گردهمایی مدیران کل استان‌ها و شورای معاونان آموزش و پرورش گفت: «باید چهارشنبه‌های امام رضایی را در مدارس زنده کنیم. جاری شدن قرائت صلوات خاصه قبل از ورود به کلاس درس بسیار ارزشمند است.»

وضعیت کمبود معلم و بازماندگان از تحصیل در کشور به گونه‌ای پیش رفت که برخی از نمایندگان از احتمال استیضاح او گفتند.  پیش از این علی خضریان، نماینده مجلس به تسنیم گفت که طرح استیضاح وزیر آموزش و پرورش کلید خورده است. البته بعد از آن دیگر خبری از استیضاح صحرایی نشد. 

مشکلات آموزشی در ایران کم نیست، اما استان سیستان و بلوچستان با شدت بیشتری آن را تجربه می‌کند. از جمله این مشکلات می‌توان به کمبود کلاس درس، کمبود معلم، سرویس مدرسه و... اشاره کرد. 

هفته گذشته بود که مینی‌بوس حامل دانش‌آموزان در شهرستان قصرقند در استان سیستان و بلوچستان واژگون و آتش گرفت. مینی‌بوسی که گفته می‌شود عبوری بوده نه آنکه سرویس مدرسه باشد. دانش‌آموزان روستای دیرمان در این شهرستان به دلیل نداشتن سرویس مدرسه، سوار این مینی‌بوس شدند. 

پیش از آن هم تعدادی دانش‌آموز دیگر در شهرستان سرباز در استان سیستان و بلوچستان به دلیل نداشتن سرویس مدرسه سوار بر خودروی سوخت‌بر شدند که در میان حادثه خودرو واژگون و دانش‌آموزان زخمی می‌شوند. 

10 درصد از بازماندگان از تحصیل در سیستان و بلوچستان

معین‌الدین سعیدی، نماینده مجلس در این مورد به ایلنا گفت: «ما در کل این استان مشکل طرح روستامرکزی و جابه‌جایی دانش‌آموزان را داریم که به شدت موجب ریزش تحصیلی و افزایش تعداد بازماندگان از تحصیل شده است.»

او توضیح داد: «حدود 10 درصد از بازماندگان از تحصیل در کشور در استان سیستان و بلوچستان هستند و بیشتر هم دختران را دربرمی‌گیرد. در واقع از هر 100 نفر دانش‌آموز در سیستان و بلوچستان، کمتر از حدود 40 نفر موفق به کسب دیپلم می‌شوند و عمدتا ریزش تحصیلی رخ می‌دهد.»

آنطور که سعیدی گفته از نظر کمبود معلم هم استان سیستان و بلوچستان وضعیت نامناسبی دارد. او در این مورد گفت: «در کشور بنا بر گزارش همکاران کمیسیون آموزش 23 هزار کلاس درس بدون معلم داشتیم. همین حالا در استان سیستان و بلوچستان حدود 14 هزار و 500 معلم کم داریم و شاهد هستیم یک معلم چند پایه آموزشی را تدریس می‌کند.»

بنا بر آمارهایی که معین‌الدین سعیدی، نماینده مجلس داده در موضوع کمبود معلم هم استان سیستان و بلوچستان نسبت به سایر استان‌ها وضعیت بدتری دارد.

سیستان و بلوچستان وضعیت بغرنجی دارد

آمارهای مختلفی از کودکان بازمانده از تحصیل اعلام و منتشر می‌شود. پیش از این مرکز پژوهش‌های مجلس در گزارشی به این موضوع پرداخت. در این گزارش آمده که تعداد کل افراد بازمانده از تحصیل در سال تحصیلی 1395-1394 برابر با 777 هزار و 862 نفر بود که در سال تحصیلی 1401-1400 به 911 هزار و 272 نفر افزایش یافت. 

به عبارتی تعداد کودکان بازمانده از تحصیلی طی پنج سال بیش از 17 درصد افزایش یافت. 

در گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس آمده که در سال تحصیلی 1401-1400 پنج استان سیستان و بلوچستان، خراسان رضوی، تهران، خوزستان و آذربایجان غربی دارای بیشترین فراوانی مطلق بازماندگان از تحصیل هستند. از این میان استان سیستان و بلوچستان وضعیت بغرنجی دارد. به گونه‌ای که از سال تحصیلی  1395-1394 تاکنون بیشترین فراوانی مطلق و نسبی را در شاخص مذکور دارد. تعداد کودکان بازمانده از تحصیل در این استان طی سال تحصیلی گفته شده 145 هزار و 340 نفر گزارش شده است.

بیشترین نرخ فقر آموزشی در سیستان و بلوچستان

نگاهی به وضعیت آموزشی کودکان در ایران نشان می‌دهد که اوضاع برای بسیاری از آنها خوب نیست. کودکانی که هم امنیت غذایی آنها تامین نیست، هم فرصت تحصیل در مقاطع مختلف را ندارند. اگر هم بتوانند مدرک دیپلم را بگیرند پشت سد کنکور می‌مانند. بیشترین قبولی‌های کنکور هم مربوط به دهک‌های بالای جامعه است. ادعایی که مرکز پژوهش‌های مجلس نیز آن را تائید می‌کند. 

پیش از این مرکز پژوهش‌های مجلس در گزارشی با اشاره به آمارهای وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی نوشت که در سال 1399، حدود 70 درصد از کودکان بازمانده از تحصیل در دهک یک تا پنج قرار داشتند. دهک دوم با 22 درصد بیشترین سهم را به خود اختصاص داده است. ضمن آنکه استان سیستان و بلوچستان با 16/73 درصد دارای بیشترین نرخ فقر کودکان بازمانده از تحصیل در بین خانوارهای دارای کودک بازمانده از تحصیل را داشت. 

یک و نیم میلیون کودک در آستانه بازماندگی از تحصیل

اخیرا نیز هادی موسوی‌نیک، کارشناس مرکز پژوهش‌های مجلس آمارهایی ارائه کرد که نشان می‌دهد علاوه بر کودکان بازمانده از تحصیل، تعداد زیادی نیز در آستان بازماندگی از تحصیل هستند. 

به گزارش اکوایران، موسوی‌نیک گفت: «14 میلیون کودک در خانوارهایی زندگی می‌کنند که حداقل سبد غذایی (2100 کیلو کالری مورد تائید بانک جهانی) را نمی‌توانند تامین کنند.»

او ادامه داد: «بر اساس آمارهای آموزش و پرورش 450 هزار کودک بازمانده از تحصیل داریم. البته این آمار مربوط به سال گذشته است و ممکن است اکنون تغییر کرده باشد.»

این کارشناس مرکز پژوهش‌های مجلس توضیح داد: «حدود یک و نیم میلیون کودک در معرض بازماندگی از تحصیل داریم. کسانی که از نظر مشخصات اقتصادی و اجتماعی آنها بیشترین شباهت با کودکان بازمانده از تحصیل را دارند. از نظر آموزشی و تبعیض آموزشی نیز سال گذشته، 12 درصد قبولی‌های رتبه زیر 3000 کنکور فقط از مدارس دولتی بودند. 84 درصد قبولی‌های رتبه‌ زیر 3000 هم فقط از سه دهک بالای درآمدی بودند.»

اگرچه آمارها وضعیت بغرنج آموزش در کشور را تائید می‌کند، اما تاکنون تغییری در روند سیاستگذاری‌ها ایجاد نشده است. پیش‌تر شیوا قاسمی‌پور، دبیر اول کمیسیون آموزش مجلس به جماران گفت: «متاسفانه در دولت‌ها آموزش و پرورش د اولویت آخر هم نیست. تا زمانی که آموزش و پرورش به عنوان دغدغه اول مسئولان رده بالای کشور نباشد، مشکلات این حوزه رفع نمی‌شود.