جزئیات طرح قیمتی برای برق

در مدل نخست مشترکانی که زیر الگوی در نظر گرفته شده مصرف دارند، نه‌تنها افزایش تعرفه برق را تجربه نخواهند کرد، بلکه پیشنهاد طرح‌های تشویقی در انتظار آنها خواهد بود.

به گزارش تجارت‌نیوز، دو مدل بعدی ترسیم شده اما برای مشترکانی است که بالاتر از الگوی مصرف، برق استفاده می‌کنند. این مشترکان پرمصرف که در دو بخش جانمایی شده‌اند، اگر بالاتر از الگوی در نظر گرفته شده، مصرف داشته باشند با افزایش ۵۰ درصدی تعرفه‌های برق مواجه می‌شوند و اگر بیش از این میزان، مصرف برق را ادامه دهند با افزایش ۱۰۰ درصدی تعرفه‌ها روبه‌رو خواهند شد.

ارزیابی‌ها نشان می‌دهد از میان مشترکان کل کشور تنها ۱۴ درصد بالاتر از الگو مصرف دارند و ۲ درصد نیز فراتر از آنچه تعریف شده برق مصرف می‌کنند. البته الگوی سه‌‌گانه تصمیم‌سازان نیرو برای کنترل مصرف برق در مناطق مختلف کشور با یکدیگر یکسان نیست. به‌گفته سیاست‌گذاران، افزایش تعرفه‌ها بسته به مناطق مختلف کشور در رده‌بندی‌های مختلفی تعیین شده است.

اواخر مردادماه امسال بود که معاون وزیر نیرو در امور برق و انرژی از آغاز جریمه مشترکان پرمصرف برق از یکی، دو ماه دیگر خبر داد. به‌گفته همایون حائری یکی از راهکارهای مدیریت مصرف، کنترل مشترکان پرمصرف است تا بتوان از این طریق خاموشی‌ها را مدیریت کرد.

چندی پیش از این اظهارنظر هم، وزیر نیرو اعلام کرده بود که تعرفه مناسبی برای پرمصرف‌های آب و برق به دولت و مجلس ارائه شده است؛ چرا که حدود ۸۰ درصد مصرف‌کنندگان برق در حد الگوی تعریف شده یا زیر آن مصرف می‌کنند؛ اما در همین شرایط پرمصرف‌هایی وجود دارند که نباید از تعرفه‌های پایین برخوردار باشند.

به‌گفته رضا اردکانیان به همین دلیل اصلاح قیمت به‌عنوان یک ابزار برای اصلاح روند پرمصرف‌ها در دستور کار قرار گرفته است. از سوی دیگر مطابق با آمارها، بیش از ۵۰ درصد از مصرف برق در زمان اوج بار، مربوط به بخش خانگی است که به‌گفته تحلیلگران اقتصادی می‌توان این بخش را موثرترین مولفه در شکل‌گیری افزایش مصرف برق دانست.

همچنین طبق ارزیابی‌های بازوی پژوهشی مجلس، ۲۰ درصد از مشترکان خانگی (دو دهک بالای درآمدی) نزدیک به ۳۰ درصد از مصرف برق را به خود اختصاص داده‌اند که ۵۰ درصد بیشتر از میانگین مردم برق مصرف می‌کنند.

به اعتقاد سیاست‌گذاران نیرو، عامل اصلی که باعث شده مشترکان پرمصرف تمایلی به کنترل مصرف برق خود نداشته باشد، ارزان بودن قیمت برق در پله‌های بالای مصرف است. اتخاذ سیاست مناسب در قیمت‌گذاری و اصلاح تعرفه برق، راهکاری است که به اعتقاد آنها در کاهش مصرف برق بخش خانگی می‌تواند تاثیرات مثبتی از خود به‌جابگذارد.

در این میان برخی از نمایندگان مجلس نیز روی این موضوع اتفاق نظر دارند که در شرایط فعلی، اصلاح تعرفه برق به‌منظور اصلاح الگوی مصرف یک اقدام اجتناب‌ناپذیر است و زمینه را برای حل بحران خاموشی و بهبود اقتصاد صنعت برق فراهم می‌کند.

