تجارت‌نیوز نحوه راه‌اندازی یک کسبوکار پرمشتری را بررسی می‌کند:
حاشیه سود ۲۵ تا ۳۰ درصدی لبنیات فروشی‌های سنتی
صف طولانی خریداران در بسیاری از مغازه‌های لبنیات سنتی نشان می‌دهد که این کسبوکار از رونق خاصی برخوردار است و در میان خانواده‌های ایرانی طرفداران خاص خود را دارد.
فهیمه اکبری صحت: با ایجاد کارخانه‌های بزرگ لبنیات در چند دهه گذشته و تولید محصولات پاستوریزه، اقبال مردم به خرید محصولات سنتی کمتر شده بود تا جایی‌که بسیاری از این واحدها تعطیل شدند؛ اما این صنعتی شدن آن‌چنان‌که به نظر می‌رسد بادوام و مطلوب نبود.
به گزارش تجارت‌نیوز، شایعات مختلفی که دامن‌گیر محصولات صنعتی به‌خصوص در حوزه مواد غذایی شد، کسب‌وکارهای سنتی را با فصل تازه‌ای احیا کرد. یکی از این کسب‌وکارها لبنیاتی سنتی بود.
پس‌ازاینکه صحبت‌های فراوانی پیرامون شیر وایتکس دار، تولید ماست با شیر خشک و … دهان‌به‌دهان بین مردم می‌پیچید لبنیاتی‌های سنتی در خیابان‌ها و کوچه‌های شهر قد علم کرده و شیر و ماست سنتی را به دست مردم دادند. این گزارش تلاش می‌کند راه‌اندازی یک فروشگاه و یا مغازه لبنیات سنتی با محصولات متنوع را بررسی کند. مهم‌ترین محصولاتی که در لبنیاتی‌ها ارائه می‌شوند عبارت‌اند از شیر پاستوریزه سنتی، سرشیر و خامه، کره، انواع پنیرها، انواع ماست‌ها،دوغ، کشک، روغن زرد یا همان روغن حیوانی و… .
برای راه‌اندازی این کسبوکار در مرحله اول باید شرایط اخذ پروانه کسب را داشت. این شرایط عبارت‌اند از مراجعه به اتحادیه مربوط و تقاضا برای اخذ مجوز که باید مراحلی را پشت سر گذاشت. با مراجعه به اتحادیه لبنیات‌فروشی استان و یا شهر باید درخواست مجوز ارائه شود.
پس از آن باید مدارک مربوط به تحصیل، فتوکپی شناسنامه، کارت پایان خدمت (برای آقایان)، کارت ملی، سند اجاره‌نامه و یا کپی از سند در صورت خریداری شدن ملک، معاینه پزشکی، گواهی عدم اعتیاد، گواهی عدم سوءپیشینه ،تأییدیه اماکن و … به اتحادیه ارائه شود.
در صورت تکمیل بودن تمامی مدارک خواسته‌شده پروانه کسب از سوی اتحادیه به متقاضی ارائه می‌شود. پس از دریافت مجوز باید تحلیل درستی از این کسبوکار ارائه‌شده و برای تمامی مراحل آن برنامه‌ریزی صورت گیرد. یکی از مهم‌ترین مباحثی که در تحلیل کسبوکار به وجود می‌آید میزان سرمایه اولیه موردنیاز است.
سرمایه اولیه: بررسی میزان سرمایه اولیه برای راه‌اندازی کسبوکار. این سرمایه در چه بخش‌هایی هزینه می‌شود؟ تجهیزات موردنیاز این کسبوکار چه میزان از سرمایه را از آن خود می‌کنند؟
این کسبوکار در دسته کسب‌وکارهایی قرار می‌گیرد که به سرمایه نسبت زیادی نیاز دارد. حسین ابراهیمی صاحب لبنیات مادر در خیابان جمهوری تهران می‌گوید: «اجاره مغازه یکی از مهم‌ترین بخش‌هایی است که سرمایه اولیه را به خود اختصاص می‌دهد. یک لبنیاتی به یک محیط آشپزخانه مانند برای فرآوری و تولید محصولات مختلف نیاز دارد. همچنین باید یک مغازه مناسب هم برای آن در نظر گرفت.
مجموع فضای موردنیاز برای این بخش بیش از 60 متر است. به عبارتی شما می‌توانید یک فضای 60 متری را اجاره کرده و حدود 20 متر به مغازه اختصاص داده و 40 متر آن را با دیواری جداسازی کرده و محصولات را در آن نگهداری و فرآوری کنید. برای مثال یکی از مغازه‌های ما در خیابان خزانه با متراژ 55 متر به قیمت 30 میلیون ودیعه و 3 میلیون و 500 هزار اجاره، است.
