الهام میرمحمدی 
آیا حمله ترامپ به سوریه یک جنگ اقتصادی است؟
با حمله به سوریه، یکی از اهداف آمریکا شاید ضعیف کردن اقتصادهای دو کشور روسیه و ایران باشد؛ دو کشوری که از نگاه دونالد ترامپ دشمن تلقی می‌شوند. تحریم‌ها از یک سو و حمله نظامی به سوریه از سوی دیگر، که چندین قدرت منطقه‌ای و جهانی را درگیر می‌کند، تاثیر گسترده‌ای بر بازار نفت، گاز و آلومینیوم دارد.
الهام میرمحمدی: تمامی جنگ‌ها تاثیرات اقتصادی خاص خود را دارند. ادامه درگیری در سوریه، که یک جنگ نیابتی چندجانبه محسوب می‌شود و چندین قدرت منطقه‌ای و جهانی را درگیر می‌کند، عواقب گسترده‌ای دارد که یکی از آنها می‌تواند افزایش قیمت نفت باشد.
به گزارش تجارت‌نیوز به نقل از دویچه‌وله، حوادث و رویدادهای هفته گذشته تحلیلگران را بر آن داشته تا به ارزیابی تاثیر افزایش تنش‌های ژئوپولتیکی میان قدرت‌ها در سوریه بر افزایش قیمت نفت، گاز، آلومینیوم و سایر کالاها بپردازند.
اقدامات اخیر ایالات متحده آمریکا بیش از هر چیز، تمرکز بر ضعیف کردن اقتصادهای روسیه و ایران دارد؛ دو کشوری که از نگاه آمریکا دشمن تلقی می‌شوند.
در این زمینه یک ابزار کلیدی آمریکا استفاده از «قانون مقابله با دشمنان آمریکا از طریق تحریم‌ها» یا CAASTA است که در سال 2017 از طریق کنگره و با اکثریت آرای جمهوری‌خواهان تصویب شد. با این اقدام دولت آمریکا جنگ اقتصادی علیه سه کشور روسیه، ایران و کره شمالی آغاز کرد.
در شش آپریل، تیم ترامپ از این قانون برای تحمیل سخت‌ترین تحریم‌های اقتصادی علیه منافع روسیه استفاده کرد. این تحریم‌ها در واقع، هفت تن از برجسته‌ترین سرمایه‌داران، 10 شرکت دولتی و 17 مقام ارشد دولتی در روسیه را هدف قرار داد.
روسال (Rusal) هم در فهرست شرکت‌های تحریم‌شده قرار داشت.
روسال شرکت تولیدکننده فلزات است که به گفته تحلیلگران با این اقدام آمریکا، به شکلی موثر از بازارهای جهانی حذف می‌شود.
این شرکت، پیشرو در زمینه تولید آلومینیوم در روسیه است که سهم آن از بازار جهانی 9 درصد گزارش شده است. با اعلام تحریم‌ها علیه این شرکت، از یک‌سو ارزش سهام آن در بازار بورس مسکو سقوط کرد و از سوی دیگر ارزش روبل روسیه کاهش یافت.
به دنبال بازتاب میزان عرضه آلومینیوم و پیش‌بینی‌ها در مورد آن، قیمت جهانی این فلز طی هفته گذشته بیش از 10 درصد افزایش یافت.
اگرچه به نظر می‌رسد تحریم‌های جدید تحمیل‌شده، با هیچ اقدام خاصی از سوی روسیه مرتبط نیست، اما به طور کلی ریشه در محکومیت رهبری این کشور دارد.
وزارت خزانه‌داری ایالات متحده در گزارشی که در تاریخ شش آپریل منتشر شد، اعلام کرد: دولت روسیه در حال انجام فعالیت‌های بدخواهانه در سراسر جهان است. ادامه اشغال کریمه، خشونت در شرق اوکراین، کمک نظامی به رژیم بشار اسد برای کشتار جمعی غیرنظامیان، تلاش برای از بین بردن دموکراسی‌های غربی و فعالیت‌های سایبری مخرب از جمله این اقدامات است.
تیم ترامپ همچنین در 8 مارس با هدف تقویت صنعت فولاد در آمریکا، تعرفه‌های 10 و 25 درصدی برای واردات آلومینیوم و فولاد از برخی کشورها وضع کرد. هنوز مشخص نیست که آیا میان این تصمیم او و تحریم شرکت روسال رابطه‌ای استراتژیک وجود دارد.