از طرف دیگر وزیر نیرو چندی پیش اعلام کرد که متوسط قیمت برق برای هر کیلووات ساعت حدود ۱۰۰ تا ۱۱۰ تومان است. به‌گفته وی اکنون از مشترکان برق به ازای هر کیلووات ساعت، ۸۰ تومان دریافت می‌شود. برخی بررسی‌های کارشناسی نشان می‌دهد با فرض قیمت ۸ هزار تومان برای هر دلار، قیمت تمام‌شده هر کیلووات ساعت برق حدود هزار تومان خواهد بود و با فرض دلار ۴هزار تومانی سابق، قیمت حدود ۵۰۰ تومان می‌شود.

این در حالی است که اکنون برای بیشتر مشترکان، قیمت حدود ۸۰ تومان و تعرفه مشترکان پرمصرف ۲۰۰ تومان است که حدود یک‌پنجم قیمت تمام‌شده واقعی آن با دلار ۸ هزار تومانی است. اقتصاد نامتوازن توصیفی است که بیشتر کارشناسان صنعت برق این روند را به آن نسبت می‌دهند.

حال در تازه‌ترین خبرها، جزئیات افزایش تعرفه‌های برق برای پرمصرف‌ها از سوی سخنگوی صنعت برق کشور اعلام شد. البته زمان اجرایی شدن این طرح هنوز به‌طور دقیق اعلام نشده است؛ چراکه پیش از این معاون وزیر نیرو اعلام کرده بود که از اوایل مهرماه امسال این برنامه اجرایی خواهد شد، اما اوایل آبان‌ سال‌جاری دوباره حائری تاریخ جدیدی را برای عملیاتی شدن افزایش تعرفه‌ها اعلام کرد. وی در گفت‌وگو با «ایسنا» زمان احتمالی افزایش تعرفه برق پرمصرف‌ها را آذرماه امسال دانست.

سه مدل تعرفه‌گذاری

چندی است که بحث اصلاح تعرفه برق مشترکان پرمصرف از سوی وزارت نیرو و نمایندگان مجلس مطرح شده تا شاید از این مجرا بتوان وضعیت خاموشی‌ها در کشور را سروسامان داد. حال وزارت نیرویی‌ها در تازه‌ترین اظهارات خود از شیوه‌های جدید تعرفه‌گذاری برای مشترکان پرمصرف خبر می‌دهند. در همین راستا سخنگوی صنعت برق کشور از آخرین جزئیات افزایش تعرفه برق مشترکان پرمصرف رونمایی کرده است.

به‌گفته محمودرضا حقی‌فام، براساس برنامه‌ریزی صورت گرفته قرار شده برای مشترکانی که زیر الگو مصرف دارند، طرح‌های تشویقی در نظر گرفته شود و برای مشترکانی که بالاتر از الگو مصرف برق دارند، میزان تعرفه دو برابر و برای مشترکانی که بیش از این میزان افزایش مصرف دارند، ۱۰۰ درصد افزایش تعرفه صورت گیرد.

البته براساس جزئیات اعلام شده قرار است افزایش تعرفه، بسته به مناطق مختلف در رده‌بندی‌های مختلف تعیین شود و برای این مساله نیز مصوبه‌هایی در نظر گرفته شده است.

به‌گونه‌ای که اگر مشترکان دو برابر الگو در نظر گرفته شده مصرف داشته باشند، میزان تعرفه ۵۰ درصد برای آنها افزایش یابد. حقی‌فام همچنین برای مشترکان کم‌مصرف نیز خبرهایی دارد.

به‌گفته وی مشترکانی که زیر الگو در نظر گرفته شده، برق مصرف می‌کنند، نه تنها افزایش تعرفه‌ای را تجربه نخواهند کرد، بلکه پیشنهاد طرح‌های تشویقی نیز برای‌شان در نظر گرفته شده است.

به اعتقاد حقی‌فام هدف از این برنامه این نیست که از مشترکان پولی دریافت شود، بلکه اصلاح و تغییر در مصرف برق مشترکان، هدف اصلی متولیان نیرو از اجرایی کردن این برنامه است. به گفته وی اگر برای مصرف مشترکان تا دو برابر الگوی مصرف باشد ضریب ۵/ ۱ و بالاتر از آن با ضریب دو محاسبه می‌شود، اما باید گفت که این مساله نیز بسته به مناطق و تعداد متفاوت است.

وی با تاکید بر این مساله که این موضوع فعلا برای مشترکان خانگی در نظر گرفته شده است، تصریح کرد: پس از تصویب مجلس و اخذ اجازه از آنها این طرح را اجرایی خواهیم کرد و امیدواریم که شاهد جنبه‌های مثبت و اجرای این طرح باشیم.

منبع: روزنامه دنیای اقتصاد