شعبه دیگری در خیابان جمهوری با 60 متر فضا به قیمت 80 میلیون ودیعه و 4 میلیون 500 هزار تومان اجاره‌شده است. یک ملک 70 متری در میدان کاج 120 میلیون ودیعه و ماهیانه 5 میلیون اجاره محصولات را در اختیار متقاضی قرار می‌دهد.»
به گفته وی تجهیزات بخش دیگری از سرمایه اولیه را به خود اختصاص می‌دهند. برای تهیه ماشین‌آلات و تجهیزات لبنیاتی معمولی با برند متوسط تقریبا ۴۰ تا ۵۰ میلیون سرمایه احتیاج است. برای دکوراسیون و تزئینات داخل مغازه و کولرگازی و هواکش مطلوب نیز بین هفت‌تا ۱۰ میلیون تومان سرمایه نیاز است.
جدول زیر لیست محصولات موردنیاز برای راه‌اندازی یک لبنیاتی همراه باقیمت آن‌ها را نشان می‌دهد:
| نام محصول و شرح | قیمت (تومان) |
| سردخانه و شوکر جهت نگهداری محصول در ابعاد ۲ در ۳ در ارتفاع ۲/۲ متر ساخته‌شده از ساندویچ پنل به ضخامت ۸ سانتیمتر، به همراه یک سری کمپرسور - کندان سور و اپراتور ۲ اسب کلترون | 14 میلیون و 500 هزار |
| مخزن تبدیل خامه به کره ۱۵۰ کیلویی پروسس | 5 میلیون و 200 هزار |
| وت دریافت شیر خام ۵۰۰ لیتری از جنس SS 304 ضخامت ۲ میل به همراه باسکول ۵۰۰ کیلویی ساخت شرکت توزین الکتریک تک لودسل | 2 میلیون و 500 هزارتا 3 میلیون |
| آیس بانک ۵۰۰ لیتری تمام استیل با کمپرسور و کندان سور ۵/۱ اسب | 6 میلیون 500 هزارتا 7 میلیون |
| شیر سردکن ۵۰۰ لیتری تمام استیل دارای کمپرسور و کندان سور ۱ اسب و همزن | 6 میلیون تومان |
| مخزن پروسس ۵۰۰ لیتری از جنس SS 304 ورق داخلی ۳ میل، شانه تخم‌مرغی ۲ میل و روکش ۵/۱ میل دارای الکتروموتور گیربکسی و همزن تمام استیل | 9 میلیون تومان |
| خمیرگیر استیل ۴۰ کیلویی جهت تولید کره از خامه زیر سپراتوری | یک‌میلیون و 500 هزار تومان |
| دیگ بخار ۲۵۰ کیلویی جهت دما دهی به مخزن پروسس با لوله‌های آتش‌خوار | 7 میلیون و 500 هزار تومان |
| پمپ انتقال محصول تمام استیل ۲ تنی | 2 میلیون تومان |
پس از برآورد میزان سرمایه موردنیاز و هزینه‌هایی که راه‌اندازی یک کسبوکار دارد باید چالش‌ها، ریسک و خطرات احتمالی را سنجید.
چالش‌ها و ریسک‌ها: کسبوکار با چه چالش‌ها و مشکلاتی روبه‌رو است؟ صاحب کسبوکار چه ریسک‌هایی را باید به جان بخرد؟ این ریسک‌ها چگونه برطرف می‌شود؟
صف طولانی خریداران در بسیاری از مغازه‌های لبنیات سنتی نشان می‌دهد که این کسبوکار از رونق خاصی برخوردار است و در میان خانواده‌های ایرانی طرفداران خاص خود را دارد؛ اما جواد گودرزنیا صاحب لبنیات سنتی عمو جواد در خیابان کمیل تهران می‌گوید: «آن‌چنان‌که به نظر می‌رسد این کسبوکار در تمامی نقاط شهر قابلیت راه‌اندازی ندارد.
حواشی بسیاری در رابطه با محصولات صنعتی در جریان است اما بسیاری از خانواده نسبت به بهداشتی بودن محصولات سنتی دچار ابهام هستند و به همین دلیل خرید یک محصول صنعتی را ترجیح می‌دهند. آن‌چنان‌که در جنوب و مناطق مرکزی شهر لبنیات سنتی از طرفداران خاصی برخوردار است فعالیت این مغازه‌ها در بالای شهر چندان به‌صرفه نیست. تهیه شیر مناسب و به قیمت چالش دیگر این کسبوکار است. برای داشتن یک لبنیاتی موفق باید با یک گاوداری و یا دامداری به‌صورت سالیانه قرارداد داشت.
