رئیسی امروز به چین می‌رسد / هدف از دیدار رئیسی با شی‌جین‌پینگ

به گزارش تجارت‌نیوز ، ابراهیم رئیسی، رئیس جمهور ایران، اواخر امروز با هیئتی بزرگ از تهران و به دعوت شی جین پینگ، رئیس‌جمهور چین، وارد این کشور می‌شود.

این سفر سه روزه اولین سفر دولتی رئیسی به چین، غول اقتصادی آسیا و اولین سفر رئیس جمهور ایران به این کشور در 20 سال گذشته است. رئیسی و شی اولین بار به عنوان روسای جمهور در حاشیه نشست سران سازمان همکاری شانگهای (SCO) که ماه سپتامبر در ازبکستان برگزار شد، دیدار کردند. در این نشست چین از تلاش موفقیت‌آمیز ایران برای عضویت کامل در این سازمان حمایت کرده بود.

تیم همراه رئیسی شامل چه کسانی است؟

تیم رئیسی شامل افرادی از جمله رئیس کل جدید بانک مرکزی، محمدرضا فرزین است که به اولویت‌های او در این سفر اشاره دارد. شش نفر از اعضای کابینه رئیسی شامل وزرای اقتصاد، نفت، امور خارجه، تجارت، راه و شهرسازی و کشاورزی نیز در این هیئت اعزامی حضور دارند.

به نقل از الجزیره ، نوشته‌ای از ابراهیم رئیسی روز دوشنبه در یکی از نشریات برجسته چین منتشر شد که در آن رئیس جمهور ایران از گسترش روابط دوجانبه دو کشور استقبال کرده بود. رئیسی با شی جین پینگ دیدار خواهد کرد و پس از آن مذاکراتی بین هیئت‌های دو طرف انجام خواهد شد که انتظار می‌رود با حضور روسای جمهور در نهایت به امضای چندین توافق منجر شود.

محمد جمشیدی، معاون سیاسی رئیسی، روز یکشنبه گفت که هدف اصلی این سفر نهایی کردن سازوکارهای عملیاتی مربوط به توافقنامه همکاری جامع 25 ساله دو کشور است که در سال گذشته امضا شد.

در اوایل سال 2022، حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران، گفته بود که این توافق وارد مرحله اجرایی شده است، اما از آنجایی که ایران تحت تحریم‌های ایالات متحده قرار دارد، هیچ قرارداد یا پروژه بزرگی تحت این توافق اعلام نشده است.

به گفته یک مقام سرمایه‌گذاری ایرانی، چین در اولین سال ریاست جمهوری رئیسی تنها 162 میلیون دلار در اقتصاد ایران سرمایه‌گذاری کرده است که کمتر ازمیزان سرمایه‌گذاری است که افغانستان و ترکیه در این انجام داده‌اند. با این وجود، چین همچنان بزرگترین شریک تجاری ایران است و داده‌های گمرک ایران در 10 ماهه نخست سال 1401، نشان می‌دهد ایران 12.6 میلیارد دلار کالا به چین صادر و 12.7 میلیارد دلار کالا از این کشور وارد کرده است.

از سوی دیگر چین نیز علیرغم تحریم‌های آمریکا خرید نفت از ایران را همچنان ادامه می‌دهد، اما به ادعای الجزیره حجم دقیق آن هنوز مشخص نیست. به گفته این خبرگزاری تعدادی از شرکت‌هایی که داده‌های تجاری را دنبال می‌کنند گفته‌اند که صادرات نفت ایران در دو ماه آخر سال ۲۰۲۲ به بالاترین حد خود رسیده بود و شروع قدرتمندی برای سال ۲۰۲۳ داشت.

چین نیز همراه با روسیه اعلام کرده است که از تلاش ایران برای پیوستن به گروه بریکس، گروهی متشکل از برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقای جنوبی، حمایت می‌کند.

مذاکرت برجام و روابط چین با شورای همکاری خلیج فارس

چین یکی از امضاکنندگان توافق هسته‌ای ایران (برجام) با قدرت‌های جهانی است که شامل روسیه، ایالات متحده، بریتانیا، فرانسه و آلمان نیز می‌شود. واشنگتن به‌طور یکجانبه در سال 2018 توافق برجام را ترک کرد.

همراه رئیسی، علی باقری کنی، مذاکره‌کننده ارشد در زمینه مسائل هسته‌ای نیز حضور خواهد داشت. باقری کنی در حال انجام مذاکرات با غرب با هدف بازگرداندن برجام است. مذاکرات برجام در اوایل سال 2021 آغاز شد اما با این حال، همچنان در بن‌بست باقی مانده است.

حضور مذاکره‌کننده هسته‌ای، می‌تواند به این معنی باشد که مذاکرات برجام می‌تواند بخش مهمی از این سفر است. ایالات متحده علناً تاکید می‌کند که با توجه به مساله احتمال وجود پهادهای ایرانی در جنگ اوکراین و ناآرامی‌های اخیر در داخل ایران، مذاکرات هسته‌ای در حال حاضر برای این کشور اولویت ندارد.

اما تهران واشنگتن را به تظاهر متهم کرده است چرا که پیام‌هایی مبنی بر بازگشت به برجام به طور مرتب از طریق واسطه‌ها بین این دو رد و بدل می‌شود.

در همین حال، دیدار رئیسی اندکی پس از آن صورت می‌گیرد که تهران در ماه دسامبر با سفیر چین در تهران تماس گرفت تا نارضایتی خود را پس از صدور بیانیه مشترک جنجالی شی جین پینگ با رهبران کشورهای شورای همکاری خلیج فارس (GCC) اعلام کند.

شی که اخیرا روابط نزدیکتری را با کشورهای منطقه از جمله برخی از کشورهای عربی همسایه ایران دنبال کرده است، بیانیه‌ای را امضا کرده بود که خواستار زیر سوال بردن مالکیت ایران بر سه جزیره در تنگه هرمز و همچنین مطرح کردن نکاتی درباره حضور منطقه‌ای ایران و برنامه هسته‌ای آن بود.