بازار انرژی
دو تن از مدیران کلیدی در حوزه انرژی روسیه، الکسی میلر (Alexei Miller) مدیرعامل شرکت گازپروم و ولادیمیر بوگدانف (Vladimir Bogdanov) رئیس شرکت نفتی سورگوت‌نفته‌گس (Surgutneftegas)، که 11 درصد از نفت خام روسیه را تولید می‌کند، هم در فهرست تحریم‌ها قرار دارند. ممنوعیت سفر و انجام هرگونه کسب‌وکار در کشورهای غربی شامل حال هر دو می‌شود.
علی‌رغم ممنوعیت سفر و انجام هرگونه کسب‌وکار در کشورهای غربی برای این شخص حقیقی، شرکت‌های آنها یعنی گازپروم و سورگوت‌نفته‌گس در فهرست تحریم‌ها نیستند.
اگر آمریکا تحریم‌هایی علیه این دو شرکت وضع می‌کرد، تامین گاز اروپا با مشکل مواجه می‌شد که احتمالا مخالفت متحدان اروپایی را به دنبال می‌داشت.
پیش‌بینی می‌شود، تحریم‌های سنگین بر تولیدکنندگان سوخت فسیلی روسیه نظیر گازپروم و سورگوت‌نفته‌گس، منجر به افزایش قیمت نفت و گاز شود.
به دنبال تنش‌های ژئوپولتیکی طی یک سال گذشته، قیمت نفت افزایش قابل توجهی یافته است.
در ژوئن 2017، قیمت هر بشکه نفت خام از حدود 43 دلار به 67 دلار در هفته گذشته رسید.
در هفت آپریل و تنها طی یک روز، شاهد افزایش 5 دلاری قیمت نفت بوده‌ایم و در حال حاضر قیمت طلای سیاه در بالاترین سطح خود از سال 2014 تاکنون قرار دارد.
افزایش تب جنگ
روز گذشته آمریکا به همراه متحدانش انگلیس و فرانسه حملات هوایی محدودی را به بخش‌هایی از سوریه انجام داد. رهبران آلمانی اما از قبل مشخص کرده بودند که برلین در هیچ‌گونه عملیات نظامی شرکت نخواهد کرد.
تحت تاثیر نگرانی‌ها نسبت به حمله نظامی آمریکا به سوریه، روز جمعه قیمت نفت برای نهمین روز متوالی افزایش یافت و به 72.58 دلار به ازای هر بشکه رسید.
این حملات در واکنش به استفاده ارتش سوریه از سلاح‌های شیمیایی در دوما حومه دمشق، که منجر به کشته شدن ده‌ها غیرنظامی شد، صورت گرفت.
دولت سوریه اما به شدت چنین حمله‌ای را تکذیب کرده است. وزارت امور خارجه روسیه نیز در یک نشست مطبوعاتی در هشت آپریل گفته بود که اطلاعات آمریکا در مورد حمله مذکور نادرست است و این اخبار را جعلی، دروغ و غیرقابل اثبات خواند.
واکنش احتمالی روس‌ها به این اقدامات، درگیری و برخورد مستقیم روس‌ها در یک طرف و آمریکا، فرانسه و بریتانیا را در طرف دیگر به دنبال خواهد داشت.
از سوی دیگر، قطعنامه پیشنهادی روسیه برای محکومیت این حمله، پس از بحث و بررسی در شورات امنیت سازمان ملل متحد رای نیاورد.
پیش‌بینی قیمت نفت
تحلیلگران بازار نفت معتقدند، طی چند سال آینده قیمت نفت -جز در برخی دوره‌های کوتاه- به بیش از 65 دلار به ازای هر بشکه نخواهد رسید. چرا که افزایش بیشتر مشوقی برای افزایش تولید شیل آمریکا خواهد بود که منجر به افزایش ذخایر جهانی و کاهش قیمت می‌شود.
بر اساس تجزیه و تحلیل‌ها، قیمت بالاتر از 70 دلار، تنها نتیجه رویدادهای ژئئوپولتیکی نظیر جنگ یا انقلاب است که می‌تواند تولیدِ کشورهای اصلی چون عربستان سعودی، ایران، روسیه، ونزوئلا، عراق یا کویت را تحت تاثیر قرار دهد.
تغییر رژیم و ناآرامی در این کشورهای نفت‌خیز می‌تواند اثرات طولانی‌مدت داشته باشد. شاید بهترین نمونه در این زمینه کشور لیبی است که هنوز تحت تاثیر جنگ‌های داخلی میزان تولیدش به ثبات نرسیده است.
نظرات