چون تهیه مواد اولیه سالم یک اصل در این کسبوکار به شمار می‌رود. هرگونه خطر در تهیه مواد اولیه می‌تواند زندگی افراد و کسبوکار را نابود کند.»
به گفته وی: «موضوع دیگر خلاقیت در کسبوکار است. تصور نکنید تنها با فروش محصولات ساده می‌توانید یک کسبوکار موفق داشته باشید. تولید و فرآوری محصولات جانبی است که به رونق کسبوکار کمک می‌کند.
چالش‌های لبنیاتی‌ها با دامداران از دیرباز بر سر مسائلی مانند نحوه دریافت و نرخ شیر خام وجود داشته و امروز نیز وجود دارد. از سوی دیگر غیربهداشتی خواندن محصولات سنتی بر میزان فروش تأثیر به سزایی دارد.»
به گفته وی: «هزینه انرژی در یک مغازه لبنیاتی بالا است برای سیستم سرمایش تقریبا ماهیانه باید یک‌میلیون تومان هزینه کرد. همچنین مراحل جوشاندن و بهداشتی کردن شیر هم نیاز به انرژی خاص خود دارد. همچنین بسیاری از صنایع لبنی سال‌هاست که شکایات متعددی از لبنیاتی‌های سنتی به اتحادیه‌های مختلف و سازمان غذا و دارو ارائه می‌کنند که کسبوکار ما را تهدید می‌کند.»
بررسی چالش‌ها و برطرف کردن ریسک‌های احتمالی می‌تواند سرآغاز راه‌اندازی کسبوکار باشد.
میزان اشتغال‌زایی این کسبوکار چقدر است؟ این کسبوکار برای چند نفر و چگونه اشتغال‌زایی می‌کند؟ حاشیه سود آن چقدر است؟
به‌طورمعمول یک لبنیاتی به‌صورت مستقیم برای سه تا چهار نفر ایجاد اشتغال می‌کند در حال حاضر در شهر تهران حدود 130 لبنیاتی زیر نظر اتحادیه فعالیت می‌کنند. دو نفر کارگر ساده، یک صاحب مغازه که وظیفه تأمین مواد اولیه و ملزومات را بر عهده دارد و یک فروشنده به‌طورمعمول در یک لبنیاتی فعالیت می‌کنند.
محمد دهقان صاحب لبنیاتی شهر من در مهرشهر کرج می‌گوید: «یک لبنیاتی سودآور روزانه 100 کیلو شیر نیاز دارد. معمولا هر کیلو شیر را بین 1200 تا 1500 تومان از دامدار خریداری می‌کنند. از این میزان 40 درصد به ماست، 30 درصد به صورت پنیر، 20 درصد به دوغ و مابقی به‌صورت شیر به فروش می‌رسد. ازآنجایی‌که دوغ به دو روش تولید از ماست و تولید از شیر فرآوری می‌شود بخشی از ماست تولیدی هم برای تولید دوغ به کار گرفته می‌شود.
بیشتر این ماست‌ها همان ماست‌های ترش شده و به فروش نرفته هستند که پس از فرآوری کره حیوانی هم از آن‌ها به دست می‌آید. برای تولید دوغ به ازای هر یک کیلو ماست می‌توان 5 لیتر آب به دستگاه اضافه کرد و این یعنی 5 لیتر دوغ می‌توان از یک کیلو ماست تولید کرد.»
به گفته وی: یک لبنیاتی روزانه بین دو تا سه میلیون تومان فروش دارد که حدود 40 درصد از این میزان به تهیه مواد اولیه اختصاص پیدا می‌کند. همچنین هزینه‌های گرمایشی، سرمایشی، هزینه‌های بهداشتی کردن شیر و … حدود 10 درصد از مبلغ را به خود اختصاص می‌دهند. همچنین هزینه‌های بسته‌بندی 15 درصد از فروش روزانه را به خود اختصاص می‌دهد.
حاشیه سود یک لبنیاتی بین 25 تا 30 درصد است و اگر این مغازه در یک محل مناسب و بدون رقیب باشد ماهانه بیش از ده میلیون تومان سود خالص دارد اما به‌طور متوسط بسته به نوع مغازه، میزان محصولات موجود در یک مغازه و محل راه‌اندازی آن یک لبنیاتی بین 3 تا 5 میلیون تومان سود خالص دارد.
نظرات